Poljska je u sredu planira rušenje spomenika vojnicima Crvene armije iz sovjetske ere, neželjenog podsećanja na moć koju je Moskva nekada imala nad Poljskom i simbola koji je postao još neprihvatljiviji nakon ruske invazije na Ukrajinu.
Uklanjanje spomenika u Bžegu, na jugozapadu Poljske, palo je na Dan nezavisnosti Ukrajine i na šestomesečnu godišnjicu ruske invazije na Ukrajinu 24. februara.
To je deo dužeg napora da se uklone omraženi komunistički simboli iz javnog prostora u Poljskoj i širom regiona. Poljska je, kao i neki od njenih suseda, bila napadnuta i okupirana od strane Nemačke i Sovjetskog Saveza na početku Drugog svijetskog rata, a zatim je izdržala decenije vladavine Moskve do 1989. godine.
Poljski državni istorijski institut, Institut nacionalnog sećanja, radi sa lokalnim zajednicama na uklanjanju desetina sličnih spomenika iz sovjetskog doba.
Rafal Leskijevič, portparol instituta, rekao je da je u martu, kada je objavljena odluka da se oni uklone, još 60 stajalo. Spomenik u Bžegu obeležava se 24. koji se ruši.
On je rekao da je važno ukloniti takve spomenike zbog ruskog rata u Ukrajini, ali i zbog toga što poljski zakon iz 2015. poziva na njihovo uklanjanje.
„Nemoguće je držati takve spomenike u javnoj sferi“, rekao je on za Asošijeted pres.
Očekuje se da će radovi na demontaži spomenika Bžegu trajati nekoliko dana, rekao je on.
Poljska, koja se nalazi na zapadnoj granici Ukrajine, bila je ključni saveznik Kijeva, šaljući vojnu i humanitarnu pomoć u ratom razorenu zemlju. Takođe je postalo mesto izgnanstva za više ukrajinskih izbeglica nego bilo koja druga država.
Do razvoja situacije u Poljskoj došlo je nakon što je vlada Estonije prošle nedjelje počela da uklanja sovjetski spomenik iz Drugog svijetskog rata u blizini grada na ruskoj granici kao deo šireg napora, podstaknutog ruskom invazijom na Ukrajinu, da demontira preostale simbole iz sovjetske ere.