Prema procjenama Svjetske zdravstvene organizacije za 2020. godinu Crna Gora ima najveću dobno standardizovanu stopu obolijevanja (26,2/100.000 žena) i umiranja (10,5/100.000 žena) od raka grlića materice u Evropi. Sa druge strane, stopa HPV vakcinacije i dalje nije na zadovoljavajućem nivou, pokazuju podaci Instituta za javno zdravlje koji su dostavljeni Gradskom portalu.
Broj vakcinisanih protiv HPV-a pored redovnih akcija Instituta za javno zdravlje (IJZ) i dalje je nizak. Podaci IJZ-a pokazuju da je 6.505 djece uzrasta od devet do 15 godina koja su primila vakcinu, dok je čak 49.935 djece u toj starosnoj grupi i dalje nevakcinisano.
Pored niske stope vakcinacije u primarnoj grupi, gdje postoje opštine poput Žabljaka i Šavnika koje bilježe gotovo nikakav obuhvat, nizak obuhvat bilježi se i u sekundarnoj ciljnoj grupi. U okviru ove grupe vakcinisano je 2.571 mladih, što je samo mali dio ukupnog broja od 30.837 u toj populaciji. Slično je i kod odraslih između 19 i 26 godina, gdje je vakcinisano svega 1.052 osoba.
Infekcija humanim papiloma virusom (HPV) najčešća je polno prenosiva bolest današnjice. Polno prenosivi tipovi HPV-a posebno su učestali među mladima do 25 godina, čineći ranu prevenciju ključnom u borbi protiv dugoročnih zdravstvenih posljedica, uključujući rak grlića materice.
„HPV je toliko čest da će više od 80 odsto nevakcinisanih muškaraca i žena biti inficirano u nekom trenutku svog života“, navodi se u dokumentu Instituta za jano zdravlje u koji je Gradski portal imo uvid.
Dodaju da se vakcinacijom postiže najbolja moguća zaštita od ozbiljnih bolesti, a svaka pravovremeno vakcinisana pomaže.
„Vakcinacija protiv HPV-a je dio rutinske imunizacije kod djevojčica, negdje i dječaka, u 135 države širom svijeta. Većina država u Evropskom regionu SZO uvela je HPV vakcinu, a broj ovih zemalja svake godine raste“, stoji u dokumentu.
Napominju da je vakcinacija protiv HPV-a u kombinaciji sa redovnim ginekološkim pregledima najbolja strategija za spriječavanje raka grlića materice.
Jedan od čestih razloga zbog kojih su roditelji skeptični prema vakcinaciji jeste zabrinutost o njenoj bezbjednosti. Međutim, iz IJZ-a uvjervaju da je vakcina bezbjeda, a da su eventualne nuspojave rijetke i blage.
„Svaka HPV vakcina je temeljno testirana na bezbjednost i djelotvornost u kliničkim istraživanjima prije nego što je počela njihova masovna upotreba. Praćenje neželjenih događaja je nastavljeno od kada su vakcine uvedene; i nakon više od 270 miliona datih doza HPV vakcina koje su do sada primjenjene u preko 100 država svijeta, vakcine su se pokazale kao izuzetno bezbjedne“, objašnjavaju oni.
Takođe, demantuju i navode da HPV vakcina izaziva sterilitet ili da na bilo koji način utiče na buduće trudnoće.
„Vakcinacija protiv HPV-a ne utiče na šanse djevojčice ili žene da zatrudne niti na bilo koji način utiče na buduće trudnoće. Takođe ne utiče na plodnost dječaka ili muškaraca“, navode iz IJZ-a
U Crnoj Gori se od početka vakcinacije koristi isključivo najbolja dostupna HPV vakcina, a to je devetovalentna vakcina naziva Gardasil9®. Ova vakcina štiti od sedam visoko rizičnih tipova HPV-a: 16, 18, 31, 33, 45, 52 i 58, kao i dva HPV tipa koji uzrokuju genitalne bradavice (tipovi šest i 11). ,
