Zaštitnici prava pacijenata, ali i članovi etičkih komiteta i komisija za kontrolu kvaliteta u zdravstvenim ustanovama su javni funkcioneri i moraju dostaviti izvještaje o imovini i prihodima, zahtjev je Agencije za sprečavanje korupcije dostavljen zdravstvenim ustanovama krajem maja.
Obavještenje o obavezi podnošenja izvještaja o imovini i prihodima za ove tri kategorije zaposlenih u zdravstvenim ustanovama dostavljen je domovima zdravlja širom Crne Gore, opštim i specijalnim bolnicama, kao i Kliničkom centru Crne Gore.
Takvo obavještenje iz Agencije je otpravljeno sedam dana prije nego što je Skupština usvojila izmjene Zakona o sprečavanju korupcije.
Komentarišući to što je Agencija svoje djelovanje nakon više od osam godina od početka primjene prethodnog Zakona o sprečavanju korupcije saopštila da su osobe koje kontrolišu kvalitet zdravstvenih usluga funkcioneri, iz Sindikata doktora medicine (SDMCG) odgovaraju da bi ta institucija morala da se usmjeri na funkcije koje imaju uticaje na milionska ulaganja, a koji im godinama promiču “ispod radara”.
“ASK je u više navrata prozvan zbog selektivnog postupanja prema javnim funkcionerima, kažnjavajući mahom lica zbog propusta koji nemaju snažne reperkusije po javni interes, dok funkcioneri koji imaju snažan uticaj na društvene procese, na velika milionska ulaganja, ostaju mimo radara Agencije”, smatraju u SDMCG.
Podsjećaju na to da se javnim funkcionerom smatra osoba koja je imenovano ili postavljena u ustanovi čiji je osnivač država.
“Smatramo da je ovakva definicija preširoko postavljena iz razloga što obuhvata veliki broj osoba čime se obeshrabruje njihovo učešće u organima samoregulacije profesije. Mišljenja smo da bi kontrolu nad radom javnih funkcionera trebalo suziti na one koji svojim odlukama mogu zloupotrijebiti javne finansije zarad lične koristi ili bi, pak, trebalo razraditi vrste odgovornosti za funkcionere u skladu sa prirodom posla funkcije koju obnašaju”, naglašavaju iz SDMCG.
Ukazuju na to da cilj odredbi Zakona o sprečavanju korupcije mora biti usmjeren ka sprečavanju zloupotrebe uticaja koju svaka konkretna funkcija sa sobom nosi.
“Jer se funkcija ne mora ogledati isključivo u materijalnoj koristi za javnog funkcionera, već može biti zloupotrijebljena kroz razne vidove nezakonitih uticaja na društvene procese poput: zapošljavanja, napredovanja, dobijanja saglasnosti i dozvola, sankcionisanja”, ocijenili su.
Iz Sindikata doktora medicine poručuju da bi “bilo bi poželjno da se zakonom odgovornost funkcionera stratifikuje u više nivoa kako bi se spriječila zloupotreba konkretnih ovlašćenja”.
“Tako, na primjer, članovi komisije za etička pitanja zdravstvene ustanove, koje imenuje organ vlasti, daju saglasnost na sprovođenje naučnoistraživačkog rada, i nemaju dodir sa javnim finasijama, pa se pri vršenju te funkcije rizik može podvesti pod pristrasno odlučivanje i odobravanje, odnosno neodobravanje naučnoistraživačkog rada. Dakle, podaci o imovinskom stanju članova te komisije neće nam mnogo reći o načinu i zakonitosti vršenja njihove funkcije. Sa druge strane, imovinski karton funkcionera i članova njegove familije, koji je zadužen za javne nabavke, može ukazati na zloupotrebu ovlašćenja koja ta funkcija nosi”, zaključuju iz SDMCG.
Kroz godine primjene prethodnoh propisa, ali i tokom javne rasprave o usvojenom Zakonu, međunarodni eksperti, ali i domaće organizacije upozoravale su na to da definicija javnog funkcionera nije dovoljno precizna.
Iz Ministarstva pravde su tokom javne rasprave obećali da će podzakonskim aktom propisati način za kategorizaciju javnih funkcionera i njihovih obaveza.
