U EPCG su ocijenili da istupi Abazovića ne predstavljaju samo pokušaj politizacije ekoloških pitanja, već ostavljaju snažan utisak ličnog i političkog nezadovoljstva zbog činjenice da nije uspio da ostvari uticaj na imenovanja na najodgovornijim funkcijama u energetskom sektoru
Puštanje Termoelektrane (TE) Pljevlja u probni rad pratili su predlog i saglasnost stručnog nadzora i inspekcijski pregled, rečeno je iz Elektroprivrede Crne Gore, uz odlučno odbacivanje navoda o namjernom isključivanju sistema za mjerenje zagađenja vazudha.
Iz EPCG su kazali da se podaci o emisijama se kontinuirano mjere, evidentiraju i dostavljaju nadležnim institucijama, a eventualni kratkotrajni prekidi mogu biti isključivo tehničke prirode i kao takvi se transparentno prijavljuju.
Oni su, reagujući na optužbe koje je danas protiv menadžmenta iznio lider Građanskog pokreta URA Dritan Abazović istakli da je prema zakonu investitor dužan da, po završetku montaže, funkcionalnih ispitivanja, a prije konačnog tehničkog pregleda, pristupi probnom radu.
Takođe su naveli da dostupni podaci pokazuju da aktuelni nivoi zagađenja nijesu istorijski maksimum i da su slične ili veće vrijednosti bilježene i ranijih godina, uključujući i periode kada Termoelektrana nije bila u pogonu, što prema EPCG znači da se ništa novo nije dogodilo u odnosu na period od prethodnih 40 godina.
Abazović je danas na konferenciji za medije kazao da je zbog krivičnog djela zagađenje životne sredine i zloupotrebe službenog položaja, odnosno, zbog ekološke katastrofe u Pljevljima, podnio krivičnu prijavu Specijalnom državnom tužilaštvu (SDT) protiv predsjednika Odbora direktora Elektroprivrede Crne Gore Milutina Đukanovića i članova Odbora, kao i izvršnog direktora Zdravka Dragaša i ministra energetike i rudarstva Admira Šahmanovića.
On je kazao da dokumenta, koja EPCG krije po njegovim tvrdnjama, pokazuju da su sami sebi dali saglasnost za probni rad, što je, kako kaže Abazović, nezakonito, jer je to posao nadležnih inspekcija.
„Elektroprivreda Crne Gore, u interesu istinitog i odgovornog informisanja javnosti, reaguje na niz netačnih i politički motivisanih tvrdnji koje je gospodin Dritan Abazović iznio povodom rada Termoelektrane Pljevlja i zagađenja vazduha u tom gradu. Posebno su neosnovane i zlonamjerne tvrdnje da je Termoelektrana posjedovala sisteme za odsumporavanje i denitrifikaciju koji su svjesno stavljeni van funkcije. Riječ je o potpuno novim postrojenjima, koja ranije nijesu postojala, a u čiju je nabavku i ugradnju EPCG investirala 80 miliona eura, sa ciljem trajnog smanjenja emisija i usklađivanja sa važećim evropskim ekološkim standardima. EPCG pozdravlja svaku institucionalnu provjeru i u potpunosti stoji na raspolaganju nadležnim organima, uvjerena da će se u svakom postupku jasno razdvojiti činjenice i struka od političkih konstrukcija. Na stranu činjenica da za postrojenja iz 2009. i 2012. godine, ESF i TNP, nije nikada dobijena upotrebna dozvola, puštanju Termoelektrane u probni rad pratili su predlog i saglasnost stručnog nadzora i inspekcijski pregled, shodno odredbama Zakona o izgradnji objekata, pri čemu naglašavamo da je, prema Zakonu, investitor dužan da, po završetku montaže, funkcionalnih ispitivanja, a prije konačnog tehničkog pregleda, pristupi probnom radu“, navodi se u odgovoru EPCG na Abazovićeve optužbe.
Shodno tome, dodaje se u saopštenju, Termoelektrana je 1. decembra puštena u probni rad, koji po svojoj prirodi podrazumijeva postepeno uključivanje složenih tehničkih sistema, u skladu sa pravilima struke i bezbjednosnim procedurama.
„Takva postrojenja ne mogu se pokretati istovremeno sa svim pripadajućim podsistemima, naročito ne u fazi testiranja. Sukcesivno uključivanje sistema predstavlja standardnu i opšteprihvaćenu praksu u energetici, utemeljenu na međunarodnim tehničkim procedurama i preporukama proizvođača opreme, upravo radi obezbjeđivanja stabilnog i bezbjednog rada. Odluka o probnom radu je uglavnom tehničke prirode i ni na koji način ne zamjenjuje niti derogira nadležnosti inspekcijskih i regulatornih organa. Posebno je važna činjenica da je, u skladu sa zvaničnim tumačenjem Ministarstva prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine, važećim Zakonom omogućeno izvođenje faznosti građenja i probni rad pojedinih tehnoloških cjelina, čak i u slučajevima kada faznost nije izričito navedena u građevinskoj dozvoli, pod uslovom da se time ne ugrožava bezbjednost, životna sredina i javni interes. Postupanje EPCG u ovom slučaju u potpunosti je usklađeno sa tim tumačenjem i važećim propisima. Nakon inicijalnog pokretanja osnovnog postrojenja, planirano je postupno aktiviranje sistema za odsumporavanje, tretman azotnih oksida i ostalih segmenata, kako bi se u ugovorenom roku ostvario puni ekološki efekat. Riječ je, dakle, o probnom, a ne stalnom radu, što pojedinci poput Abazovića svjesno zanemaruju radi stvaranja alarmističke slike u javnosti“, stoji u saopštenju.
