Žabljak priprema stalnu postavku posvećenu najvećoj drvenoj skeli na svijetu, koja je korišćena prilikom izgradnje mosta na Đurđevića Tari, a u planu je i snimanje i filma o ovom neimarskom poduhvatu .
To je najavio Predsjednik opštine Žabljak Radoš Žugić na svom fejsbuk profilu.
Postavka će biti smještena u Centru za kulturu, a posjetioci će moći da vide autentične fotografije i dokumenta iz tog vremena. Takođe, na žabljačkoj strani mosta biće postavljena info tabla sa podacima o gradnji mosta.
„Most na Tari je biser koji decenijama plijeni svojom ljepotom. Brojni turisti iz cijelog svijeta koji posjećuju Crnu Goru i NP Durmitor ostaju zadivljeni pred ljepotom ovog zdanja. Ono što je manje poznato, i turistima i domicilnom stanovništvu, to je, da je prilikom izgradnje mosta postavljena najveća drvena skela na svijetu i da do danas nigdje nije veća izgrađena.
Tesari, majstori na skeli, koji su ručno obrađivali šaransku borovinu i smrčevinu bili su neimari iz naših krajeva, dominantno Šaranci. Bojovići, Anđelići, Roćeni…Glavni inženjer prilikom izgradnje skele bio je Švajcarac Rihard Koraj. U godini kada je započeta rekonstrukcija mosta, Opština Žabljak će pripremiti stalnu postavku posvećenu skeli. Autentične fotografije i dokumenta iz tog vremena biće izložena u našem Centru za kulturu. Na žabljačkoj strani mosta planiramo da postavimo info tablu sa svim ovim pojedinostima“, naveo je Žugić.
Ističe da „naš zemljak, Stanko Popović, koji živi i radi u Novom Sadu, priprema film „Skela“ kao omaž našim neimarima i precima“.
„U ime Opštine Žabljak ponudio sam da budemo saradnici na ovom projektu.
Planiramo da na premijeru pozovemo predstavnike grada Graubindena, rodnog mjesta Riharda Koraja. Ovaj grad ljubomorno čuva zapise o skeli i njihovom čuvenom zemljaku i sugrađaninu“, zaključio je Žugić.
Most na Tari dug je 366 metara, a širok sedam metara i izgrađen je od armiranog betona. Visina mosta nad kanjonom iznosi oko 150 metara.
Odluku o gradnji mosta u to vrijeme zabačenom dijelu Crne Gore donio je Ministarski savjet Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca 1936. godine zbog bolje veze Zetske banovine sa centrom tadašnje države, kao i zbog dotrajalosti postojećeg žičanog mosta.
Prvobitno je projektna trasa mosta cijelom dužinom bila prava, ali je to kasnije promijenjeno radi prilagođavanja pristupnog puta. Kanjon Tare je premošćen lučnom konstrukcijom raspona 116 metara dok je prilazna konstrukcija riješena kao vijadukt sa četiri lučna otvora raspona 44, 08 metara.
Najbolji pokazatelj vještine njegovih neimara je podatak da je prilikom gradnje podignuta i najviša drvena skela u Evropi. Visina skele na velikom lučnom otvoru iznosila je 141,27 metara što je predstavljalo poseban izazov naročito za izvođača.
Most je privremeno pušten u saobraćaj u novembru 1940. dok još skela nije bila demontirana. Nedugo zatim, 17. aprila 1941. godine preko njega su prošli prvi okupatorski tenkovi.
Da bi se 1942. godine spriječilo prodiranje italijanskih jedinica od Pljevalja na slobodnu teritoriju, partizansko rukovodstvo odlučila je da sruši dio mosta. Taj zadatak povjeren je inženjeru Lazaru Jaukoviću. Tri mjeseca kasnije, Jaukovića su uhvatili okupatori i strijeljali ga 2. avgusta. Lazar je sahranjen u blizini mosta, a nakon obnove 1946. godine postavljena je njegova bista na mjestu gdje je izgubio život. Odmah po njegovoj smrti stvorena je legenda, u kojoj se Lazar pominje kao tvorac mosta te da je „svoje“ remek-djelo morao da sruši. Već 1946. godine most je bez većih problema popravljen.
