Kada sam prvi put stigao u Englesku na studije, slušao sam predavanje o Evropskoj uniji. Sjećam se da je profesor u uvodnom izlaganju kazao da ako želimo da znamo šta različite zemlje misle jedna o drugoj treba da gledamo Evroviziju. Tako da sam ja, kao i svaki dobar student, sjeo i prvi put u maju 2016. odgledao takmičenje za Pjesmu Evrovizije. Svega mjesec dana prije nego što je Velika Britanija glasala za izlazak iz EU, gledao sam kako Džo i Džejk završavaju na ponižavajućem 24. mjestu od ukupno 26 učesnika. Slobodno mogu reći da sam te večeri naučio lekciju.
Od tada, gledanje Evrovizije postalo je sveta tradicija za mene i moje prijatelje – kojeg sada treba da se odreknem. Umjesto da ove godine gledam Evroviziju, pridružiću se bojkotu tog muzičkog takmičenja.
Evropska radiodifuzna unija (EBU), koja organizuje takmičenje, dala je izraelu zeleno svjetlo za takmičenje. Ova nečuvena odluka EBU-a suprotna je svemu što bi ovo muzičko takmičenje trebalo da predstavlja: mir, jedinstvo i saradnju. Jedna od 20 osoba koje su živjele u Gazi prije godinu dana sada je mrtva, povrijeđena ili nestala usljed postupaka države Izrael. Kako može jednoj zemlji čiji je napad na Gazu do sada oduzeo živote više od 30 000 ljudi biti dozvoljeno da učestvuje?
Učešće Izraela u ovogodišnjem takmičenju razotkriva dvostruke standarde i očigledno licimjerje koji su utkani u proces na koji EBU definiše ono što smatra “političkim”. Svega dan nakon što je Rusija pokrenula invaziju na Ukrajinu, EBU je zabranila učešće Rusije, saopštivši da “u svjetlu nezapamćene krize u Ukrajini, uključivanje ruske pjesme bi dovelo do narušavanja ugleda takmičenja”.
Mjesecima je EBU bila pod pritiskom da zabrani učešće Izraela ove godine. Muzičari iz Finske, Islanda, Norveške, Danske, pa čak i Švedske (ovogodišnje zemlje domaćina) svi su potpisali otvorena pisma pozivajući svoje nacionalne emitere da se založe za zabranu učešća Izraela.
Island je takođe nagovijestio da bi se u datim okolnostima u potpunosti mogao povući iz takmičenja. U drugim zemljama, onlajn peticiju pokrenutu u decembru i upućenu generalnom direktoru EBU-a potpisalo je 50 000 ljudi.
Kada su u februaru u javnost procurjeli stihovi prvobitne verzije izraelske pjesme, “October Rain (oktobarska kiša) nakratko je izgledalo da će EBU zabraniti učešće Izraela. EBU je odbio tu baladu budući da su se stihovi odnosili na masakar koji je Hamas počinio 7. oktobra (koji izraelska vlada koristi kako bi opravdala kontinuirani napad na Gazu) i da usljed toga predstavlja kršenje pravila Evrovizije o političkoj neutralnosti.
U početku, Kan, izraelski javni emiter, je bio prkosan i odbijao je zahtjev EBU-a da promijeni stihove. Spor je riješen kada je izraelski predsjednik Isak Hercog intervenisao kako bi se promijenili stihovi i ispunili kriterijuma Evrovizije. Sada nazvana Hurricane (uragan), pjesma ima odobrenje EBU-a i Izrael će se ove godine takmičiti. Mada je sigurno čista slučajnost to što se Hurricane rimuje sa October Rain.
Mada je EBU izdala saopštenja u kojem pokušava da pojasni zašto Rusiju i Izrael tretira drugačije, ostaje činjenica da je EBU bolno tiha povodom humanitarne katastrofe u Gazi. Za mnoge obožavaoce Evrovizije, uključujući i mene, ovo nije samo propuštena prilika. EBU je imala priliku da istupi i ispravi istorijske nepravde takmičenja. Na takmičenju 2019. godine u Tel Avivu, Evrovizija je novčano kaznila islandski javni servis nakon što je Hatari, predstavnik Islanda, tokom emitovanja istakao palestinsku zastavu. EBU je takođe cenzurisao protest benda na zvaničnom DVD snimku takmičenja.
Nema moralnog ili etičkog načina za gledanje Evrovizije ove godine. Nijedna količina mentalne gimnastike neće tome dati smisao. Bojkot je jedina opcija, a moramo otići i dalje. Kada je Izrael bio domaćin Evrovizije 2019, Palestinci su organizovali alternativnu Globalviziju u Londonu, Dablinu, Ramali i Haifi na isti dan kako bi podigli svijest o okupaciji, ali takođe da bi naglasili “originalne vrijednosti Eurovizije, a to su inkluzija i raznovrsnost”.
Nadam se da će se uoči 11. maja, ovi alternativni događaji ponovo organizovati i mogu biti mjesto za kanalisanje naše energije i podrške. Mjesta koja su planirala prenose finala Evrovizije trebalo bi da umjesto toga budu domaćini događaja za prikupljanje sredstava za organizacije kao što su Medicinska pomoć za Palestince.
Na ćutnju na ovu humanitarnu krizu treba gledati kao na saučesništvo – naši postupci su bitniji nego ikada.
I pored sve priče o apolitičnoj prirodi Eurovizije, takmičenje je uvijek bilo pod uticajem političkih podjela i pitanja uključivanja i isključivanja. To je bilo najjasnije u dirljivim emisijama i pjesmama podrške i solidarnosti Ukrajini prije dvije godine. Imajući u vidu istoriju Evrovizije, teško je povjerovati da će u ovogodišnjem takmičenju biti dozvoljeni slični znaci podrške Palestini.
Realnost je da i Rusija i Izrael sprovode nezakonite invazije na druge teritorije. Ipak samo jedan od njih je dobio priliku da nastupa na svjetskoj sceni sa preko 160 miliona gledalaca. Zašto se vrijednost “jedinstva u muzici” odnosi samo na Ukrajinu? Ako mi kao obožavatelji Evrovizije želimo da odamo počast duhu takmičenja mira i saradnje, onda nemamo izbora osim da ga bojkotujemo.
