Rekonstrukcija puta Mateševo–Kolašin, koji povezuje autoput sa Kolašinom i dalje prema Bijelom Polju, koštala je ukupno oko 7,4 miliona eura, što je gotovo milion više od prvobitno ugovorene cijene, pokazuje analiza Akcije za socijalnu pravdu (ASP).
Ugovor sa firmom Bemax zaključen je u oktobru 2022. godine, sa rokom završetka od osam mjeseci od uvođenja izvođača u posao. Potreba za hitnom rekonstrukcijom postala je aktuelna nakon puštanja u probni rad dionice autoputa Smokovac–Mateševo istog ljeta, što je motivisalo Upravu za saobraćaj da raspisuje tender.
Bemax je, u skladu sa ugovorom, dobio početni avans od 320 hiljada eura, ali je samo dva mjeseca kasnije, u decembru 2022, po Vladinom vanrednom zaključku, dobio dodatnih oko 640 hiljada eura. Ova dodatna uplata bila je opravdana potrebom za likvidnošću izvođača i kontinuiranim izvođenjem radova, iako u to vrijeme firma još nije ni započela radove niti je bilo problema sa njenom likvidnošću.
Radovi su zaista počeli tek krajem aprila 2023. godine. Kasnije iste godine, Uprava za saobraćaj je sa Bemaxom potpisala aneks ugovora kojim je cijena uvećana za oko milion eura, uz produženje roka završetka radova. Kao razlog za ovaj aneks navode se nepredviđene okolnosti – loši vremenski uslovi i teški saobraćajni tereti, koji su uticali na promjene stanja kosina i kolovozne konstrukcije u odnosu na prvobitni projekat.
Aneks dalje definiše da su „prirodni događaji“ poput požara, poplava, zemljotresa ili neuobičajeno loših vremenskih prilika – koji su navodno neuobičajeni za godišnje doba i mjesto izvođenja radova – opravdanje za produženje roka. Ove odredbe, prisutne i u drugim ugovorima Uprave za saobraćaj, imaju vrlo široku formulaciju koja, prema ocjeni ASP-a, otvara prostor za proizvoljno tumačenje.
Ovo nije izolovan slučaj. Česta praksa Uprave za saobraćaj je da se osnovne ugovorene cijene značajno povećavaju zbog izmjena projekata, najčešće u milionskim iznosima. Dosad nije zabilježeno da su nadležne institucije ili Ministarstvo saobraćaja pokrenuli pitanje odgovornosti zbog nepreciznosti ili grešaka u projektima koji su osnova za tender.
Ostaje otvoreno pitanje da li su izmjene projekata zapravo mehanizam za izvlačenje dodatnih sredstava iz državnog budžeta, što budi sumnju u transparentnost i odgovornost prilikom realizacije kapitalnih investicija.
Rekonstruisani put Mateševo–Kolašin svečano je otvoren krajem januara 2024. godine, 17 mjeseci nakon sklapanja ugovora sa Bemaxom. Ovaj slučaj dio je šireg istraživanja Akcije za socijalnu pravdu koje se bavi analizom kapitalnih infrastrukturnih projekata u Crnoj Gori.
