Albansko-američka zajednica pozvala je predsjednika Vlade Crne Gore Milojka Spakića da obustavi sve pregovore u vezi s Velikom plažom dok se opštinska uprava Ulcinja i lokalni akteri ne uključe u proces donošenja odluka.
Oni su se Spajiću obratili pismom, a poslali su ga i predsjedniku Crne Gore, Jakovu Milatoviću.
Pismo koje su uputili prenosimo integralno:
„Mi, članovi albansko-američke zajednice, koji održavamo duboke lične i iistorijske veze s Crnom Gorom, a posebno s Ulcinjem, pišemo Vam kako bismo izrazili našu ozbiljnu zabrinutost zbog nedavnog usvajanja dva kontroverzna sporazuma s Ujedinjenim Arapskim Emiratima (UAE) od strane crnogorskog parlamenta. Ovi sporazumi otvaraju put razvoju Velike plaže u Ulcinju, projekta velikih razmjera koji je već izazvao značajno negodovanje javnosti.
Iako podržavamo razvoj ove regije od strane države ili putem stranih direktnih investicija (SDI ), trenutni postupci, koji se vode ubrzano i bez ključne transparentnosti, krše i domaće i međunarodne zakone.
Dosadašnji proces je isključio lokalnu opštinsku vlast, stanovnike i relevantne nacionalne i međunarodne stručnjake. Ova isključenja su u suprotnosti s normama EU i potkopavaju pravne okvire, demokratske principe i prava albanske manjine. Izostavljanje lokalnih zainteresovanih strana ne samo da krši Zakon o prostornom planiranju Crne Gore i Zakon o državnoj imovini, koji zahtijevaju konsultacije i pravedno upravljanje, već i pogoršava historijske izazove. Konkretno, Član 64. Zakona o državnoj imovini iz 2009. godine koji se odnosi na opštinsko zemljiste i ulaganja, kao i nepravedano oduzet vlasnički udio ulcinjske opštine u bivšim državnim preduzećima koja se nalaze u opštinskoj nadležnosti, dodatno komplikuju stvar. Ovi proceduralni nedostaci su u oštrom sukobu sa standardima upravljanja koje se Crna Gora obavezala da će poštovati, posebno u svjetlu svojih napora za pristupanje EU.
Velika plaža je ekološki značajna na međunarodnom nivou, obuhvata ekosistem Ade Bojane i Ulcinjske Solane, i posjeduje značajnu kulturnu vrijednost za albansku zajednicu. Preduzimanje razvojnih investicija bez strogih mjera zaštite životne sredine i uključivanja lokalnog stanovništva predstavlja prijetnju nepovratne štete. Čvrsto se zalažemo da, kako bi se postigao dugoročni uspjeh, svi planovi razvoja moraju biti u skladu sa standardima održivosti usklađenim sa smjernicama EU, Ujedinjenih nacija i UNESCO-a.
Postoje sistemski problemi vezani za Zakon o Morskom dobru koji centralizuju upravljanje obalom i potkopavaju lokalnu upravu, čime marginalizuju albansko stanovništvo Ulcinja i krše princip supsidijarnosti. Poštovanje Okvirne konvencije Savjeta Evrope za zaštitu nacionalnih manjina zahtijeva aktivno učešće albanske zajednice u odlukama koje utiču na njihove živote. Snažno se protivimo svim naporima da se zaobiđe pravičan postupak putem zakonodavnih prečica putem ‘Lex Specialis-a ‘.
Kako bismo riješili ove probleme i osigurali da razvoj bude u skladu sa pravnim i međunarodnim obavezama i opredjeljenjima Crne Gore, s poštovanjem Vas pozivamo da odmah preduzmete sljedeće mjere:
Kao zagovornici investicija, vjerujemo da se održiva budućnost regije najbolje postiže transparentnim finansiranjem od strane uglednih međunarodnih investitora, u saradnji s državnim i lokalnim upravnim tijelima. Posvećeni smo uspjehu svih projekata u Ulcinju i Crnoj Gori i izbjegavanju mnogih prošlih slučajeva kada su se očekivana ushićenja pretvorilo u javna razočaranja.
Razvoj treba služiti dugoročnim interesima svih građana, uz poštovanje vladavine prava, integriteta okoliša i kulturne baštine.
Cijenimo Vašu pažnju posvećenu ovim ključnim pitanjima za Vaše birače i radujemo se Vašem brzom odgovoru“, navodi se u pismu.
Potpisnici: Cafo Boga, Sado Dollaku, Mark Gjonaj, Sabri Gjoni, Richard Lukaj, Nik Markola, Etrita Ibroci , Naser Cobi.
Organizacije podrške:
Federata Pan-Shqiptare e Amerikës-VATRA
Keshilli Koordinues i Diaspores-KKD
Albanian American Association Ulqini – Chicago
Albanian American Association Ulqini – New York
Albanian American Association, Inc.
Albanian American Cultural Foundation
Albanian American Humanitarian Fund „Trojet Tona“
Don Gjon Buzuku Association- Chicago
Don Gjon Buzuku Association- New York
Fondacioni Don Simon Filipaj
Fondacioni Hoti i Kujit
Fondacioni Plave Guci
Fondi Humanitar Rapsha
Germin
Lukaj Foundation
Shoqata Ana e Malit
Shoqata Atdhetare Malesia e Madhe- Michigan
Shoqata Besi
Shoqata Jehona e Malesise
Shoqata Kraja
Shoqata Koja
Shoqata Malesia e Madhe – California
Shoqata Malesia e Madhe- New York
Trieshi Humanitarian Fund
