Julija Navaljna, udovica ruskog opozicionog lidera Alekseja Navaljnog, izjavila je danas da laboratorijski testovi obavljeni van Rusije pokazuju da je njen suprug otrovan u arktičkom zatvoru gdje je umro pod misterioznim okolnostima u februaru 2024. godine.
U video izjavi na društvenim mrežama, Navaljna je rekla da su pristalice njenog pokojnog supruga dobile i prokrijumčarile njegove biološke uzorke iz Rusije.
Laboratorije u dvije zemlje analizirale su uzorke nezavisno i „došle do istog zaključka: Aleksej je ubijen; preciznije, otrovan je“, rekla je.
Navaljna nije identifikovala laboratorije niti je iznijela detalje o njihovim nalazima, pozivajući ih da ih javno objave.
Medij The Insider fokusiran na Rusiju prošle godine je izvijestio da dokumenti ukazuju na da je Navaljni, borac protiv korupcije koji je radio na razotkrivanju navodno nezakonito stečene imovine predsjednika Vladimira Putina i njegovog užeg kruga, bio otrovan.
Navaljni, koji je služio 19-godišnju kaznu u zatvoru poznatom kao „Polarni vuk“ po optužbama koje se smatraju politički motivisanim. Navaljna je rekla da je on tamo prebačen u okviru smišljenog plana, mada nije iznijela direktne dokaze koji bi potkrijepili tu tvrdnju.
Ona je rekla da je Arkadij Gostev, šef Federalne zatvorske službe (FSIN), pregledao udaljeni objekat u aprilu 2023. i ponovo u decembru, neposredno prije premještaja Navaljnog.
„Zašto je ta udaljena, zatvorena i surova (zatvorska) kolonija bila tako privlačna? Možda zato što ih ništa i niko tamo nije mogao spriječiti da završe posao. I oni su ga završili“, rekla je Navaljna u ruskoj verziji izjave, koja je objavljena na Jutjubu.
Ona je rekla da svjedočenja pet članova zatvorskog osoblja sugerišu da se zdravlje Navaljnog brzo pogoršalo u posljednjim nedjeljama njegovog života.
On se 3. februara žalio na bol u nozi i nakratko je pregledan u zatvorskoj medicinskoj ordinaciji, gdje su mu izmjereni samo krvni pritisak i temperatura.
Zatražio je da posjeti neurologa, ali nijedan specijalista nije bio dostupan. Navaljni je kasnije u pismu napisao da je zatvorska medicinska ordinacija djelovala „namješteno“ i da joj nedostaju pravi ljekari.
Navaljni je 14. februara premješten iz ćelije 19 u ćeliju 16, samicu za kazne.
Dva dana kasnije, ponovo je prijavio bol u nozi. Tokom šetnje na otvorenom, rekao je čuvarima da se ne osjeća dobro.
Svjedočenje očevidaca koje je Navaljna citirala navodi da je čučao i govorio da je bolestan. Na kraju je vraćen u ćeliju bez medicinske njege. Navodno je imao bolove u grudima i stomaku, konvulzije i povraćao je prije nego što je ostavljen sam u agoniji.
Navaljna je rekla da je njen suprug na kraju odnijet u medicinsku ordinaciju, ali je već izgubio svijest. Zatvorska hitna pomoć je pozvana tek u 13.25 po lokalnom vremenu, više od 40 minuta poslije njegovih prvih tegoba. Uprkos pokušajima reanimacije, Navaljni je proglašen mrtvim.
Zvanično saopštenje filijale FSIN-a u Jamalo-Neneckom autonomnom okrugu navodi da se Navaljni „osjećao loše posijle šetnje, skoro odmah je izgubio svijest i nije mogao biti oživljen uprkos pokušajima reanimacije“.
Njegovo tijelo je bilo skriveno od majke nedjelju dana, što je izazvalo sumnje među njegovim sljedbenicima.
„Izjavljujem da je Vladimir Putin kriv za ubistvo mog muža, Alekseja Navaljnog“, izjavila je Navaljna, bez pružanja dokaza.
„Optužujem ruske bezbjednosne službe da razvijaju zabranjeno hemijsko i biološko oružje. Zahtijevam da laboratorije koje su sprovele studije objave svoje rezultate. Prestanite da se igrate s Putinom iz nekih viših razloga“, dodala je.
Mediji, uključujući list Volstrit žurnal i agenciju AP, izvijestili su da su američke obavještajne agencije utvrdile da Putin vjerovatno nije naredio ubistvo Navaljnog.
Portparol Kremlja Dmitrij Peskov rekao je danas da nije upoznat s novom tvrdnjom Navaljne.
Navaljna nije imenovala laboratorije koje su sprovele testove niti zemlje u kojima se nalaze. Činilo se da je sugerisala da bi rezultati mogli biti zadržani iz „političkih razloga“, ali nije pojasnila ko bi mogao da blokira njihovo objavljivanje.
Smrt Navaljnog je naišla na široke međunarodne osude, a zapadne vlade smatraju Kremlj odgovornim za njegovo zatvaranje i zlostavljanje.
Najistaknutiji ruski opozicioni lider jedva je preživio trovanje nervnim agensom vojne namjene u Sibiru 2020. godine, za šta je okrivio Putina i Federalnu službu bezjbednosti.
Kada se vratio u Rusiju u januaru 2021. godine poslije liječenja u Nejmačkoj, uhapšen je po dolasku i ostao je iza rešetaka do smrti.
