Predsjednik Opštine Bijelo Polje Petar Smolović kazao je da je energetska efikasnost nasušna potreba svih gradova i građana, koja ne služi samo da se uštedi energija i sačuvaju finansije, već da se ponašamo odgovorno prema ekologiji, okruženju u budućnosti naše djece.
On je to kazao danas u Bijelom Polju otvarajući „Dan energetske efikasnosti: Promovisanje održivih energetskih rješenja u Crnoj Gori“ , koji je u Centru za kulturu održan u organizaciji programa Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP) u Crnoj Gori.
Program je posvećen podizanju svijesti o dugoročnim koristima energetske efikasnosti kroz konkretne rezultate i subvencije.
„Različiti su mehanizmi, i izvori finansiranja, a naš cilj je da objedinimo sve te izvore finansiranja. Bijelo Polje je svjesno koliko znači energetska efikasnost iz više razloga, prvo jer smo na sjeveru a potreban je veliki utrošak električne energije, posebno u zimskom periodu, i nepovoljna klimatska situacija u smislu magle, što nam stvara veliku zagađenost“, kazao je Smolović dodajući da je ta opština prvo identifikovala sve te zagađivače i formirala kratkoročne, srednjočne i dugoročne mjere.
On je istakao da je pored smanjenja zagađenja, prelazak na pelet i učinkovite energetske izvore, bjelopoljska Opština izdala određene dozvole za vjetro-elektrane, više solarnih mini-elektrana do pet megavata što će povećati energetsku stabilnost Bijelog Polja, stvoriti nova radna mjesta i razviti investicione potencijale.
On je napomenuo da je Bijelom Polju neophodna toplifikacija, za šta postoje potencijalni invstitori.
„U pregovorima smo sa Vladom oko određenih pitanja koja su ostala nedorečena, a to je da treba toplifikovati Bijelo Polje na održivim izvorima energije. Definitivno ne na ugalj, koji je zabranjen do 2030. godine, ne na šumu koja je resurs, nego na šumski otpad“, kazao je Smolović pojašnjavajući da sada predstoje pregovori Ministarstva poljoprivrede i Vlade, kako bi se obezbijedile dugoročne koncesije za šumski otpad, koji bi se pored grijanja zimi, u ljetnjem periodu koristio za proizvodnju ekološke zelene energije.
Ambasador Evropske unije (EU) u Crnoj Gori, Johan Satler, kazao je da EU ima jednu od najambicioznijih energetskih i klimatskih politika u svijetu.
„Posvećeni smo smanjenju emisija gasova sa efektom staklene bašte, sa ciljem da Evropa postane prvi kontinet sa nultom emisijom do 2050. godine. Važno je istaći da tranzicija mora biti pravedna, inkluzivna kako niko ne bi bio izostavljen. Danas Crna Gora stoji rame uz rame sa EU, u ovoj emisiji prihvatajući energetski efikasna rješenja i unapređujući svoju zelenu agendu. EU je kroz pakte energetske podrške dodijelila 30 miliona eura bespovratnih sredstava Crnoj Gori“, kazao je on.
Ministar rudarstva, nafte i gasa i rukovodilac rada Ministarstva energetike, Admir Šahmanović, osvrnuo se na značaj institucionalne podrške i nastavak ulaganja u ovu oblast.
„Naša vizija je jasna: Crna Gora kao energetski efikasna, konkurentna i ekološki odgovorna ekonomija, koja racionalno koristi resurse, smanjuje energetske troškove, otvara nova radna mjesta i unapređuje kvalitet života građana. Nastavićemo da ulažemo maksimalne napore u ovaj proces jer vjerujemo da samo zajedničkim radom možemo postići ambiciozne ciljeve i stvoriti stabilan, održiv i prosperitetan energetski sektor za generacije koje dolaze“, rekao je Šahmanović.
Direktor Eko-fonda, Draško Boljević je predstavio rezultate Programa koji se sprovodi u saradnji sa UNDP-om, uključujući podatke o broju prijavljenih domaćinstava, vrstama sprovedenih mjera energetske efikasnosti i očekivanim uštedama energije.
„Projekti energetske efikasnosti donose koristi građanima – smanjujući troškove energije, privredi – povećavajući konkurentnost i otvarajući radna mjesta, životnoj sredini – smanjujući emisiju štetnih gasova. Eko-fond je implementaciona jedinica ovog značajnog projekta, ali i pokretač brojnih procesa u oblasti energetske efikasnosti, koji igraju ključnu ulogu u održivom razvoju“, istakao je Boljević.
Stalna predstavnica UNDP-a u Crnoj Gori, Ekaterina Paniklova, naglasila je da ulaganje u energetsku efikasnost znači ulaganje u bolji kvalitet života.
„Naš cilj je jasan – omogućiti svakom domaćinstvu pristup energetski efikasnim rješenjima. Kroz inovativne modele podrške i blisku saradnju sa institucijama, radimo na tome da energetska efikasnost postane dostupna svima. Ovaj program je dokaz kako zajednički napori institucija, međunarodnih partnera i lokalnih zajednica mogu direktno i pozitivno uticati na kvalitet života građana i građanki. UNDP je pouzdan partner Crnoj Gori u procesu zelene tranzicije. Naša ekspertiza, inovativni pristupi, saradnja i podrška na svim nivoima – od kreiranja politika do konkretnih investicija u održivi razvoj ostaje imperativ“, kazala je Paniklova.
EU je kroz Program za podsticanje energetske efikasnosti u domaćinstvima obezbijedila osam miliona eura, uz dodatne finansijske doprinose Eko-fonda i opštine Pljevlja, čime je stvoren fond za podršku građanima koji žele da investiraju u energetsku efikasnost i unaprijede kvalitet života.
Kroz ekspertsku diskusiju, na kojoj su učestvovali predstavnici Delegacije EU, UNDP-a, Ministarstva energetike, Eko-fonda, NLB Banke i korisnik subvencije, analizirani su dosadašnji rezultati i definisani naredni koraci ka unapređenju energetske efikasnosti u Crnoj Gori.
Panelisti i panelistkinje su razgovarali o politikama, finansijskim instrumentima i ulozi lokalnih zajednica u energetskoj tranziciji, dok su građani i građanke koji su već iskoristili subvencije podijelili svoja iskustva, ističući koristi od mjera energetske efikasnosti – od smanjenja računa za struju i grijanje do značajnog poboljšanja komfora u domovima.
UNDP će nastaviti da pruža podršku institucijama u jačanju kapaciteta i promovisanju energetske efikasnosti, što je ključni element u procesu EU integracija i postizanju ciljeva održivog razvoja.
