Predsjednik Kine Si Đinping, ruski Vladimir Putin i lideri Indije i zemalja Centralne Azije uputili su se u četvrtak u Uzbekistan na samit bezbjednosne grupe koju su formirali Peking i Moskva kao protivteža uticaju SAD.
Sastanak osmočlane Šangajske organizacije za saradnju dolazi u trenutku kada je Putin izolovan u inostranstvu nakon invazije na Ukrajinu. Odnosi Pekinga sa Vašingtonom, Evropom, Japanom i Indijom su zategnuti sporovima oko tehnologije, bezbjednosti i teritorije.
Događaj u drevnom sultanatu Samarkand deo je prvog poseta Si-ja u inostranstvo od izbijanja pandemije koronavirusa pre 2 1/2 godine, naglašavajući želju Pekinga da se afirmiše kao regionalna sila.
Sija je na aerodromu u Samarkandu dočekao uzbekistanski predsjednik Šavkat Mirzijojev, javila je kineska zvanična novinska agencija Sinhua. Muzičari su svirali fanfare na karnejima, tradicionalnom duvačkom instrumentu koji podseća na dugačku trubu.
Putin i Si su se trebali sastati jedan na jedan i razgovarati o Ukrajini, rekao je savetnik ruskog predsednika za spoljne poslove.
Indijski premijer Narendra Modi trebalo je da stigne u četvrtak, prema njegovoj vladi, iako nije bilo naznaka da li bi se mogao odvojeno sastati sa Sijem ili Putinom.
Kinesko-indijski odnosi su zategnuti zbog sukoba između vojnika sa dve strane u sporu oko granice u udaljenoj oblasti Himalaja.
Druge vlade ŠOS-a su Kazahstan, Kirgistan, Pakistan i Tadžikistan. Među posmatračima su Iran i Avganistan.
Kineski lider promoviše „Globalnu bezbednosnu inicijativu“ najavljenu u aprilu nakon formiranja Kvada od strane Vašingtona, Japana, Australije i Indije kao odgovor na asertivniju spoljnu politiku Pekinga. Si je dao nekoliko detalja, ali se američki zvaničnici žale da to odražava ruske argumente u prilog moskovskom napadu na Ukrajinu.
Region je deo kineske inicijative „Pojas i put“ vredne više milijardi dolara za proširenje trgovine izgradnjom luka, železnice i druge infrastrukture u nizu desetina zemalja od južnog Pacifika preko Azije do Bliskog istoka, Evrope i Afrike.
Kineski ekonomski prodori u Centralnu Aziju podstakli su nelagodu u Rusiji, koja vidi region kao svoju sferu uticaja. Kazahstan i njegovi susedi pokušavaju da privuku kineske investicije, a da ne uznemire Moskvu.
Si je u sredu boravio u jednodnevnoj poseti Kazahstanu na putu za Uzbekistan. Papa Franja je bio u Kazahstanu u isto vreme kada i Si, ali se nisu sreli.
