Inicijativa šest primorskih opština za ukidanje Javnog preduzeća za upravljenje morskim dobrom je potpuno legitimna i Morsko dobro će poštovati odluku Vlade i Skupštine Crne Crne Gore koja bude donijeta.
To je “Vijestima” rečeno iz Morskog dobra, nakon što su na sastanku u Tivtu, čelnici svih primorskih opština saopštili da su jednoglasni u stavu da je postojeći koncept Morskog dobra prevaziđen i centralistički, da se to preduzeće mora ukinuti, a ingerencije nad obalom, u duhu EU standarda decentralizacije i afirmacije lokalne samouprave, vrate opštinama na primorju.
Kako su nakon sastanka kazali čelnici opština, radi se o političkom konsenzusu svih partija i građanskih listi čiji kadrovi obavljaju najviše funkcije u Herceg Novom, Kotoru, Tivtu, Budvi, Baru i Ulcinju, a koji su se okupili na inicijativu tivatskog gradonačelnika Željka Komnenovića .
Tema sastanka bile su pripreme Radne grupe koju je Zajednica opština Crne Gore formirala radi iznošenja stavova lokalnih uprava u vezi najavljenih izmjena ili donošenja novih zakona koji tretiraju oblast upravljanja i gazdovanja morskom obalom.
Osim Komnenovića, sastanku su prisustvovali i gradonačelnici Herceg Novog i Kotora Stevan Katić i Vladimir Jokić , Bara Dušan Raičević i Ulcinja Genci Nimanbegu , kao i potpredsjednica Opštine Budva Jasna Dokić .
Rukovodioci primorskih opština, iako su iz različitih političkih subjekata i vlast vrše u koalicijama sa različitim strankama, od kojih su neke na državnom nivou vlast, a neke opiozicija, zajedno su poslali jedinstvenu proruku da je primorcima “preko glave” ono što trpe već više od 30 godina, od kada je u Crnoj Gori na snazi aktuelni Zakon o morskom dobru, kojim je jedno predviđeno da državno preduzeće gazduje i upravlja najvrjednijim dijelom teritorija primorskih optina, a one su lišene bilo kakve ingerencije i uticaja na to kako će se njihova sopstvena obala planirati, razvijati i koristiti.
“Postigli smo potpunu jednoglasnost da se jednostavno ukida JP Morsko dobro u ovom obliku i da se radi na novoj zakonskoj regulativi koja će regulisati tu oblast. Suština je da, ako želimo decentralizaciju i ako želimo da idemo u EU, moramo poštovati i EU pravila ponašanja i opštinama vratiti njihov najvrjedniji resurs – zonu obalnog područja”, kazao je Komnenović, dodajući da smatra da će “vrijeme pokazati da je to najispravnija odluka koju su primorske opštine donijele u posljednjih nekoliko godina”.
Gradonačelnik Kotora Vladimir Jokić kazao je da su “zajednički donijeli zaključak da rad na tome da se JP Morsko dobro ukine i da će Radna grupa donijeti nekoliko predloga i uputiti ih nadležnima u Vladi i Skupštini. On je posebno istakao činjenicu da je poruka iz Tivta izuzetno bitna, “jer se nikada ovakvo nešto do danas nije desilo – da imamo prestavnike svih šest primorskih opština apsolutno jednoglasne u ovoj inicijativi”.
“Imajući u vidu činjenicu da smo svi maltene iz različitih političkih opcija, uvjeren sam da će stoga i svi politički akteri u Crnoj Gori razumjeti da ovo nije nikakav naš politički poziv i apel, već apel za razvoj naših gradova za koje smo odgovorni. Naprosto, nije moguće i nije realno funcionisati tako što će neko preduzeće gazdovati gradovima. Gradovi moraju gazdovati sami sobom i svojom obalom”, kazao je Jokić, dodajući da očekuju da će se za šest mjeseci ili godinu moći vidjeti konkretan rezultat inicijative i usvojena nova zakonska rješenja.
Nimabegu je kazao da je “ovo izuzetno dobra vijest prije svega za sve Ulcinjanje” i da “napokon imamo isti stav sa svim predsjednicima opština na primorju, a to znači i sa svim građanima primorja”.
