Zavod za transfuziju krvi odbio je prijavu za posao kandidata S. T. , jer nije dostavio dokaz o poznavanju crnogorskog jezika. U prijavi, u koju su i “Vijesti” imale uvid, on je naveo da je rođen u Crnoj Gori i da je državljanin Crne Gore.
U vezi sa tim tražio je i mišljenje Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP), odakle su kazali da takav uslov – dokaz o poznavanju crnogorskog, važi za one koji nisu državljani Crne Gore.
Iz Zavoda za transfuziju, međutim, u odgovoru “Vijestima”, ostali su pri stavu da je u pitanju zakonska obaveza:
“Razumijemo kandidate koji su izloženi dodatnim birokratskim zahtjevima, budući da je većina obrazovanje sticalo u Crnoj Gori, što smatramo da je dovoljan dokaz o poznavanju crnogorskog jezika, ali podsjećamo da je riječ o zakonom utvrđenom uslovu, koji Zavod mora da ispoštuje”.
Zavod za transfuziju objavio je u novembru prošle godine konkurs za radno mjesto “odgovorno lice za poslove zaštite”.
Prema članu 20 Zakona o zaštiti lica i imovine, za to radno mjesto, pored ostalog, kandidat treba i da “poznaje crnogorski jezik i pismo u mjeri koja omogućava osnovnu komunikaciju” (stav 1, tačka 7).
S.T. je dostavio Zavodu neophodnu dokumentaciju – ovjerene kopije diploma master i osnovnih studija, dokaz da se protiv njega ne vodi krivični postupak, ljekarsko uvjerenje, kao i kopiju lične karte i dokaz o državljanstvu.
U prijavi je naveo da, u odnosu na dio o poznavanju crnogorskog jezika, dokument kojim se to dokazuje izdaje Ispitni centar “samo za prijem u crnogorsko državljanstvo” i Filološki fakultet u Nikšiću i Fakultet za crnogorski jezik književnost na Cetinju “samo za boravak stranih lica u Crnoj Gori”.
Napomenuo je da se ta dokumenta koriste samo u navedene svrhe, a da je on rođen u Crnoj Gori i da ima i državljanstvo Crne Gore.
Zavod za transfuziju je 11. januara donio odluku o sprovedenom postupku po objavljenom oglasu, kada su saopštili da nijedan kandidat nije izabran, a za S.T. konkretno naveli su da ne ispunjava uslove tražene oglasom “iz razloga što nije dostavio uvjerenje o poznavanju crnogorskog jezika i pisma u mjeri koja omogućava osnovnu komunikaciju”.
S.T. se nekoliko dana potom obratio Direktoratu za bezbjednosno-nadzorne poslove MUP-a, odnosno Direkciji za nadzor u oblasti zaštite lica i imovine i detektivske djelatnosti.
Iz Direkciju su odgovorili da Zakon o zaštiti lica i imovine u članu 20, stav 1, tačka 7 propisuje da odgovorno lice mora da “poznaje crnogorski jezik i pismo u mjeri koja omogućava osnovnu komunikaciju…”, ali i pojasnili da se to odnosi na one koji nemaju crnogorsko državljanstvo.
“Tačka 7 iz ovog člana odnosi se na lica koja nisu državljani Crne Gore, te se nad njima mora sprovesti ispit poznavanja crnogorskog jezika i pisma, a koji shodno stavu 5 vrši organizator obrazovanja odraslih, koji ima licencu za rad u skladu sa propisima kojima se uređuje oblast obrazovanja”, piše u odgovoru koji je S.T. 19. januara dostavljen iz Direkcije za nadzor u oblasti zaštite lica i imovine i detektivske djelatnosti resora unutrašnjih poslova.
Iz Zavoda za transfuziju krvi i u odgovoru koji su “Vijestima” dostavili u četvrtak, ostali su pri ranijem stavu, prema kojem bi za konkretno radno mjesto svako trebalo da dostavi dokaz o poznavanju crnogorskog jezika.
“Na sistematizovana mjesta u Službi zaštite u Zavodu, koja su nedavno i bila predmet javnog oglašavanja, primjenjuje [se] Zakon o zaštiti lica i imovine, sa kojim je usaglašen i Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta Zavoda za transfuziju krvi Crne Gore u pogledu uslova koje kandidati moraju da zadovolje. Pravilnikom je ustanovljena Služba zaštite u kojoj je sistematizovano radno mjesto Odgovorno lice za poslove zaštite…”, naveli su u odgovoru, uz napomenu o uslovima koje kandidati za to radno mjesto moraju da ispune.
Kako su dodali, u članu 20 Zakona o zaštiti lica i imovine, utvrđeno je da je jedan od uslova koje mora ispunjavati odgovorno lice da “poznaje crnogorski jezik i pismo u mjeri koja omogućava osnovnu komunikaciju (član 20 stav 1 tačka 7)”.
“Pored navedenog, u stavu 5 istog člana, propisano je da provjeru znanja jezika vrši organizator obrazovanja odraslih koji ima licencu za rad u skladu sa propisima kojima se uređuje oblast obrazovanja. Poštujući odredbe člana 20 Zakona o zaštiti lica i imovine, Zavod je raspisao oglas za navedeno radno mjesto, sa uslovima koje je propisao Zakon. Među prijavljenim kandidatima bilo je i onih koji su državljani Crne Gore, a dostavili su potvrdu da imaju znanje crnogorskog jezika u mjeri koja omogućava osnovnu komunikaciju, izdatu od strane Ispitnog centra Crne Gore”, rekli su “Vijestima”.
Iz Zavoda su kazali i da su se u direktnoj komunikaciji sa potencijalnim kandidatima, trudili da ih upoznaju sa procedurom dobijanja takve potvrde.
“Te žalimo da je bilo i onih koji su zbog njenog izostanka morali biti isključeni iz daljeg postupka. Razumijemo kandidate koji su izloženi dodatnim birokratskim zahtjevima, budući da je većina obrazovanje sticalo u Crnoj Gori, što smatramo da je dovoljan dokaz o poznavanju crnogorskog jezika, ali podsjećamo da je riječ o zakonom utvrđenom uslovu, koji Zavod mora da ispoštuje”, rekli su.
Prema podacima sa vebsajta Ispitnog centra, ispit provjere znanja crnogorskog “namijenjen je licima koja su podnijela zahtjev za sticanje crnogorskog državljanstva prijemom, pa im je kao jedan od uslova… potrebno uvjerenje o znanju crnogorskog jezika u mjeri koja omogućava osnovnu komunikaciju”.
Ispit sprovodi komisija, a cijena ispita je 80 eura.
Polaganje crnogorskog jezika za stalni boravak, na Fakultetu za crnogorski jezik na Cetinju košta 50 eura.