Čini se da nova mjera ima za cilj dalje jačanje Lukašenkove moći i eliminisanje potencijalnih izazivača na sledećim predsjedničkim izborima, koji bi trebalo da se održe 2025.
Autoritarni lider Bjelorusije Aleksandar Lukašenko potpisao je 4. januara novi zakon koji mu daje doživotni imunitet od krivičnog gonjenja i sprečava opozicione lidere koji žive u inostranstvu da učestvuju na budućim predsjedničkim izborima.
Zakon o imunitetu se teoretski odnosi na svakog bivšeg predsjednika i članove njegove ili njene porodice.
U praksi, to je relevantno samo za 69-godišnjeg Lukašenka, koji gvozdenom šakom vlada Belorusijom skoro 30 godina.
Čini se da nova mjera ima za cilj dalje jačanje Lukašenkove moći i eliminisanje potencijalnih izazivača na sledećim predsjedničkim izborima, koji bi trebalo da se održe 2025.
Zakon značajno pooštrava zahtjeve za predsjedničke kandidate i onemogućava biranje opozicionih lidera koji su pobjegli iz zemlje posljednjih godina.
Samo državljani Bjelorusije koji su stalno boravili u zemlji najmanje 20 godina i nikada nisu imali boravišnu dozvolu u nekoj drugoj zemlji imaju pravo da se kandiduju.
Bjelorusiju su potresli masovni protesti tokom kontroverznog Lukašenkovog reizbora u avgustu 2020, koji su opozicija i Zapad osudili kao namješten.
U to vrijeme bjeloruske vlasti su pritvorile više od 35.000 ljudi, od kojih su mnogi bili mučeni u pritvoru ili su napustili zemlju.
Lukašenko je takođe optužen za umješanost u ilegalno prebacivanje djece iz gradova u Ukrajini pod ruskom okupacijom u Belorusiju.
Prema tekstu novog zakona, Lukašenko, ukoliko ode sa vlasti, „ne može da odgovara za radnje počinjene u vezi sa vršenjem njegovih predsjedničkih ovlašćenja“.
Zakon takođe kaže da će predsjedniku i članovima njegove porodice biti obezbijeđena doživotna zaštita države, medicinska njega, životno i zdravstveno osiguranje.
Nakon ostavke, predsjednik bi takođe postao doživotni član gornjeg doma parlamenta.
Liderka opozicije Svetlana Tihanovskaja, koja je pobjegla u susjednu Litvaniju 2020. godine, rekla je da je novi zakon Lukašenkov odgovor na njegov „strah od neizbježne budućnosti“.
„Lukašenko koji je uništio sudbine hiljada Belorusa biće kažnjen po međunarodnom pravu i nikakav imunitet ga neće zaštititi od toga, samo je pitanje vremena“, rekla je Tihanovskaja.
Politička opozicija u zemlji traži istragu o nestancima opozicionih političara i odvođenju ukrajinske djece.
„Osiguraćemo da diktator bude priveden pravdi“, rekla je Tihanovskaja, ističući da se iza rešetaka u Belorusiji još uvijek nalazi oko 1.500 političkih zatvorenika.
