EU i SAD odvojeno su pozdravili danas objavu Azerbejžana i Jermenije o finalizaciji pregovora o mirovnom sporazumu, pošto su dvaput ratovali oko otcijepljene teritorije Nagorno Karabah.
„Čestitamo dvijema stranama na upornim naporima posljednjih godina u tom smislu“, rekla je visoka predstavnica EU za spoljnu politiku i bezbjednost Kaja Kalas u saopštenju.
Predsjednik Evropskog savjeta Antonio Košta, uputio je iskrene čestitke vođama dvije zemlje u poruci na mreži Iks.
„Ohrabrujem vas sada da brzo potpišete mirovni sporazum“, rekao je Košta, bivši portugalski premijer.
SAD su pozdravile dogovor o „istorijskom mirovnom sporazumu“ finalizovanom između Jermenije i Azerbejdžana i pozvale dvije strane da se angažuju u prilog miru, izjavio je danas državni sekretar SAD Marko Rubio.
„Došao je trenutak za angažovanje ka miru, potpisivanje i ratifikaciju ugovora i otvaranje nove ere prosperiteta za narode Južnog Kavkaza“, rekao je Rubio u saoštenju.
Azerbejdžani i Jermenija objavile su juče da su se dogovorile o „mirovnom sporazumu“ posle pregovora namijenjenih rešenju višedecenijskog sukoba između njih.
„Pregovarački proces o tekstu mirovnog sporazuma sa Jermenijom je zaključen“, rekao je juče novinarima azerbejdžanski ministar spoljnih poslova Jeihum Bajramov.
Ubrzo zatim je jermensko Ministarstvo spoljnih poslova u saopštenju reklo da je mirovni sporazum „spreman za potpisivanje“ i da je spremno za početak razgovora o datumu i mjestu potpisivanja.
Dvije post-sovjetske države su bile u sukobima još od kraja 1980-ih oko Nagorno-Karabaha, koji je tada bio region Azerbejdžana sa pretežno etničkim Jermenima koji su se otcijepili od Azerbejdžana.
Spor oko ovog regiona doveo je do više ratova tokom godina, ali dogovoreni tekst sada budi nadu u trajno rešenje dugotrajnog konflikta.
Planinski region Nagorno-Karabah bio je međunarodno priznat kao dio Azerbejdžana, ali je tu bila etnička većina Jermena koje je podržavala Jermenija. Ta situacija je stvorila tenzije između dvije susjedne zemlje.
Iako Jermenija nikada zvanično nije priznala nezavisnost tog regiona, ona je postala njen glavni finansijski i vojni podržavalac, a teritorija je funkcionisala kao „de fakto“ dio Jermenije.
Nakon mnogih godina prekida u borbama sa povremenim izbijanjem nasilja, azerbejdžanske trupe su u blic ofanzivi preuzele kontrolu nad tim područjem u septembru 2023. uz pomoć turskih dronova, porazivši jermenske snage u kratkoj borbi.
Većina etničkih Jermena je pobjegla, a 1. januara prošle godine „Nagorno-Karabah Republika“ je zvanično raspuštena.
