Vlada je na današnjoj sjednici, kojom je predsjedavao potpredsjednik Vlade za bezbjednost, odbranu, borbu protiv kriminala i unutrašnju politiku Aleksa Bečić, utvrdila Predlog zakona o potvrđivanju Ljubljansko-haške konvencije o međunarodnoj saradnji u istragama i krivičnom gonjenju zločina genocida, zločina protiv čovječnosti, ratnih zločina i drugih međunarodnih zločina.
Konvenciju koja je usvojena 26. maja 2023. godine u Ljubljani do sada je potpisalo 40 država, a stupa na snagu nakon deponovanja trećeg instrumenta ratifikacije. Crna Gora je potpisala Konvenciju 15. februara 2024. u Hagu tokom ceremonije otvaranja Konvencije za potpisivanje.
„Inicijativu za uspostavljanje novog, inoviranog multilateralnog ugovora u oblasti pravosudne saradnje u slučajevima najtežih međunarodnih krivičnih djela pokrenule su i vodile Argentina, Belgija, Mongolija, Nizozemska, Senegal i Slovenija (‘Osnovna grupa’) sa ciljem da se omogući bolja praktična saradnja između država koje istražuju i krivično gone ove zločine. Konvencija je konzistentna sa Rimskim statutom Međunarodnog krivičnog suda (MKS), koji je ratifikovala Crna Gora, kao i drugim međunarodno-pravnim obavezama država u oblastima koje reguliše ista“, saopštila je Vlada.
Smatra se, kako su kazali, da će ojačati postojeće principe međunarodnog krivičnog prava, uključujući i princip komplementarnosti Međunarodnog krivičnog suda.
„Takođe, Konvencija je u najvećoj mjeri usklađena sa relevantnim konvencijama Savjeta Evrope kao što je Evropska konvencija o međusobnom pružanju pravne pomoći u krivičnim stvarima, Evropska konvencija o ekstradiciji i Konvencija o transferu osuđenih lica“, ističe se u saopštenju.
Ljubljansko-haška konvencija je osmišljena, kako su pojasnili, da pruži praktične mogućnosti za međunarodnu saradnju, koja uključuje različite vidove međunarodne pravne pomoći u krivičnim stvarima koji uključuju sprovođenje posebnih istražnih tehnika i tajnih istraga, zajedničke istražne timove, međunarodnu saradnju na planu konfiskacije odnosno oduzimanja imovine, saslušanje putem videokonferencija, prenos postupka odnosno ustupanje krivičnog gonjenja i slično, čime se daje dodatna mogućnost državama da ispune svoje međunarodne pravne obaveze u borbi protiv nekažnjivosti međunarodnih zločina.
Ljubljansko-haška konvencija pored poglavlja opštih odredbi predviđa i kriminalizaciju kroz definicije univerzalnih međunarodnih krivičnih djela kao što su genocid, zločin protiv čovječnosti i ratni zločini, sadrži i poglavlja koja se odnose na centralne organe komunikacije, međunarodnu pravnu pomoć, ekstradiciju, transfer osuđenih lica kao i poglavlja koja se odnose na prava žrtava i zaštitu žrtava, svjedoka, vještaka i drugih osoba koje su od važnosti na planu suzbijanja najtežih zločina koja su predmet konvencije.
Konvencija sadrži i anekse koji se odnose na definiciju određenih međunarodnih krivičnih djela, pored onih koji su propisana u članu 5 Konvencije.
„Ovi aneksi daju mogućnost državama da kroz odgovarajuće izjave opciono prošire okvir Konvencije na planu saradnje i za ta krivična djela, sa ciljem davanja mogućnosti državama da svoje učešće u Konvenciji usklade sa svojim pravnim sistemima i međunarodnim obavezama. Ono što se posebno naglašava je da se odredbe ove konvencije ne mogu tumačiti kao ograničavanje ili dovođenje u pitanje na bilo koji način postojećih pravila međunarodnog prava ili istih pravila koja su u pripremi, uključujući definicije zločina na koje se ova konvencija primjenjuje“, piše u saopštenju.
