Studija iz 2023. godine čak je otkrila da manje od šest sati sna noću može smanjiti imunološki odgovor tijela na vakcine. Uz to hronični nedostatak sna može ostaviti brojne posljedice po vaš organizam.
Dok spavamo, naša tijela rade dodatno naporno, boreći se protiv infekcije. Su Pikok je konsultantski zdravstveni psiholog i stručnjakinja za spavanje, a za britanski Metro je objasnila: „Istraživanja pokazuju da postoji složena veza između ciklusa spavanja i buđenja i našeg imunološkog sistema“.
Dok spavate, vaš imunološki sistem proizvodi zaštitne supstance koje se bore protiv infekcija, poput citokina. Koristi ove supstance za borbu protiv stranih uljeza poput bakterija i virusa.
„Ovi citokini vam takođe pomažu da spavate, dajući vašem imunološkom sistemu više energije za odbranu tijela od bolesti. Ovo smanjuje tjelesni odgovor na infekciju“ , dodala je.
Dakle, ako ne spavate dovoljno, ne proizvodite dovoljno ovih magičnih citokina. To povećava našu ranjivost na bolesti i može vam trebati duže da se oporavite od bolesti.
Studija iz 2023. godine takođe je otkrila da manje od šest sati sna noću smanjuje naš imunološki odgovor na vakcine. Istraživači Francuskog nacionalnog instituta za zdravlje ponovo su analizirali rezultate sedam studija koje su upoređivale odgovore antitijela kod osoba koje su spavale sedam do devet sati noću u odnosu na one koje su spavale manje od šest sati.
Nažalost, san i anksioznost mogu biti pomalo viskozni krug. Nedostatak sna uzrokuje anksioznost, ali anksioznost takođe može uzrokovati nedostatak sna.
Dr. Su kaže: „Nažalost, jedno može pogoršati drugo. Nadalje, anticipacijska anksioznost i specifična anksioznost u vezi sa spavanjem mogu dovesti do poremećaja spavanja i nesanice, što zatim stvara povratnu spregu koja može pogoršati oba stanja“.
Anksioznost može negativno uticati na sposobnost vašeg tijela da zaspi, jer je vaš mozak u režimu „bori se ili bježi“, razmišljajući o svim mogućim ishodima onoga što uzrokuje anksioznost.
Istraživanja su takođe otkrila da nedostatak sna može učiniti da se osjećamo loše. To može uzrokovati da imamo smanjenu sposobnost da ostanemo pozitivni kada se suočimo s emocionalno izazovnim događajima, kaže dr. Su.
„Možda ćete se takođe osjećati manje sposobnim da uživate u pozitivnim iskustvima“ , navodi.
Nedostatak sna takođe može poremetiti hormone štitne žlijezde, uzrokujući probleme kod žena koje imaju menstruaciju.
Dr. Katarina Lederalë , specijalistkinja za san i biološki sat, rekla je: „Nivo hormona koji stimulira štitnjaču (TSH) povećava se tokom nedostatka sna, a kod zdravih mladih žena u folikularnoj fazi povezan je sa značajnim povećanjem nivoa TSH“.
Visok nivo TSH uzrokuje menstrualne nepravilnosti, anovulaciju (kada se jajna ćelija ne oslobodi), amenoreju (kada ne dobijete menstruaciju) i ponavljajuće pobačaje.
Jeste li se ikada zapitali zašto ste gladni nakon lošeg sna? Dok spavamo, regulišu se hormoni poput kortizola, leptina i grelina – hormona koji su važni za kontrolu težine.
Nedostatak sna smanjuje nivo ovih hormona u krvi pa tako dugotrajni nedostatak sna povećava apetit, prejedanje i debljanje. Gojaznost je takođe vjerovatnija kod onih koji ne spavaju dobro.
Ako ne spavate dovoljno, daleko ste manje produktivni tokom dana. Jedna američka studija je otkrila da zaposleni koji su u prosjeku spavali pet sati noću gube 2,22 dana rada godišnje, u poređenju sa 1,48 dana onih koji su spavali osam sati.
Nedostatak sna negativno utječe na sve stvari koje su nam potrebne za dobro obavljanje posla: kognitivne performanse, donošenje odluka, pamćenje i raspon pažnje.’
Istraživanja pokazuju da su ljudi koji manje spavaju izloženi većem riziku od kardiovaskularnih bolesti poput hipertenzije, moždanog udara i srčanog udara. Postoji i povećan rizik od dijabetesa i drugih hroničnih stanja.
Ne samo to, već nedostatak sna povezan je i s oštećenjem pamćenja i kognitivnih funkcija – čak povećava rizik od Alcheimerove bolesti .
