Dvije trećine 35-članog Borda guvernera UN-ove nuklearne straže podržalo je u sredu neobavezujuću izjavu Sjedinjenih Država, Britanije, Francuske i Nemačke kojom se vrši pritisak na Iran da objasni zašto su tragovi uranijuma pronađeni u tri neprijavljena mesta.
Na svom poslednjem tromjesečnom sastanku u junu, Upravni odbor Međunarodne agencije za atomsku energiju doneo je rezoluciju u kojoj je izrazio „duboku zabrinutost” da tragovi ostaju neobjašnjivi zbog nedovoljne saradnje Irana, i pozvao Teheran da se „bez odlaganja” angažuje sa nadzorom.
IAEA sa sjedištem u Beču kaže da od tada nije bilo napretka niti angažmana Irana.
Umesto da donesu novu rezoluciju na ovonedjeljnoj sednici odbora, četiri zemlje iza junske rezolucije – Sjedinjene Države, Britanija, Francuska i Nemačka – izdale su zajedničku izjavu u kojoj potvrđuju podršku tom tekstu i nastoje da pridobiju što više drugih zemalja da prijavite se.
„Pozivamo Iran da odmah reaguje kako bi ispunio svoje zakonske obaveze i, bez odlaganja, prihvati ponudu generalnog direktora (IAEA) o daljem angažovanju na razjašnjavanju i rešavanju svih nerešenih pitanja zaštite“, navodi se u zajedničkom saopštenju koje je Nemačka predstavila odboru. .
Spisak zemalja koje je dostavila Njemačka pokazala je da su to podržale 23 zemlje u odboru. 12 koje nisu uključivale Argentinu, Brazil, Meksiko, Egipat, Južnu Afriku, Indiju, Pakistan, Maleziju, Senegal i Vijetnam.
To je manje pristalica od 30 zemalja koje su glasale za junsku rezoluciju, kojoj su se protivile samo Rusija i Kina. Ni njih dvojica nisu podržali zajedničku izjavu od srede. Indija i Pakistan su bili uzdržani u junu. Libija je od uzdržanosti od rezolucije prešla na podršku zajedničkoj izjavi.
Rezolucija koju je doneo Upravni odbor nosi težinu zvanične odluke najvišeg tela IAEA za kreiranje politike koje se sastaje više od jednom godišnje. Zemlje koje se udružuju da izdaju saopštenje bez podnošenja i donošenja rezolucije samo izražavaju mišljenje.
Pitanje neobjašnjivih čestica uranijuma postalo je prepreka u širim razgovorima o oživljavanju iranskog nuklearnog sporazuma iz 2015. sa svetskim silama, pošto Teheran sada traži zatvaranje istrage IAEA u okviru tih pregovora, kažu zapadne sile.
Ovo je ugrozilo razgovore o oživljavanju sada teško narušenog sporazuma koji je ograničavao iranske nuklearne aktivnosti u zamenu za oslobađanje od zapadnih sankcija, rekle su u subotu tri evropske sile, izražavajući svoju frustraciju.
