Bard crnogorskog slikarstva, Vojo Stanić, danas proslavlja 100. rođendan.
“Stid me koliko puno godina imam, mada ih nisam nikada krio“, kazao je Vojo prije tri godine, povodom svog rođendana.
“Volim život i žao mi je što ću umrijeti. Ako mi se to uopšte jednom dogodi“, izjavio je on ranije za “Vreme”.
Vojo Stanić je rođen u Podgorici, a odrastao u Nikšiću. Završio je Akademiju skulpture u Beogradu, poslije čega je prešao u Herceg Novi.
Za to vrijeme, on se okrenuo slikarstvu, što mu je omogućilo da bolje izraz svoju miroljubivost, mediteranski duh i interesovanje prema ljudima. Njegove slike su male pozorišne priče iz svakodnevnog života, punog duha. Oni vraćaju u život duh renesansnih komedija, predstavljajući ljudske slabosti i u isto vrijeme on pokazuje da ih razumije. Teme iz kafića, sa moru ili od kuće često su predstavljene kao mješavinu sa nadrealnim detaljima ili kreativnim odnosom likova i predmeta.
On je jedan od najznačajnijih savremenih crnogorskih umetnika i član CANU i DANU. Imao je nekoliko individualnih izložbi. Najvažniji njegov eksponat je bio na Venecijanskom Bijenalu 1997. godine.
Njegove slike su izložene u nizu galerija u Crnoj Gori, kao i u stalnoj postavci umjetničkog muzeja u Cetinju.
Rođen je 3. februara 1924. godine u Podgorici. Otac mu se zvao Tomo, a majka Danica (rođena Ivanović). Odrastao je u Nikšiću, gdje završava osnovnu i srednju školu. 1944. godine učestvuje u Narodnooslobodilačkom ratu kao dio Šeste crnogorske udarne brigade. Isprva je učestvovao u teškim borbama, ali je onda premješten u Štab brigade. Crtao je portrete svojih saboraca, te počeo da radi kao ilustrator u novoosnovanom časopisu. Demobilisan je u februaru 1945. godine.
Stanić je upisao Pravni fakultet u Beogradu, ali se ubrzo ispisao. Diplomirao vajarstvo na Akademiji likovnih umjetnosti u Beogradu 1951. godine, u klasi profesora Alojza Dolinara. Isprva je upisao slikarstvo, ali se odmah prebacio na vajarstvo. Po okončanju studija preselio se u Herceg Novi i zaposlio se kao profesor u Školi za umjetničke zanate. 1955. godine je počeo da se bavi slikarstvom, a 1956. godine je izlagao prve portrete i pejzaže u Beogradu i Podgorici. Početkom šezdesetih godina završava spomenik Jovanu Tomaševiću i tako zvanično prestaje da se bavi vajarstvom.
Godine 1958. je počeo da radi kao profesor Više pedagoške škole na Odsjeku za likovno obrazovanje i ostao je na toj poziciji do zatvaranja škole, 1965. godine. Time je Stanić postao slobodni umjetnik. Boravci u Parizu 1958. i Rimu 1973. i 1974. godine uticali su na formiranje njegovog stila. Njegove slike su često smještene u Sredozemlje, a likovi na njima su su obični, mali ljudi. Neke slika na ulicama i u gužvi, a druge ostavlja usamljene u njihovim sobama. Kombinovao je realno i irealno, sa elementima fantastičnosti. Kritičari pronalaze sličnosti sa nadrealizmom Renea Magrita (René Magritte) i metafizikom Đorđa De Kirika (Giorgio de Chirico). Stanić svoj stil nije mijenjao niti prilagođavao trendovima u slikarstvu; ignorisao je apstraktnu umjetnost tvrdeći da je “ljudski lik vrhunski motiv svake umjetnosti”.
Godine 1952. Stanić je postao član Udruženja likovnih umjetnika Crne Gore. Dopisni član Crnogorske akademije nauka i umjetnosti je postao 1977. godine, a redovni član 1985. godine. Stanić je, takođe, član Matice crnogorske. ali i crnogorskog PEN centra. 1999. postao je član Dukljanske akademije nauke i umjetnosti.
Stanićev najveći uspjeh bilo je predstavljanje Crne Gore na 47. Venecijanskom bijenalu 1997. godine. Imao je samostalne izložbe u Crnoj Gori, ali i širom svijeta (Podgorici, Herceg Novom, Svetom Stefanu, Beogradu, Novom Sadu, Somboru, Zagrebu, Bolcanu, Berlinu, Oslu, Rimu, Njujorku, Moskvi). U Umjetničkom muzeju Crne Gore u Cetinju, njegove slike su dio stalne postavke. Dobitnik je brojnih priznanja i nagrada za svoj slikarski rad.
Voju Staniću, povodom njegovog stotog rođendana, biće posvećen 12. Mali salon hercegnovskih galerija.
Izložba koja je tradicionalno organizovana u sklopu Praznika mimoze biće priređena u galerijskom prostoru Dvorane Park.
U saradnji Herceg festa sa novskim galeristima, koja je uvijek davala sjajne rezultate, biće odabrana djela za ovu postavku, a posebno raduje i izložbi daje na značaju, dogovor postignut sa Tomom Stanićem, njegovim sinom, da pred publiku budu iznijete i slike iz Vojovog ateljea koje do sada nisu viđene.
12. Mali salon biće realizovan uz podršku Opštine Herceg Novi. U pripremi je zanimljiv katalog, a radni naslov izložbe je “Slike su moje priče”.
Otvaranje izložbe planirano je 10. februara.