“Kao predsjednici primorskih opština ne možemo dozvoliti da Morsko dobro upravlja našim prostorom, da planira prostor, da ubira prihode, da samo odlučuje gdje će investirati, da ne primjenjuje zakonska rješenja i da vrši diskriminaciju, posebno nad građanima Ulcinja, gdje se to već duše vrijeme radi. Ovaj naš politički stav je stav odgovornih ljudi koji će sigurno sve donosioce odluka na nivou države u Skupštini i Vladi natjerati da podrže naš predlog”, istakao je on.
Podsjetio je da je nekioliko posljednjih Vlada deklarativno preuzimalo obavezu da riješi taj priblem i primorcima vrati njihovu obalu, ali da nijedna iz raznih razloga to na kraju nije učinila, niti je mijenjala koncept po kojem radi i obalom upravlja Morsko dobro.
Raičević je istakao je da je “naš zajednički stav iznad politike i on se koncipira isključivo na razumnim politikama koje su kao takve definisane, a tiču se manje-više svih primorskih opština”.
“Ovo je u saglasju sa najavljenim izmjenama i dopunama zakonskih rješenja koje se predlažu kroz novi Zakon o lokalnoj samoupravi u domenu decentralizacije. Složičete se sa mnom da je upravo definisanje zone morskog dobra, a samim tim i nemogućnost primorskih opština da upravljaju najvrjednijim svojim resursima tipičan primjer centralizacije”, istakao je on, dodajući da Bar uz to ima i dodatni sličan problem sa zonom Nacionalnog parka “Skadarsko jezero”.
Zadovoljstvo nije krio ni gradonačelnik Herceg Novog, koji je današnji sastanak nazvao “istorijskim”.
“Sada treba da idemo ka Skupštini i Vladi i da Radna grupa koja je dobila ovaj zadatak radi na tome da se pripremi predlog Zakona o upravljanju obalom koji će definisati da opštine ubuduće upravljaju obalom. Takvo nešto je potreba decentralizacije i usklađeno je sa Evropskom poveljom o lokalnoj samoupravi”, naglasio je Katić.
Potpredsjedniica Opštine Budva Jasna Dokić smatra da “Morsko dobro u ovakvom obliku više ne treba da postoji i treba biti ukinuto, a ingerencije nad obalom trebaju biti vraćene opštinama”.
“Evropska unija kao jednu od najvažnijih tekovina baštini decentralizaciju, a JP Morsko dobro se kosi sa definicijom postojanja EU, koja se zalaže za ukidanje svih oblika centralizacije. Nama kao primorskim opštinama obala je glavni resurs, a ona nam je sada izuzeta od naših nadleženosti i mi ovim tražimo da se ona konačno vrati našim gradovima”, istakla je Dokić, dodajući da ne treba mijenjati postojeći, već donijeti potpuno novi Zakon o morskom dobru.
Član radne grupe ZOCG, potpredsjednik Opštine Tivat Jovan Brinić je rekao da se na pitanju vraćanja ingerencija na upravljanju morskom obalom gradovima na primorju “vidi iskrenost proklamovanih namjera Vlade za decentralizacijom”.
“Radna grupa je, dakle, danas dobila jasan zadatak i znak u kom pravcu treba dalje da radi. U najskorije vrijeme ćemo izaći sa tom inicijativom koje će dalje biti upućena svim nadležnim institucijama”, kazao je Brinić.
Komnenovilć i Katić su poručili da će ukidanjem Morskog dobra, “kao recidiva prošlosti u ovom obliku”, i upravljanje trajektnom linijom u Boki između obala tih gradova biti vraćeno opštinama Tivat i Herceg Novi, koje će formirati zajedničku brodarsku kompaniju. Jokić je podvukao da Morsko dobro kao JP egzistira u pravnom prometu, iako Zakon o privrednim društvima već godinama ne poznaje postojanje javnih preduzeća.
“Ovo treba gledati i kroz prizmu određenih presuda Evropskog suda za ljudska prava, a koje se tiču morskog dobra. Dakle, mi pokušavamo da preduprijedimo i velike štete koje će nemimovno nastati po ovu zemlju, ako se bude ovako nastavilo”, istakao je Jokić.
