Srpska pravoslavna crkva i vjernici danas slave uspomenu na Ćirila i Metodija, koji su zaslužni za širenje pismenosti među slovenskim narodima. Danas je i Dan slovenske pismenosti i kulture. Ćirilo i Metodije ostali su upamćeni kao „slovenski apostoli“, koji su stvorili glagoljicu, prvo pismo Slovena.
Prevodom liturgijskih i biblijskih knjiga, Ćirilo i Metodije postavili su temelje slovenske pismenosti. Bilo je to prvo političko osvešćivanje Slovena u istoriji.
Stariji Metodije i njegov brat Ćirilo, pre monašenja Konstantin, rođeni su u Solunu u domu visokog vizantijskog vojnog i upravnog vođe Lava, 815. godine odnosno 826. godine.
Kada je 862. godine, velikomoravski knez Rastislav tražio od vizantijskog cara Mihaila učitelje koji će da propovedaju hrišćanstvo na narodnom jeziku, pokazalo se da su solunska braća idealna za taj posao. Znali su slovenski jezik, pa su sastavili pismo i preveli jevanđelja.
Sa tim prevodima krenuli su u moravsko-panonsku misiju prosvetiteljsko delo među slovenskim narodima. Širili su pismenost i hrišćanstvo među Slovenima, prevodili i druge bogoslužbene knjige i služili liturgiju na slovenskom jeziku, takođe su rukopolagali i domaće svještenike.
Simbol su slovenske pismenosti i slovenskog prosvetiteljstva. Kao prosvetitelje slovenskih naroda, Crkva ih molitveno ističe kao ravnoapostolne. Bilo je to prvo političko osvešćivanje Slovena u istoriji. Posle smrti solunske braće, njihovi učenici, Kliment i Naum, nastavili su njihov prosvetiteljski rad.
Svaki od braće ima svoj dan a njihov zajednički praznik uveden je na hiljadugodišnjicu slovenske misije.
Osim kod nas, Dan Ćirila i Metodija proslavlja se i u Poljskoj, Češkoj, Slovačkoj, Rusiji, Ukrajini i Severnoj Makedoniji.
Prema narodnom verovanju, na dan „slovenskih apostola“ svi učenici i studenti bi trebalo „zagreju stolicu“ i čitaju knjige, kako bi dobro učili tokom cijele godine.
RTS
