Prema istraživanju centra CBOS, dok je u martu 2022. čak 94 odsto Poljaka podržavalo prijem ukrajinskih izbjeglica, taj broj je sada pao na 48 odsto, prenosi „Blumberg“.
Predsjednik Poljske Karol Navrocki izrazio je sumnju u spremnost Ukrajine za članstvo u NATO-u i EU, optužujući ukrajinske izbjeglice da „preskaču red“ za socijalnu pomoć, dok je u avgustu stavio veto na zakon kojim bi im se produžila podrška. Kako navodi „Blumberg“, vlada poljskog premijera Donalda Tuska istovremeno ulaže rekordna sredstva u odbranu, dok su vojna i finansijska pomoć Kijevu uglavnom zamijenjene političkom podrškom i logističkom saradnjom.
Najmanje podrške Ukrajincima bilježi se među ženama (43 odsto), mladima (21 odsto), stanovnicima sa sela (36 odsto), osobama s nižim obrazovanjem (25 odsto) i domaćinstvima s manjim prihodima (36 odsto), prenosi poljska „Rečpospolita“.
S druge strane, 64 odsto stanovnika najvećih gradova i 63 odsto visokoobrazovanih izražava pozitivan stav prema izbjeglicama.
Većina Poljaka, 58 procenata, smatra da socijalna pomoć treba da pripada samo Ukrajincima koji rade i plaćaju poreze, dok četvrtina dodaje da bi uslov morao biti i status izbjeglice, a osam procenata ispitanih vjeruje da Ukrajinci uopšte ne bi trebalo da imaju pravo na takve beneficije.
Poljska i dalje pruža utočište za oko milion Ukrajinaca pod privremenom zaštitom, a ekonomski doprinos migranata ogleda se, prema Poljskoj razvojnoj banci, učestvovanjem s oko 2,4 odsto u BDP-u zemlje.
Komesar za ljudska prava je, u međuvremenu, primijetio „sve veći broj diskriminacije i govora mržnje usmjerenih ka ukrajinskim državljanima koji borave u Poljskoj“, navodi se u saopštenju ombudsmana te zemlje.
Statistika o zločinima iz mržnje i diskriminaciji je komplikovana jer mnoge žrtve ne prijavljuju incidente, a kada to urade, nacionalnost ili etnička pripadnost se ne navode uvijek. Policija je saopštila da je zabilježila 651 slučaj protiv ukrajinskih državljana u Poljskoj u 2024. godini i 477 u prvih devet mjeseci ove godine.
Moskva (opet) za sve kriva
Ukrajinski i poljski političari krive Moskvu za porast neprijateljstva. Prema studiji Instituta za strateški dijalog iz maja, proruski akteri su podsticali antiukrajinska raspoloženja tokom predsjedničkih izbora u Poljskoj, između ostalog i lažnim optuživanjem izbjeglica da pripremaju terorističke napade.
Kako piše „Blumberg“, sukob Rusije i Ukrajine naveo je Kijev i Varšavu da privremeno ostave po strani sporove poput masakra na Voliniji, kada su ukrajinski nacionalisti ciljali etničke Poljake tokom Drugog svjetskog rata. Obe strane su se ove godine složile da dozvole ekshumacije.
Ali tragedija, koju Poljska smatra genocidom, ponovo je došla do izražaja, a političari su na komemorativnom događaju u julu upozorili da je to plodno tlo za navodne ruske pokušaje da potkopaju „jedinstvo između Poljske i Ukrajine“.
„Blumberg“ podsjeća na koncert bjeloruskog repera Maksa Korža na Nacionalnom stadionu u Varšavi u avgustu, kada su izbili sukobi između navijača i obezbjeđenja, a jedan posjetilac je uslikan sa zastavom povezanom s ukrajinskim nacionalistima iz Drugog svjetskog rata. Nakon javnog negodovanja zbog tog simbola, premijer Tusk je proglasio protjerivanje 63 osobe iz zemlje, uključujući 57 Ukrajinaca.
Tusk je njihove akcije nazvao „aktima agresije“ i „provokacijom“ i naglasio da se ne smije dozvoliti rast antiukrajinskog raspoloženja u Poljskoj.
