Specijalno policijsko odjeljenje (SPO) u prošloj godini pokrenulo je sedam, a okončalo tri finansijske istrage, kojima se pokušava ući u trag vrijednoj imovini okrivljenih, za koju se vjeruje da su stekli baveći se organizovanim kriminalom.
Finansijskim istragama obuhvaćena je 361 osoba što je gotovo tri puta više u odnosu na 127 osumnjičenih, koliko ih je tokom 2023. godine krivičnim prijavama označeno za stvaranje kriminalne organizacije, pranje novca, zloupotrebu službenog položaja, šverc cigareta…
Okončanim finansijskim istragama ukupno je obuhvaćeno 67 osoba, a informacije koje su o imovini prikupili službenici Specijalnog policijskog odjeljenja dostavljene su postupajućim tužiocima, koji uporedo vode krivične istrage zbog stvaranja kriminalne organizacije.
Ukupna materijalna šteta obuhvaćena krivičnim prijavama, koju su tokom prošle godine službenici SPO podnijeli Specijalnom državnom tužilaštvu (SDT), iznosi gotovo 40 miliona evra, odgovoreno je “Vijestima iz tog policijskog odjeljenja, kojim rukovodi Predrag Šuković.
Direktna šteta po budžet Crne Gore je preko 21 milion što je dvadeset puta više nego što je to bio slučaj tokom uporedne 2022. kada je krivičnim prijavama SPO obračunata materijalna šteta po državnu kasu od 907.485 evra…
“Materijalna šteta obuhvaćena krivičnim prijavama podnesenim Specijalnom državnom tužilaštvu iznosi 38.772.923 evra, 241.642 USD, 125.000 CHF i 32.570 GBP, od čega na štetu budžeta Crne Gore iznosi 21.024.136 evra i višestruko je veća u odnosu na štetu iz 2022. godine – 907.485 evra”, pobrojali su analitičari SPO.
Značajno povećanje predmeta dogodilo se zbog koruptivnih krivičnih djela kada je Specijalno policijsko odjeljenje podnijelo šest krivičnih prijava i izvještaja kao dopune krivičnih prijava iz oblasti – visoke korupcije.
Tokom 2023. godine zbog visoke korupcije, po nalogu SDT-a, procesuirano je 14 osoba zbog sumnje da su počinili 13 krivičnih djela, a uhapšena su i dva bivša direktora Uprave policije – Veselin Veljović, koji se i dalje od jula 2023. nalazi u pritvoru i Slavko Stojanović, zbog zloupotrebe službenog položaja.
“Među procesuiranim su tri policijska službenika, od čega četiri javna funkcionera (bivši direktor Uprave policije, ministar odbrane, državni sekretar u Ministarstvu odbrane i izvršni direktor Fonda za zaštitu životne sredine) i četiri carinska službenika. Pored prijavljenih lica, po nalogu postupajućeg specijalnog tužioca lišen je slobode još jedan bivši direktor Uprave policije, koji je u vrijeme izvršenja djela bio javni funkcioner, zbog osnovane sumnje da je izvršio zloupotrebu službenog položaja”, piše u odgovoru Uprave policije.
Po nalogu Specijalnog državnog tužilaštva, kojim u protekle dvije godini rukovodi Vladimir Novović, lani je uhapšeno 65 osoba, a među licima koja su obuhvaćena krivičnim prijavama je 12 službenika Uprave policije i jedan pripadnik Agencije za nacionalnu bezbjednost na radu u policiji…
“U akciji koju je Specijalno policijsko odjeljenje preduzimalo po nalogu i zajedno sa SDT-om, a na osnovu višemjesečnog planiranog i koordinisanog djelovanja SDT, SPO i EUROPOL-a, lišen je slobode i vršilac dužnosti pomoćnika direktora Uprave policije za Sektor za borbu protiv kriminala, zbog postojanja osnova sumnje da je učinio krivično djelo iz nadležnosti SDT-a”, navodi policija.
