Očekuje se da će prosječno globalno zagrijavanje premašiti predindustrijske nivoe za više od 1,5 stepeni Celzijusa u periodu od 2025. do 2029, saopštila je sa 70 odsto vjerovatnoće Svjetska meteorološka organizacija (WMO), agencija Ujedinjenih nacija.
Zbog toga se očekuje da će planeta ostati na istorijskim nivoima zagrijavanja, nakon dvije najtoplije zabilježene godine u istoriji (2023. i 2024), pa čak i najtoplijeg decenijskog perioda, piše u izvještaju britanskog Meteorološkog zavoda, zasnovanom na prognozama deset međunarodnih centara, a koji je objavio WMO.
„Upravo smo preživjeli deset najtoplijih godina u istoriji. A nažalost, ovaj izvještaj WMO-a ne pokazuje nikakve naznake predaha“, izjavio je zamjenik generalnog sekretara te organizacije Ko Baret.
Zagrijavanje od 1,5 stepeni Celzijusa računa se u odnosu na period 1850–1900, prije nego što je čovječanstvo počelo industrijsko sagorijevanje uglja, nafte i gasa, čime se emituje ugljen-dioksid, gas staklene bašte koji je u velikoj mjeri odgovoran za klimatske promjene.
To je najambiciozniji cilj koji su zemlje sveta utvrdile Pariskim sporazumom iz 2015. godine, ali sve više klimatologa sada smatra da je njegovo dostizanje nemoguće. Emisije CO2 još uvijek nisu počele globalno da opadaju, a čak i dalje rastu.
„Ovo je u potpunosti u skladu s činjenicom da ćemo vjerovatno premašiti 1,5 stepeni Celzijusa krajem 2020-ih ili početkom 2030-ih“, komentarisao je klimatolog Piter Torn sa Univerziteta Mejnut u Irskoj.
Iako je „izuzetno malo vjerovatno“, prema WMO-u sada postoji vjerovatnoća, koja ipak nije nula (1 odsto), da će najmanje jedna od narednih pet godina premašiti dva stepena Celzijusa zagrijavanja.
„Ovo je prvi put da to vidimo u našim prognozama“, primijetio je Adam Skejf iz Meteorološkog zavoda. „To je šok“, iako smo „u ovoj fazi i očekivali da je to moguće“.
Podsjetio je da su prije deset godina prognoze prvi put pokazale vjerovatnoću, tada takođe „veoma nisku“, da neka godina premaši 1,5 stepeni Celzijusa. To se prvi put desilo u kalendarskoj godini 2024.
Svaki djelić dodatnog stepena zagrijavanja može pojačati toplotne talase, ekstremne padavine, suše, topljenje ledenih kapa, morskog leda i glečera.
Ni 2025. godina ne donosi predah.
Prošle sedmice Kina je u nekim oblastima zabilježila temperature više od 40 stepeni Celzijusa, Ujedinjeni Arapski Emirati skoro 52, a Pakistan su pogodili smrtonosni vjetrovi nakon intenzivnog toplotnog talasa.
„Već smo dostigli opasan nivo globalnog zagrijavanja“, s nedavnim „smrtonosnim poplavama u Australiji, Francuskoj, Alžiru, Indiji, Kini i Gani“ i „šumskim požarima u Kanadi“, rekla je Friderike Oto, klimatološkinja na Imperial koledžu u Londonu, prenosi Hina.
„Nastavak oslanjanja na naftu, gas i ugalj 2025. godine je apsolutno ludilo.“
