Prištinske vlasti zabranile su sveštenicima i vjernicima pristup Hramu Hrista Spasa u Prištini, saopšteno je iz Eparhije raško-prizrenske.
Saopštenje Eparhije prenosimo u celosti:
„Povodom ovogodišnje proslave praznika Vaznesenja Hristovog 24. maja, Srpskoj pravoslavnoj crkvi, Eparhiji raško-prizrenskoj, kosovske vlasti su i ove godine zabranile pristup crkvi i održavanje vjerskog obreda, bez ikakve pravne osnove, nastavljajući ozbiljno kršenje vjerskih prava i sloboda Srpske pravoslavne crkve. Uoči praznika Vaznesenja Eparhija raško-prizrenska sa najboljim namerama obavijestila je Kosovsku policiju o planiranom vjerskom obredu u hramu Hrista Spasa u Prištini 24. maja na Vaznesenje Hristovo, zbog obezbjeđenja vjerskog skupa i organizovanja parkiranja vozila. U srijedu, 23. maja, SPC parohija u Prištini je neformalno, samo usmenim putem obaviještena od strane kosovske policije da je Srpskoj pravoslavnoj crkvi zabranjeno služenje spasovdanske liturgije u našem hramu Hrista Spasa u Prištini. Našem svešteniku je usmeno saopšteno da kosovske vlasti zabranjuju služenje vjerskih obreda u našem hramu u Prištini „sve dok traje sudski spor koji je Univerzitet u Prištini pokrenuo protiv Eparhije raško– prizrenske“, kao i zbog navodnih bezbjednosnih razloga. Svešteniku nije uručena nikakva pismena odluka tim povodom.
S obzirom na to da je jedan od izgovora za zabranu korišćenja Hrama Hrista Spasa u Prištini postojanje sudskog spora koji je Prištinski univerzitet pokrenuo protiv Eparhije raško-prizrenske 2018. godine (i koji je od tada do danas u zastoju zbog niza proceduralnih razloga), važno je naglasiti da prije pravosnažne i konačne sudske odluke zakonskom vlasniku imovine, a posebno vjerskog objekta ne može zabraniti pristup i korišćenje vjerskog objekta nigde u demokratskom svetu.
Prema međunarodnom principu „pretpostavke nevinosti“ koji se odnosi i na krivična, ali i imovinska pitanja, postojanje spora ne može biti povod za sprečavanje slobodnog korišćenja imovine koja je u katastru zavedena kao imovina SPC, a pogotovo ne za kršenje zakonskih prava o slobodi okupljanja i vjerskih obreda jasno definisanih u kosovskom zakonodavstvu. U protivnom svako bi mogao da samovoljnim osporavanjem imovine i lažnim optužbama krši osnovna vjerska i ljudska prava. Zato je prema svim međunarodnim standardima imovina SPC neprikosnovena, dok sudski proces eventualno ne dokaže suprotno i ne iscrpe se svi pravni ljekovi.
Napominjemo da je ovaj problem evidentiran i u izveštaju o vjerskim slobodama Sjedinjenih Američkih Država za 2022. godinu u dijelu koji se odnosi na Kosovo, što pokazuje da je riječ o već sistematskom kršenju zakonski regulisanih vjerskih prava SPC. Istovremeno, kosovska policija nije pismeno odgovorila na obraćanje SPC, niti je izdala zabranu bogosluženja na osnovu ikakve sudske odluke jer za to ni ne postoje validne pravne osnove. Zato je zabrana samo usmeno izrečena na način koji implicira mogućnost incidenta u slučaju da Crkva iskoristi svoje pravo slobode bogosluženja.
Ponovna zabrana služenja Liturgije našoj crkvi, kao i cjelokupna klima i pokušaji da se naša prava urušavaju sve više svakim danom, pokazuju po ko zna koji put da je Srpskoj pravoslavnoj crkvi na prostoru Kosova i Metohije potrebna pojačana pravna zaštita koja neće omogućiti zloupotrebe prava i zakona, a naročito vjerskih sloboda od strane kosovskih institucija. Zabranom ovog skupa, kao i neizvršavanjem ostalih pravnih obaveza prema SPC, ali i nedozvoljavanjem pristupa sveštenstva i vjernika jednom broju drugih vjerskih objekata na prostoru KiM, jasno se pokazuje ozbiljna situacija otvorene verske, etničke i pravne diskriminacije koja se nastavlja i pogoršava.
Eparhija raško-prizrenska ovom prilikom izražava svoj najoštriji protest zbog otvorenog kršenja naših verskih prava i zloupotrebe zakona od strane kosovske policije koja je dužna da obezbijedi slobodu okupljanja i vjerske objekte i iskoristiće sva pravna sredstva da se ovo pitanje riješi u skladu sa zakonom“, saopšteno je iz Eparhije.
