Najveći izazov za Crnu Goru je očuvanje mira i multietničkog sklada, ali i savladavanje unutrašnjih podjela, smatra bivši šef crnogorske diplomatije i koordinator nekadašnjeg Bloka za nezavisnost Branko Lukovac. Povodom 16 godina od obnove crnogorske nezavisnosti, Lukovac za Portal RTCG kaže da je naša zemlja u tom periodu ojačala strateška opredjeljenja, ali se ipak nije dokazala kao uređena država demokratije i vladavine prava. Vjeruje i da nezavisnost zemlje više nije upitna.
„Želite li da Republika Crna Gora bude nezavisna država sa punim međunarodno-pravnim subjektivitetom“? To je bilo pitanje na koje su građani naše zemlje odgovarali tog 21. maja 2006. godine.
Glasalo je 419.240 građana, odnosno 86,5 odsto od ukupnog broja birača, a nezavisnost je podržalo njih 55,5 odsto, u odnosu na 44,5 odsto, koji su smatrali da bi Crna Gora trebalo da ostane u zajednici sa Srbijom.
Danas, nakon 16 godina, Crna Gora je članica NATO saveza, i zemlja kandidat za Evropsku uniju (EU).
U tom periodu, kako kaže Lukovac, nakon najvažnije odluke njenih građana u novijoj istoriji, Crna Gora je snažno ojačala strateška opredjeljenja da bude nezavisna, suverena država, okrenuta Evropi i njenim vrijednostima, dio evropskih i evro-atlanskih integracija i aktivan činilac regionalne saradnje.
CG najdalje odmakla u regionu
„Najdalje je odmakla u našem regionu u ispunjavanju uslova za članstvo u Evropskoj uiniji, a već pet godina je članica najvećeg i najmoćnijeg bezbjednosnog saveza – NATO pakta. Sačuvala je i afirmisala svoj multi-etnički, multi-vjerski, multi-kulturalni karakter“, kazao je Lukovac.
A šta za ovih 16 godina nije urađeno, a trebalo je?
„U ovih 16 godina Crna Gora, nažalost, nije se dokazala kao uređena država demokratije i vladavine prava, niti se uspješno suočila sa raširenom korupcijom i organizovanim kriminalom, nepotizmom i svim negativnim elementima partitokratske vlasti. Ni u socijalno-ekonomskoj oblasti nije ostvarila očekivani napredak, čak je bitno pogoršana privredna struktura, pogubnom privatizacijom, izgubljena je prerađivačka industrija i ranija povoljna privredna struktura, nije ostvaren očekivani uravnotežen regionalni razvoj“, kaže Lukovac.
Kao najveći izazov pred Crnom Gorom vidi očuvanje i jačanje mira, te multietničkog, multivjerskog sklada.
„Kao i da u potpunosti ispuni sve preduslove, ovlada evropskim vrijednostima, te da temeljno unaprijedi i ojača institucije sistema, kako bi što ranije postala članica EU. Crna Gora, takođe, mora veoma veliku pažnju i prioritet posvetiti prevladavanju unutrašnjih podjela, kakvog god one bile karakteta, te da afirmiše dijalog i toleranciju, spremnost da se istrajno traže rješenja i kompromisi koji odgovaju interesima svih građana, rješenja koja istovremeno jačaju njene strateške odrednice i prioritete“, istakao je Lukovac.
Građani posvećeni očuvanju nezavisnosti
Lukovac je uvjeren i da crnogorska nezavisnost danas nije upitna, uz ocjenu kako je najveći broj građana posvećen očuvanju njene nezavisnosti.
„Iako se Crna Gora suočava sa mnogim izazovima, posebno kada su u pitanju aktuelna međunarodna i regionalna kratanja, politike i aspiracije pojedinih međunarodnih i regionalnih činilaca, uvjeren sam da njena nezavisnost i suverenost nije upitna, da je najveći broj njenih građana potpuno posvećen očuvanju i jačanju njene nezavisnosti, te da njeno članstvo u NATO i skoro članstvo u Evropskoj uniji, dobri odnosi sa susjedima i drugim državama i međunarodnim organizacijama, predstavljaju dodatnu snagu i garanciju njene nezavisnosti“, kazao je Lukovac.
Zanimalo nas je i da li Crnu Goru 2026, na 20 godina od obnove nezavisnosti, vidi kao članicu Evropske unije.
„Velika su očekivanja i želje građana da, u naredne tri, četiri godine, Crna Gora ispuni sve potrebne uslove i postane prva naredna članica Evropske unije. Nadam se da će, u narednom periodu, biti učinjeno sve što je potrebno, kako bi se ispunili preduslovi, otklonili ispoljeni propusti, ostvarile potrebne reforme koje su preduslov članstva. Hoće li se ostvariti članstvo u ovom roku, zavisi i od same Evropske unije i njenih prioriteta, ali je najvažnije da Crna Gora ispuni svoj dio obaveza i u potpunosti ovlada evropskim vrijednostima“, zaključio je Lukovac.
Rtcg
