Zdravstveni sistem već mjesec i po je bez BCG vakcine protiv tuberkuloze kojom se obavezno vakcinišu novorođečad.
Više građana “Vijestima” je kazalo da vakcine nema u Kliničkom centru Crne Gore (KCCG), niti u podgoričkom Domu zdravlja, gdje im je rečeno da se krajem ovog mjeseca interesuju o tome da li je stigla.
Iz “Montefarma”, koji snabdijeva zdravstveni sistem ljekovima i medicinskim sredstvima, potvrdili su da BCG vakcina koja se nalazi u kalendaru imunizacije za novorođenčad nedostaje od 3. jula ove godine.
Razlog nestašice, tvrde, jeste promjena proizvođačkog mjesta za seriju vakcine koja je namijenjena Crnoj Gori.
“Shodno važećoj zakonskoj regulativi, za svaku promjenu ovog tipa neophodno je da proizvođač dostavi dodatnu dokumentaciju kako bi se obezbijedila dozvola za stavljanje vakcine u promet. Za ovu seriju vakcina, prema najavi proizvođača, dokumentacija je u postupku pribavljanja i izdavanja dozvole, nakon čega će uslijediti isporuka našem skladištu”, piše u odgovorima.
Kazali su da su, što se tiče same nabavke koju sprovodi “Montefarm”, količine potrebne javnim zdravstvenim ustanovama poručene i ugovorene na vrijeme.
“Međutim, proizvođač iz navedenih razloga kasni sa isporukom. Odmah nakon što se obezbijede sve dozvole od nadležnih i vakcina bude isporučena našem skladištu, ‘Montefarm’ će vakcinu, u najkraćem mogućem roku, distribuirati svim javnim zdravstvenim ustanovama koje iskažu potrebu”, saopštili su iz ove ustanove.
Odgovarajući na pitanja o tome da li zdravstvenom sistemu nedostaju i druge vakcine i koje, iz “Montefarma” su rekli da trenutno u potpunosti izlaze u susret potrebama javnih zdravstvenih ustanova.
“Ukoliko dobavljači najave kašnjenje ugovorene isporuke ili ukoliko izostanu ponude na tenderu, ‘Montefarm’ redovno obavještava sve zdravstvene ustanove i Institut za javno zdravlje Crne Gore, kao nadležnu instituciju za praćenje i sprovođenje imunizacije stanovništva”, kazali su.
BCG vakcina je dio Programa obavezne imunizacije u Crnoj Gori i primjenjuje se kod novorođenčadi i nevakcinisane djece do pete godine života, u skladu sa važećim preporukama.
Riječ je o živoj, oslabljenoj vakcini koja se koristi za zaštitu od teških oblika tuberkuloze, a najveći značaj ima kod djece mlađe od pet godina, kod koje ove forme bolesti mogu imati tešku kliničku sliku i visoku smrtnost.
Prema važećem Programu obaveznih imunizacija u Crnoj Gori, vakcinaciji protiv tuberkuloze obavezno podliježu novorođenčad u porodilištu, prilikom otpusta, djeca rođena van porodilišta do navršenog drugog mjeseca života i nevakcinisana djeca do kraja prve godine života. Ako vakcina nije data u prvoj godini, može se sprovesti do pete godine, uz prethodni kožni test.
Prema izvještaju Instituta za javno zdravlje, u 2024. je BCG vakcinu primilo 85,4 odsto djece na rođenju i u prvoj godini života. To je za 5,4 procenta poena više u odnosu na 2023. godinu, ali manje u odnosu na prethodnu deceniju i još daleko od poželjnog obuhvata koji iznosi 95 odsto.
“Rezultat i dalje predstavlja nezadovoljavajući nivo obuhvata koji je ispod zacrtanog i poželjnog od 95 odsto, čak i kada se u procjenu uzmu i date doze koje nisu ‘unešene’ u elektronski registar. Pored tehničkih izazova, i dalje su prisutni problemi u organizaciji vakcinacije uslovljeni malim brojem novorođene djece u pojedinim porodilištima, višedoznim pakovanjem vakcine i praksom grupnog vakcinisanja radi smanjenja rastura. U tim slučajevima vakcinacija se često odlaže za period nakon otpusta iz porodilišta, što vodi ka vakcinisanju u domovima zdravlja, nerijetko i sa višesedmičnim ili višemjesečnim zakašnjenjem. Ovakav pristup odlaže započinjanje redovne imunizacije i produžava period neadekvatne zaštite djeteta, uz negativan uticaj na pravovremenost ostalih vakcina”, navodi se u izvještaju Instituta. Praksa u podgoričkom domu zdravlja je da se djeca, koja nisu vakcinisana u KCCG ili čije su se majke porađale u privatnim klinikama, vakcinišu petkom.
Vakcinacija protiv tuberkuloze u Crnoj Gori se bez prestanka sprovodi od 1976. godine, a u 2024. godini primjenjivana je BCG vakcina Instituta za virusologiju, vakcine i serume “Torlak” iz Beograda i bugarskog proizvođača “Bulbio”.
