Kurkuma je zlatno-žuti začin koji potiče iz korijena biljke Curcuma longa, porijeklom iz jugoistočne Azije. Sa svojim izrazito toplim i zemljanim ukusom, kurkuma se hiljadama godina koristi kao kulinarski začin i tradicionalna medicina.
Posebno je cijenjen zbog svojih korisnih jedinjenja. Najvažnije je da kurkuma sadrži aktivna jedinjenja nazvana kurkuminoidi koja su izolovana i proučavana zbog svojih pozitivnih efekata na tijelo, kaže dijetetičarka Megan Pendleton. Unutar klase kurkuminoida, kurkumin se obično promoviše kao koristan dodatak za bezbroj zdravstvenih stanja.
Aktivno jedinjenje, kurkumin, je pokretačka snaga njegovih antiinflamatornih efekata“, kaže dijetetičarka Emili Nisvanger.
Pokazalo se da suplementi kurkumina smanjuju upalu potiskivanjem puteva koji dovode do inflamatornog odgovora, objašnjava Nisvanger. On dodaje da kurkumin djeluje i kao antioksidans, pomažući da se iz tijela uklone slobodni radikali koji oštećuju zdrave ćelije i tkiva, piše eatingvell.com.
„Kurkumin može smanjiti bol i ukočenost zglobova inhibiranjem inflamatornih puteva, kao što su ciklooksigenaza-2 (COKS-2) i faktor nekroze tumora-alfa (TNF-α), koji su često preaktivni kod artritisa“, kaže dijetetičar Erin Kennei.
Studije su pokazale da suplementacija kurkume može biti jednako efikasna kao i neki nesteroidni antiinflamatorni ljekovi u ublažavanju simptoma osteoartritisa bez pratećih neželjenih efekata, kao što su loše varenje, zatvor, pospanost i vrtoglavica. Međutim, potrebna su dodatna istraživanja.
„Kurkumin pomaže u smanjenju sistemske upale, oksidativnog stresa i oksidacije LDL holesterola, što sve doprinosi srčanim oboljenjima“, kaže Kennei.
Takođe tvrdi da poboljšava funkciju endotela, koja podržava zdravu funkciju krvnih sudova i cirkulaciju. Neka istraživanja sugerišu da dodaci kurkume mogu pomoći u snižavanju sistolnog krvnog pritiska ako se uzimaju duže od 12 nedjelja. Međutim, nije primijećen nikakav uticaj na dijastolni krvni pritisak, kaže Nišvanger.
„Zbog svojih antiinflamatornih i antioksidativnih svojstava, kurkumin može pomoći u smanjenju upale u crijevima, potencijalno korisnim u stanjima kao što su sindrom iritabilnog crijeva (IBS) i inflamatorna bolest crijeva (IBD)“, kaže Keni. On dodaje da kurkumin takođe može da promoviše izbalansiran mikrobiom crijeva tako što podstiče rast korisnih bakterija i smanjuje štetne, prenosi N1.
Zaštita mozga od upale i oksidativnog oštećenja ključna je za održavanje kognitivne funkcije, jer su oba usko povezana sa razvojem neurodegenerativnih bolesti.
Kurkumin je pokazao potencijal u nekoliko studija da smanji ove štetne procese i poboljša kognitivne rezultate kod ljudi sa Alchajmerovom bolešću. Međutim, iako su ovi rezultati obećavajući, potrebno je više dugoročnih studija na ljudima da bi se u potpunosti procijenio uticaj kurkume na hronična neurološka stanja.
