Za rizičnije operacije, poput letjenja iznad skupova ljudi, u zoni aerodroma i slično, potrebna posebna odobrenja;
Ove godine procesuirano kroz inspekcijski postupak 12, a kažnjeno sedam pilota
Za nešto više od godinu otkako se primjenjuju pravila Evropske unije (EU) za sigurnu upotrebu sistema bespilotnih letjelica, registrovano je 320 operatora dronova, odgovoreno je “Vijestima” iz Agencije za civilno vazduhoplovstvo (ACV).
Bespilotna letjelica – dron je vazduhoplov kojim upravlja pilot sa daljinskim prenosom signala sa zemlje, ili koji leti po zapamćenim zadacima. Dronovi se koriste u civilne, ali i u vojne svrhe…
Kada je riječ o prekršajima, ACV je izricao kazne za letove iznad skupova ljudi koji nijesu dozvoljeni bez posebnog odobrenja te institucije.
Iz Agencije su podsjetili da se ispit za upravljanje dronovima polaže onlajn, a prvi korak je, kažu, registracija korisnika na aplikaciji www.dron.caa.me.
Prijava je, ističu iz Agencije, jednostavna i besplatna.
“Nakon toga, može se pristupiti teorijskoj obuci, a potom polagati ispit. Ukoliko je ostvaren dovoljan broj poena, preko aplikacije se automatski dobija dokaz o položenom ispitu. Ako se, ipak, ne ostvari dovoljan broj poena, ispitu se opet može pristupiti nakon sat vremena. Broj pokušaja nije ograničen. Postoje i ispiti koji se polažu, ukoliko je planirano da se dron koristi na manjim udaljenostima od propisanih ili ukoliko operacije ulaze u kritičniju kategoriju. Ovi ispiti se zakazuju i polažu u prostorijama ACV. Rok važenja je pet godina”, rekli su iz Agencije.
Naglasili su da se moraju registrovati svi operatori dronova mase veće od 249 grama, ili manje ukoliko su opremljeni senzorima za prikupljanje ličnih podataka.
“Prilikom registracije, operator drona mase veće od 249 grama obavezan je da otpremi polisu osiguranja od štete pričinjene trećim licima. Ukoliko period važenja ove polise istekne, a operator je ne produži, status registracije operatora prelazi u neaktivan. Registracija važi dvije godine, nakon čega se obnavlja. Za rizičnije operacije, poput letjenja iznad skupova ljudi, u zoni aerodroma i slično, potrebna su posebna odobrenja, a osim što je sve sadržano u propisima, dostupni smo za dodatne informacije i posredstvom imejla: [email protected]”, kazali su.
Iz Agencije kažu i da su se trudili i trude da nova pravila predstave građanima i budućim korisnicima dronova.
“S obzirom na to da nova pravila važe od prošle godine, bilo je neophodno vrijeme da se korisnici dronova detaljno sa njima upoznaju. Agencija je nastojala da kroz radionicu za pilote i operatore dronova, javne objave u kontinuitetu i predstavljanje novih pravila u javnosti, kao i konstantnom dostupnošću posredstvom imejla, bude uvijek tu za korisnike za sva potrebna objašnjenja i odgovore na pitanja”.
Naglasili su i da su operatori i piloti dronova imali dovoljno vremena da se upoznaju sa novim pravilima, pa je intenzivniji i nadzor.
“Procesuiran je značajan broj operatora i pilota i izrečene su novčane kazne zbog nepoštovanja propisa. Samo ove godine je procesuirano kroz inspekcijski postupak 12, a kažnjeno sedam pilota, od čega pet u posljednjih nekoliko mjeseci. Kazne su propisane Zakonom o vazdušnom saobraćaju, u iznosu od 500 do 2.000 eura…”, precizirali su.
Korišćenje drona u svrhu neovlašćenog fotografisanja, objavljivanja ili prikazivanja tuđeg spisa, portreta ili snimka je, kažu, prema Krivičnom zakoniku Crne Gore – kažnjivo djelo.