I u dokumentima Evropske komisije lani je pohvaljen rad SDT-a i SPO gdje je, između ostalog, navedeno da je Specijalno policijsko odjeljenje postupalo sa visokom pripravnošću u velikom broju slučajeva visokog nivoa korupcije i organizovanog kriminala, što pokazuje “duboku infiltraciju organizovanog kriminala u državnim strukturama”…
SPO je u izvještaju za prošlu godinu navelo da su njihovi službenici SDT-u podnijeli 27 krivičnih prijava i izvještaja kao dopune krivičnih prijava, protiv 127 fizičkih lica zbog osnova sumnje da su počinili 244 krivična djela, kao i protiv i pet pravnih lica, zbog osnova sumnje da su počinili devet krivičnih djela.
“Od ukupnog broja krivičnih prijava, njih 20 odnosi se na izvršena krivična djela na organizovani način, kojima je obuhvaćeno 106 fizičkih i pravni pravnih lica”, navodi UP.
U statističkim podacima za 2023. navedeno je da se među procesuiranim osobama nalaze imena čak 27 osoba, koji su u policijskim dokumentima zavedeni kao pripadnici organizovanih kriminalnih grupa u Crnoj Gori.
“Specijalno policijsko odjeljenje je pokrenulo više opsežnih aktivnosti na otkrivanju, dokazivanju i procesuiranju učinilaca krivičnih djela iz oblasti borbe protiv organizovanog kriminala i visoke korupcije, te su i ostvareni odlični rezultati, što je doprinos potpune posvećenosti operativnog sastava ove organizacione jedinice policije”, naglasili su iz Uprave policije.
Izvještajni podaci Specijalnog policijskog odjeljenja pokazuju da je tokom 2023. godine prokrijumčareno preko carinske linije u nepoznatom pravcu, radi plasiranja na sivom tržištu, 109.833 paketa cigareta pri čemu je nastupila direktna materijalna šteta po budžet Crne Gore od oko 100 miliona evra.
U oblasti borbe protiv krijumčarenja cigareta, službenici Specijalnog policijskog odjeljenja su Specijalnom državnom tužilaštvu tokom 2023. podnijeli tri krivične prijave protiv ukupno 15 osoba i pet pravnih lica.
Velika akcija zbog šverca cigareta dogodila se u ljeto prošle godine kada se na udaru našla kriminalna organizacija, odbjeglog Nikšićanina Aleksandra Mrkića, za koju se vjeruje da je godinama švercovala velike tovare cigareta…
Novi udar na šverc cigareta dogodio se pred kraj 2023. kada su uhapšeni – vlasnik Košarkaškog kluba Mornar Đorđije Pavićević, njegov bivši zaposleni Nikica Kovačević i dvoje carinika zbog sumnje da su organizovali šemu krijumčarenja najmanje tri broda natovarenih kontejnerima cigareta…
Važan stub u kriminalnoj piramidi šverca cigareta uzdrman je krajem februara ove godine kada je po nalogu SDT-a uhapšen Aleksandar Aco Mijajlović, za kojeg se vjeruje da je bio na čelu švercerske šeme cigareta ali i još sedam osoba među kojima je i nekoliko bivših i sadašnjih policijskih starješina…
“Među prijavljenim licima lani je procesuirano šest službenika Uprave prihoda i carina, od kojih četiri u svojstvu članova Komisije za uništavanje oduzetih cigareta, koji se terete za pomaganje u krijumčarenju cigaretama u dužem vremenskom periodu, ali i za koruptivna krivična djela. Takođe, među prijavljenim su dva lica koja su evidentirana kao pripadnici organizovanih kriminalnih grupa”, navodi se u odgovoru “Vijestima”.
Statistika SPO za 2023. godinu pokazuje da je broj otkrivenih krivičnih djela u odnosu na 2022. godinu povećan za 24,49%, dok je broj otkrivenih krivičnih djela u 2022. godini u odnosu na 2021. godinu povećan za čak 120,23 odsto…
Tokom 2023. godini službenici SPO podnijeli su SDT-u šest krivičnih prijava i izvještaja kao dopune krivičnih prijava, kojima je obuhvaćeno 35 lica osoba, koje se terete da su izvršila 46 krivičnih djela protiv života i tijela.
Od njih 35 čak 18 su označeni kao članovi organizovanih kriminalnih grupa.
