Centar za građansko obrazovanje (CGO), je, u susret vanrednim parlamentarnim izborima 11 juna, objavio publikaciju „ Koga bira Crna Gora – rodna, starosna, geografska i profesionalna struktura izbornih listi na vanrednim parlamentarnim izborima 2023. godine“.
Publikacija, kako je saopšteno, po prvi put pruža građankama i građanima dublji presjek izborne ponude u strukturu kandidatkinja i kandidata izbornih listi, „čime doprinosi njihovoj informisanosti, ali i transparentnosti ukupnog izbornog procesa“.
„U opštem presjeku, u dijelu rodne strukture, sve liste su ispunile zakonsku normu od najmanje 30% kandidatkinja, pa je u ukupnom zbiru od 1113 kandidata/kinja, na listama 64% muškaraca i 36% žena. Samo jednu od 15 listi vodi žena, ali i ima procenat zastupljenosti žena značajno iznad prosjeka – 58%, a u pitanju je Da. Mi možemo za građansku Crnu Goru. Interesantno je da pored te liste, značajnije iznad prosjeka su i dvije liste partija nacionalnih manjina – Bošnjačke stranke (BS) i Hrvatske građanske inicijative (HGI) sa po 41% žena, kao i koalicija okupljena oko Demokratske partije socijalista (DPS) sa 40% žena, dok na većini ostalih procenat zastupljenosti žena ostaje u granicama zakonskog minimuma ili ispod ovog istaknutnog“, saopštila je saradnica na programima u CGO-u Maja Marinović.
Dodaje da je starosna struktura heterogena, a prosječna starost onih koji žele da u narednom sazivu zastupaju građane je 41 godina. U tom kontekstu, najmlađa lista je „Pravda za sve – dr Vladimir Leposavić“, sa prosječnom starošću od 33 godine, a najstarija HGI sa prosjekom 51 godine.
„Kada je regionalna struktura u pitanju, uočava se značajan disparitet u raspodjeli kandidata/kinja po opštinama pri čemu dominiraju kandidati/kinje iz Glavnog grada koji čine 23,9% od ukupnog broja. Nijedna lista ponudom kandidata/kinja nije obuhvatila sve opštine, a najbliže tome su bile lista okupljena oko DPS-a, koalicija Demokrata i URE, i koalicija SNP i DEMOS-a. Manjinske liste Albanaca i Hrvata imaju najmanji obuhvat opština“, ističe Marinović.
Ukazuje i da kandidatkinje i kandidate za poslanike karakteriše i raznolikost profesija, a za potrebe analize napravljena je kategorizacija od 13 oblasti. U tom okviru, petina kandidata je iz oblasti ekonomije i menadžmenta, a slijede obrazovanje i nauka, pa pravo, dok je najmanje penzionera.
„Podaci su obrađeni na način koji ne otkriva lične podatke o kandidatima/kinjama za poslanike/ce, a pruža sve relevantne informacije postavljene istraživačkim zadatkom. Dat je i pojedinačni presjek za 15 izbornih listi“, napominje Marinović.
Autorka publikacije je Milijana Radulović, zaposlena u Državnoj izbornoj komisiji (DIK), a saradnik na njenoj izradi Damir Suljević iz CGO-a, koji je i član DIK-a ispred civilnog sektora i akademske zajednice.
Publikacija je izrađena je uz podršku Core grant regionalnog projekta SMART Balkan – Civilno društvo za povezan Zapadni Balkan, koji sprovodi Centar za promociju civilnog društva (CPCD), Centar za istraživanja i javne politike (CRPM) i Institut za demokratiju i medijaciju (IDM) a finansijski podržava Ministarstvo vanjskih poslova Norveške.