U EPCG su ocijenili da istupi Abazovića ne predstavljaju samo pokušaj politizacije ekoloških pitanja, već ostavljaju snažan utisak ličnog i političkog nezadovoljstva zbog činjenice da nije uspio da ostvari uticaj na imenovanja na najodgovornijim funkcijama u energetskom sektoru.
„Posebno je indikativno da su upravo kadrovi koje je gospodin Abazović pokušavao da nametne ili zadrži na ključnim pozicijama bili u značajnoj mjeri uključeni i odgovorni za planiranje i sprovođenje projekta ekološke rekonstrukcije Termoelektrane Pljevlja, što dodatno dovodi u pitanje iskrenost i dosljednost njegovih današnjih optužbi. Usput, gospodin Abazović zaboravlja da je upravo Vlada u kojoj je on bio potpredsjednik u maju 2021. godine implicitno naložila Elektroprivredi Crne Gore da, po završetku redovnog godišnjeg remonta, pusti u pogon Termoelektranu „Pljevlja“, uprkos činjenici da je bila potrošila 20.000 sati dozvoljenog rada. EPCG odlučno odbacuje navode o navodnom namjernom isključivanju mjernih sistema: podaci o emisijama se kontinuirano mjere, evidentiraju i dostavljaju nadležnim institucijama, a eventualni kratkotrajni prekidi mogu biti isključivo tehničke prirode i kao takvi se transparentno prijavljuju. Takav pristup, u kojem se stručne i tehničke odluke pokušavaju predstaviti kao predmet političkog revanšizma, ne doprinosi rješavanju problema, već stvara konfuziju i narušava povjerenje javnosti. EPCG posluje u skladu sa zakonima Crne Gore, donosi odluke u najboljem interesu građana i energetske stabilnosti države i ostaje posvećena odgovornom upravljanju resursima, bez obzira na političke ambicije pojedinaca. Shodno tome, ovaj projekat će, kao i svi prethodni i budući, biti predmet temeljnih provjera i internih revizija“, navodi se u saopštenju.
Zagađenje vazduha u Pljevljima predstavlja višedecenijski, sezonski i kumulativni problem u kojem, između ostalih, učestvuju gradske kotlarnice, više hiljada individualnih ložišta i saobraćaj, ističu u EPCG.
„Dostupni podaci pokazuju da aktuelni nivoi zagađenja nijesu istorijski maksimum i da su slične ili veće vrijednosti bilježene i ranijih godina, uključujući i periode kada Termoelektrana nije bila u pogonu. Pojedinačni pikovi koncentracija sumpor-dioksida u zimskom periodu nijesu neuobičajeni za Pljevlja i ne mogu se posmatrati izolovano, već isključivo u kontekstu dugogodišnjeg, kumulativnog opterećenja vazduha. Dnevni obrasci zagađenja jasno ukazuju na dominantan uticaj individualnih ložišta, budući da koncentracije rastu u jutarnjim časovima, a opadaju tokom noći, dok Termoelektrana radi kontinuirano. Dakle, ništa se novo nije dogodilo u odnosu na period od prethodnih 40 godina, a rješavanje ovog složenog problema zahtijeva koordinisano i odgovorno djelovanje države, lokalne samouprave i energetskog sektora, uz jasno definisane nadležnosti i dugoročne sistemske mjere“, smatraju u toj državnoj kompaniji.
Navode i da zvanični zdravstveni podaci nadležnih institucija u potpunosti pobijaju Abazovićeve tvrdnje.
„Prema zvaničnom saopštenju Ministarstva zdravlja, tokom prethodnih dana u svim opštinama širom Crne Gore zabilježen je povećan broj djece sa respiratornim tegobama i hospitalizacija, što je povezano sa sezonskim pikom respiratornih virusnih infekcija i nije u direktnoj korelaciji sa zagađenjem vazduha, pri čemu se epidemiološka situacija u Pljevljima ne razlikuje od ostalih opština u zemlji. Korišćenje zdravlja djece u političke svrhe smatramo krajnje neprimjerenim i neodgovornim. U cilju smanjenja zagađenja, EPCG sprovodi konkretne mjere iz svoje nadležnosti, uključujući 50% popusta na aktivnu električnu energiju za domaćinstva u Pljevljima tokom decembra, januara i februara, kao i 75% popusta za korisnike kotlarnice u Skerlićevoj ulici, uz dugoročno trajno rješenje kroz projekat toplifikacije grada, gdje smo ispunili naše ugovorne obaveze u vidu izgradnje prve faze toplovoda. Elektroprivreda Crne Gore ostaje otvorena za saradnju sa svim nadležnim institucijama, ali neće učestvovati u politizaciji rada institucija. EPCG će, međutim, odlučno i argumentovano braniti činjenice, struku i javni interes pred svim nadležnim organima, u interesu građana Pljevalja i energetske stabilnosti Crne Gore“, zaključuje se u saopštenju.