“Među prijavljenim su dva policijska službenika. Lišeno je slobode 14 lica. Od naznačenog broja krivičnih djela, 11 se odnose na krivična djela koja su usmjerena protiv života i tijela, a 35 na članstvo u kriminalnoj organizaciji. Od 11 djela, koja su usmjerena protiv života i tijela, osam je kriivčnih djela teško ubistvo putem pomaganja, dva djela teško ubistvo u saizvršilaštvu i jedno djelo ubistvo u pokušaju putem pomaganja”, navodi policija.
Analitičari SPO su tokom 2023. zaveli i da je zbog šverca droge SDT-u podnijeto osam krivičnih prijava i izvještaja kao dopune krivičnih prijava, kojima je obuhvaćeno 47 osoba.
Zbog trgovine ljudima procesuirano je šest osoba.
Specijalno policijsko odjeljenje u koordinaciji sa Specijalnim državnim tužilaštvom sprovodi kontinuirane aktivnosti sa ciljem da se za sva krivična djela, koja generišu imovinsku korist u fazi izviđaja, paralelno sprovode i drugi dokazni postupci.
Precizne podatke o privremeno oduzetoj imovini vodi SDT.
“Postupak prikupljanja dokaza u pravcu potvrđivanja osnova sumnje da je izvršeno ili se priprema izvršenje krivičnog djela (kriminalistička istraga) i postupak preduzimanja radnji koje imaju za cilj prikupljanje podataka finansijske prirode (finansijska istraga) koji se mogu koristiti i za klasično oduzimanje (imovinska korist stvorena izvršenjem krivičnog djela) i za prošireno oduzimanje (imovinska korist iz kriminalne djelatnosti), odnosno da se u konkretnim slučajevima formiraju operativni timovi koji će biti sastavljeni od inspektora koji sprovode kriminalistički izviđaj/istragu i inspektora koji sprovode finansijski izviđaj/istragu”, pojašnjeno je u Upravi policije.
Službenici SPO prikupljaju obavještenja i dokumentaciju u više predmeta u cilju dokazivanja osnovanosti sumnje da su izvršena krivična djela protiv službene dužnosti, platnog prometa, privrednog poslovanja, pranja novca, kao i u cilju sprovođenja finansijskih istraga i oduzimanja imovinske koristi stečene kriminalnom djelatnošću.
Trenutno u Specijalnom policijskom odjeljenju radno je angažovano 30 službenika, dok je važećim Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji Ministarstva unutrašnjih poslova – Uprave policije sistematizovano 50 radnih mjesta.
Navode, međutim, da je popunjavanje Specijalnog policijskog odjeljenja “aktivnost kojoj se poklanja posebna pažnja”.
“U prethodnom periodu osnažili smo Specijalno policijsko odjeljenje sa radnim angažovanjem službenika sa višegodišnjem iskustvom na poslovima organizovanog kriminala, korupcije, ekonomskog kriminala, kao i sa službenicima koji imaju iskustvo i specifične vještine i znanja u oblasti poreza i privrednog poslovanja u drugim organima državne uprave”, objašnjava se u odgovorima UP.
Službenici Specijalnog policijskog odjeljenja tokom 2023. godine vjeruju da je ukupan iznos novčanih sredstava, koji je stečen kriminalnim aktivnostima, i plasiran u legalne tokove 8.132.822 evra.
Ta kumulativna cifra je značajno veća u odnosu na uporednu godinu 2022. godinu, kada je u Crnoj Gori “oprano” 971.100 evra.
“Službenici SPO u oblasti borbe protiv pranja novca Specijalnom državnom tužilaštvu podnijeli su pet krivičih prijava i izvještaja kao dopunu krivičnih prijava, kojima je obuhvaćeno 13 lica, koja se terete da su izvršila 19 krivičnih djela pranje novca, primarno zbog krivičnih djela – neovlašćena proizvodnja, držanje i stavljanje u promet opojnih droga i drugih krivičnih djela. Dvije krivične prijave kojima je obuhvaćeno četiri lica, primarno zbog počinjenih krivičnih djela pranje novca. Među prijavljenim licima su tri policijska službenika”, navodi Uprava policije.