Sekretarijat za društvene djelatnosti Opštine Budva, četvrtu godinu zaredom, raspisao je konkurs za dodjelu nagrade “Tomo i Stanica Luketić” za studijsku 2025/26. najboljim budvanskim studentima, uprkos činjenici da nema saglanost svih potomaka ovog najvećeg budvanskog dobrotvora.
Supruga i sin poznatog jugoslovenskog vajara Stevana Luketića , Eleonora i Stefan Luketić tužili su Opštinu jer je bez njihove i saglasnosti Fondacije “Zaklada Toma Mirova Luketića i njegove žene Stane za obrazovanje djece iz Paštrovića i Budve, Sveti Stefan” ustanovile nagradu.
Stevan je sinovac Tomov. Međutim, dio porodice poznatog budvanskog kulturnog radnika, pokojnog Miroslava Luketića , drugog Tomovog sinovca, ne protive se odluci Opštine da dodjeljuje nagradu.
Opštinski Sekretarijat za društvene djelatnosti, na čijem je čelu Goran Radević , a koji potpisuje objavu konkursa, nije kontaktirao porodicu Luketić.
“Nedopustivo je da Opština, koja je glavni promotor pljačke svojih građana pod okriljem države Crne Gore u otimanju imovine upisane na “Zakladu Toma Mirova Luketića i njegove žene Stane za obrazovanje djece Paštrovića i Budve, Sveti Stefan” pokušava da opere savjest nazivanjem nagrade po donatoru Tomu Luketiću. Organizovanje dodjele nagrade Toma Mirova Luketića kamuflirana je od strane nekih predstavnika sekretarijata opštine tako kao da je politička nagrada, sklepana u budvanskim kafićima. Nažalost, o Tomu ne znaju ništa, njegovo dobročinstvo nije realizovano, država nije izvršila obavezu”, kazala je za “Vijesti” Eleonora Luketić.
Ističe da ih niko iz Opštine Budva nije pozvao, niti konsultovao i pitao da li daju dozvolu da se nagrada ustanovi, a kamoli pozvali na razgovor.
“Ovim gradom šetaju nasljednici jer Tomo Luketić nije bez potomaka, nije samac na ovome svijetu, bez roda i korijenja što su mogli znati po uništenim spomenicima prof. Stevana Luketića od fontane “Sunce” s guvnom od bračkog kamena ispred nekadašnjeg “Zeta filma” i biblioteke grada, zatim velike skulpture u bronzi u restoranu hotela “Avala” koja je nestala pod vodstvom hotela, ukradena kamena skulptura “Ljubavnici” na Slovenskoj plaži. Mogli su znati i za oslikani ikonostas crkve na Svetom Stefanu, na ostrvu, koje je darovanje i poklon Mira Luketića, oca Tomova i po brojnoj zemlji u vlasništvu Luketića na kojoj mještani, komšije, grade svoje betonske zgrade nelegalno na tuđoj svojini, Svetom Stefanu i Vrbi”, navela je Eleonora Luketić.
Prema njenim riječima, “zazor sekretarijata Opštine od nužnog kontakta s porodicom u ovom poslu psihološki i moralno je logičan jer su bez znanja i etike.
Ona je naglasila da su pred Ustavnim sudom Fondacija, ona i njen sin Strefan osporili opštinsku odluku na osnovu koje je ustanovljena nagrada.
“Pred Osnovnim sudom u Kotoru pokrenuli smo postupke u svoje i Stefanovo ime i u ime formirane Fondacije protiv nelegalnih i beskrupuloznih svojatanja tuđeg imena i prezimena. Kada namjena donacije nije ispunjena, nasljednici nasljeđuju imovinu i privode je namjeri darovaoca. Tomo Luketić, budvanski dobrotvor, intelektualac s idejom je vojno ribarsko mjesto od grada Budve želio unaprijediti obrazovanjem djece budvanskih građana. Nažalost, sveukupna njegova imovina postala je predmet grabeži, kako države, tako i pojedinaca koji nemaju razloga, ni zasluge, niti vrijednosti da Tomovu imovinu koriste i to je velika sramota. Nijedan korisnik i danas de facto nezakonito upisani vlasnik djelova ogromne imovine “Zaklade Toma Mirova Luketića i njegove žene Stane za obrazovanje djece Paštrovića i Budve, Sveti Stefan” nije doprinio opštem dobru koje je trebalo unaprijediti ovaj kraj pameću, obrazovanjem i višom kulturom, umjesto birtijaških uslužnih djelatnosti turizma bez svjetske vizije očuvanja prirode i mediteranskog ambijenta”, naglasila je ona.
Prema njenim riječima, ti isti korisnici imovine Toma Mirova Luketića umjesto obrazovanja pametne djece upotrijebili su je za kupovinu džipova i kocku te je vrijedna imovina pod blagoslovom neodgovornog društva i države otišla u dim.
“Porodica Luketić kao i testamentarni pravni nasljednici imovine (čl 5 testamenta) nisu, kao primarno u testamentu određeno, imali zakonsko pravo uzeti sredstva za školovanje iako su svi u porodici visoko obrazovani sa titulama profesora… što Crna Gora i danas zakašnjelo kao država duži porodici direktno po zakonu”, zaključila je Eleonora Luketić.
Kako se navodi u opštinskom konkursu, nagrada se dodjeljuje jednom godišnje i jednokratno.
“Pravo na nagradu imaju studenti nakon završenih master studija pod uslovom da su crnogorski državljani sa prebivalištem u opštini Budva ili lica koja imaju status stranca sa stalnim nastanjenjem u Crnoj Gori. Da su tokom studiranja, uključujući i osnovne i master studije, postigli ukupnu prosječnu ocjenu najmanje 9,5, da nisu gubili nijednu godinu tokom studija, završili master studlje u periodu između dvije dodjele nagrada, da nisu stariji od 25 godina”, piše u konkursu.
Nekada najbogatiji čovjek Budve, Tomo Luketić sa suprugom Stanicom, testamentom, koji je pročitan nakon njegove smrti 1927. naveo je: “Poslije smrti moje žene Stane od sve moje pokretne i nepokretne imovine da se osnuje zaklada koja će nositi ime “Zaklada Toma i njegove žene Stane za obrazovanje djece iz Budve i Paštrovića”. Tomo Luketić svoju veliku imovinu stekao je radom u Americi i Meksiku. Nakon povratka u Budvu, bio je ugledni građanin, donator, filantrop.
Kompletnu imovinu je Opština i država Crna Gora otela i uknjižila se. Tomova imovina u katastru Budve, saglasno njegovoj volji, nakon što je preminuo 1927, sve do 1991. bila je uknjižena na Zakladu, kada se na volšeban način preknjižava na lokalnu upravu.