“Svaka upotreba bespilotnog vazduhoplova kojim se obavlja snimanje ili fotografisanje, a kojima se može identifikovati pojedinac, podliježe zakonodavstvu koje se odnosi na zaštitu podataka i mora se sankcionisati. ACV nastavlja preventivne i druge konkretne aktivnosti u okviru naših nadležnosti, u cilju očuvanja sigurnosti i bezbjednosti vazdušnog saobraćaja, a samim tim i građana”, rekli su iz Agencije, dodajući da nadzor nad operacijama dronova sprovode “u skladu sa Zakonom o vazdušnom saobraćaju i Zakonom o inspekcijskom nadzoru”.
Određenu vrstu nadzora, osim Agencije, vrši i Uprava policije u skladu sa Sporazumom o suzbijanju nelegalne upotrebe bespilotnih vazduhoplova.
Saradnju će, ističu, dodatno jačati i sa nadležnim opštinskim organima – komunalnom policijom.
Iz ACV apostrofiraju i da inspektor može da izrekne ukazivanje:
“I to jedino u slučaju ukoliko se radi o prvom prekršaju kojim nije došlo do visokog rizika po sigurnost vazdušnog saobraćaja ili ljudi i imovine na zemlji. Ove godine, do sada su data četiri ukazivanja, u situacijama kada nije bio visok nivo rizika”.
Kada je riječ o prekršajima, ACV je izricao kazne za letove iznad skupova ljudi koji nijesu dozvoljeni bez posebnog odobrenja te institucije.
“Zatim letjenje u kontrolisanoj zoni aerodroma Tivat ili Podgorica bez odobrenja nadležne kontrole letjenja, odnosno jedinice za upravljanje vazdušnim prostorom (AMC Crne Gore), letjenje u zonama u kojima je u toku intervencija u slučaju nužde – gašenje požara, bez odobrenja nadležnih službi za intervencije…”, rekli su.
Iz Agencije ukazuju da samoinicijativno upravljanje dronom “nije dozvoljeno u blizini ili unutar područja u kojima je u toku intervencija u slučaju nužde, bez prethodnog odobrenja”.
“Za letjenje u nacionalnim parkovima potrebno je odobrenje Nacionalnih parkova Crne Gore, uz priložene dokaze od ACV-a o registraciji i, u slučajevima gdje se zahtijeva, o položenom ispitu… Od utvrđivanja novog Pravilnika, u kontinuitetu pozivamo na poštovanje propisa i podizanje nivoa sigurnosne kulture, a medije vidimo kao partnere u podršci da se ne krše propisi. Podsticanje na ovako jednostavnu proceduru registracije i polaganja ispita doprinosi cilju da ne dolazi do ugrožavanja sigurnosti u vazdušnom saobraćaju, kao ni ljudi i imovine na zemlji. Agencija je uložila značajne resurse da bi omogućila digitalizaciju ovog procesa koji je za korisnike potpuno besplatan i jednostavan. Svaki odgovoran let doprinosi većoj sigurnosti i bezbjednosti u vazdušnom saobraćaju. Zajedno gradimo kulturu sigurne i odgovorne upotrebe dronova”, poručili su iz ACV-a.
Iz Agencije za civilno vazduhoplovstvo podsjetili su da operatori koji su registrovani u Evropskoj uniji (EU), ne moraju da se registruju u Crnoj Gori.
“…Pod uslovom da dostave potvrdu o registraciji iz zemlje članice, a isto važi i kada se radi o polaganju ispita, sertifikatima, odobrenjima i slično, izdatim u državama EU. Upravo su ranije registracije i polaganja, što se po novim propisima mora ponovo obavljati, najvećim dijelom činili stranci, a sada je pozitivan trend da značajno raste broj domaćih operatora koji se registruju”.
Starosna dob za pilote iz Crne Gore i drugih država je, kažu, organičena na 16 godina.
“Po pitanju uvoza dronova, što uključuje i unošenje u Crnu Goru, potrebno je dobijanje odobrenja za uvoz i unos od Ministarstva ekonomskog razvoja”, kazali su.
