Očekujemo od Ministarstva pravde da, prije upućivanja Vladi, izmijeni definiciju javnih funkcionera u Zakonu o sprečavanju korupcije jasno izuzimajući predstavnike nevladinih organizacija i socijalnih partnera, saopštili su iz Udruženja mladih sa hendikepom Crne Gore (UMHCG).
Iz ovog udruženja su kazali da je uprkos komentarima i sugestijama dostavljenim u 2024, Ministarstvo pravde bez ikakvog obrazloženja odbilo da istu uvrsti prilikom izrade Nacrta zakona o izmjenama i dopunama Zakona o sprečavanju korupcije, iako je i Agencija za sprječavanje korupcije u svom saopštenju podržala ovakav stav.
„Naime, odredba člana 3, stava 1 važećeg Zakona o sprečavanju korupcije, po kojoj se ‘izabrani, imenovani, odnosno postavljeni’ predstavnici/e i NVO sektora – a ne samo oni izabrani, imenovani i postavljeni na javne funkcije, odnosno pozicije koje sa sobom nose javna ovlašćenja, vlast, moć, upravljanje i rukovođenje, odnosno donošenje meritornih odluka – smatraju javnim funkcionerima/kama, suprotna je suštini postojanja NVO i socijalnih partnera, njihovoj misiji i principima djelovanja i u potpunosti ograničava djelovanje ovih organizacija“, naveli su iz UMHCG u saopštenju dostavljenom medijima.
Oni su kazali da sa aspekta oblasti njihovog djelovanja, predstavnici NVO zastupaju interese grupacija koje predstavljaju i za čija se prava i slobode bore, a nikako političkih struktura, vlasti ili bilo koje druge grupacije i/li pojedinaca, te prema tome ne mogu imati izjednačen status sa javnim funkcionerima koji se biraju na osnovu Ustava i/ili zakona (sistemskog i matičnog zakona za oblast u kojoj se određena lica postavljaju/imenuju).
„Stoga, nije ni pravedno predstavnike/ce NVO smatrati javnim funkcionerima propisujući im obaveze koje imaju javni funkcioneri, ali ne i prava i ovlašćenja. Podsjećamo, država se odlučila za demokratizaciju procesa donošenja odluka na način što je svojim pravnim sistemom definisala izbor predstavnika/ca NVO i to u skladu s propisima koji uređuju ove oblasti, s ciljem da joj ove strukture društva pomognu u kvalitetnijem i svrsishodnijem donošenju odluka“, navodi se u saopštenju.
Prema tome, ističu iz UMHCG, predložene predstavnike podržavaju NVO kao svog predstavnika i imenovanjem te osobe, u nekom radnom tijelu za izradu javnih politika: zakona, pravilnika, strategija, programa, planova ili za pripremu izvještaja o sprovođenju javnih politika, kao i u savjetodavnom tijelu, koje se obrazuje za potrebe vlade, ministarstva ili drugog organa, a koja nemaju nadležnost za donošenje i sprovođenje odluka, uključujući izbore i razrješenja, oni i dalje moraju ostati isključivo predstavnici struktura koje ih predlažu, a ne onih koji verifikuju taj predlog i/li ih imenuju.
„Dodatno, kao važan argument, podsjećamo da je uslov za kandidovanje za bilo koje radno i/li savjetodavno tijelo taj da osoba nije javni/a funkcioner/ka, pa je neprihvatljivo da osoba za čiji je izbor/imenovanje nepostojanje javne funkcije bilo uslov, postaje javni funkcioner/ka u momentu kada bude izabrana na osnovu kandidature, a po mišljenju/tumačenju Agencije za sprječavanje korupcije.
Sve prethodno navedeno je i ograničavajuće ne samo za nacionalni nivo, već i za učešće u različitim nadnacionalnim i međunarodnim tijelima za koja su propisani uslovi i standardi koji se odnose i na nespojivost i nepostojanje javne funkcije, poput Komiteta za prava osoba s invaliditetom, Komiteta o pravima djeteta, Komiteta za eliminaciju svih oblika diskriminacije nad ženama i dr.
Ukoliko Ministarstvo i dalje bude instistiralo na važećoj odredbi ostavlja se prostor nekom budućem sastavu Agencije da svojevoljno tumači pravni propis, u zavisnosti od prakse upravljačke strukture u njoj, i pokazuje se namjera Vlade da suštinski i formalno ograniči djelovanje NVO“, zaključuje se u saopštenju.
