To je konstatovano u Informaciji o potrebi obezbjeđivanja lokacija za neškodljivo uklanjanje leševa životinja uginulih ili usmrćenih usled zaraznih bolesti, koju su Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede i Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove dostavili Vladi.
– Iako postoji mogućnost sanitarnog klanja i upotrebe mesa nakon odgovarajuće termičke obrade, u Crnoj Gori ne postoje prerađivači mesa koji bi prihvatili korišćenje tog mesa u proizvodnji. Iz tih razloga se sprovodi usmrćivanje i neškodljivo uklanjanje leševa goveda. Od jula do sada je na šest gazdinstva u Danilovgradu i na jednom u Nikšiću usmrćeno 102 grla goveda pod nadzorom veterinarskog inspektora – navodi se u informaciji.
Međutim, neškodljivo uklanjanje leševa životinja uginulih ili usmrćenih usled zaraznih bolesti pokazalo se kao veoma izazovan proces u Crnoj Gori, s obzirom da još nije uspostavljen sistem za sakupljanje, preradu ili uništavanje nusproizvoda životinjskog porijekla, uključujući i leševe životinja. Ministarstvo je za ove potrebe obezbijedilo sredstva za izgradnju objekta, u saradnji sa Svjetskom bankom, u okviru MIDAS 2 projekta, i te aktivnosti su u toku, ali se završetak radova ne očekuje prije 2027. godine.
Uprava će tražiti još para iz budžeta, razmatraju mjere pomoći
U informaciji se navodi da je Zakonom o veterinarstvu definisano da vlasnik životinje koja je usmrćena ili zaklana zbog zaraznih bolesti i životinje za koju je potvrđeno da je uginula od zaraznih bolesti ima pravo na naknadu štete u visini tržišne vrijednosti životinje ili predmeta u trenutku izvršenja mjere. Ističu da nadležno ministarstvo intenzivno razmatra moguće mjere podrške farmerima, uvažavajući potrebu obnove stočnog fonda i očuvanja poljoprivredne proizvodnje.
U dokumentu dostavljenom Vladi predočeno je i da finansijska sredstva koja je neophodno obezbjediti za naknadu štete držaocima, kao i troškovi sprovođenja mjera za dijagnostiku bolesti, znatno prevazilaze sredstva predviđena Programom obaveznih mjera zdravstvene zaštite životinja za 2024, te da će iz tog razloga Uprava pripremiti i dostaviti posebnu informaciji o potrebi obezbjeđivanja dodatnih finansijskih sredstava iz budžeta Crne Gore.
Ministarstvo i Uprava upozorili su i na druge opasne bolesti životinja pored kju groznice.
– Treba imati u vidu opasnost i od većeg broja naročito opasnih zaraznih bolesti životinja. Prije svega, afrička kuga svinja, zatim ptičji grip, koji je i zoonoza, kuga malih preživara i druge bolesti, a koje karakteriše naglo i brzo širenje, bez obzira na državne granice, koje mogu uništiti stočni fond, ugroziti zdravlje stanovništva i izazvati velike negativne socio-ekonomske posljedice za građane i državu. Zato je neophodno da lokalne samouprave, do završetka izgradnje i stavljanja u funkciju objekta za preradu nusproizvoda životinjskog porijekla, obezbjede bezbjedne lokacije za neškodljivo uklanjanje leševa životinja uginulih ili usmrćenih usled zaraznih bolesti – piše u informaciji.
Iković: Proglasiti vanredno stanje u Danilovgradu
Odbornik Preokreta u danilovgradskom parlamentu Vuk Iković traži da predsjednik Skupštine Crne Gore sazove vanrednu sjednicu i predloži hitno proglašenje vanrednog stanja na području opštine Danilovgrad, u skladu sa Zakonom o zaštiti i spasavanju, zbog sve težih posledica usled oboljenja velikog broja životinja
Kako je istakao, prema Poslovniku Skupštine i stanju na terenu, ova inicijativa treba da uđe u hitan postupak odlučivanja u roku od 24 sata od njenog predlaganja.
Danilovradski odbor DPS-a zatražio je da se u hitnom postupku zakaže vanredna sjednica lokalnog parlamenta povodom krizne situacije koja je nastala kao posledica širenja kju groznice.
Prolongiranje procesa uklanjanja zaraženih grla sa farmi na teritorijama Danilovgrada i Nikšića, kako su ukazali, pogoduje širenju zaraze.
– Zbog nedostatka lokacije za zakopavanje, nemoguće je izvršiti blagovremeno neškodljivo uklanjanje, kao i eutanaziju bolesnih životinja, pa se već više od 40 goveda kod kojih je potvrđena kju groznica i dalje nalazi na gazdinstvima i čeka izvršenje mjere. Iz tih razloga, ove životinje danima predstavljaju izvor infekcije za ljude i životinje i neophodno ih je što hitnije ukloniti sa gazdinstva – istakli su u informaciji.