Očuvanje populacija kritično ugroženih šumskih slonova ključno je ne samo za same životinje, već i za zaštitu kapaciteta usisavanja ugljenika u sredinama u kojima žive, pokazuje nova studija.
Prašuma centralne i zapadne Afrike, koja je druga po veličini na Zemlji, mogla bi da izgubi 6 do 9 procenata svog kapaciteta za hvatanje ugljenika iz atmosfere ako se zajednice slonova zbrišu – dodatno ubrzavajući zagrevanje planete.
Šumski slonovi igraju ključnu ulogu u ciklusu ugljenika, ‘razređujući’ krošnje prašume jedući brzo rastuća viša stabla koja hvataju manje ugljenika. Ovo stvara više prostora i sunčeve svetlosti za sporije rastuće drveće ispod koje hvata više ugljenika iz okoline.
„Ako izgubimo šumske slonove, učinićemo globalnu medveđu uslugu ublažavanju klimatskih promena“, kaže biolog Stiven Blejk sa Univerziteta Sent Luis u Misuriju.
„Kreatori politike moraju ozbiljno shvatiti važnost šumskih slonova za ublažavanje klimatskih promjena kako bi stvorili podršku potrebnu za očuvanje slonova. Uloga šumskih slonova u našem globalnom okruženju je previše važna da bismo je zanemarili.“
Koristeći podatke iz prethodnih studija i nove informacije prikupljene na terenu, tim je analizirao skoro 200.000 zapisa o obrascima hranjenja šumskih slonova u Africi, koji pokrivaju više od 800 pojedinačnih biljnih vrsta.
Preferencija koju slonovi imaju prema drveću sa nižom gustinom ugljenika izgleda se svodi na nutritivnu vrednost koju dobijaju od njih, a ne na dostupnost: oni su ukusniji za životinje i lakši za varenje.
Što se tiče voća, slonovi preferiraju drveće veće gustine ugljenika, koje ima veće i slađe voće. To znači da slonovi takođe pomažu u distribuciji semena za ova drveća bogata ugljenikom dalje oko šume. Neke vrste drveća ne mogu ni da prežive bez pomoći ovih životinja.
„Slonovi jedu puno lišća sa mnogo drveća i prave veliku štetu kada jedu“, kaže Blejk.
„Oni će skinuti lišće sa drveća, otkinuti celu granu ili iščupati mladicu kada jedu, a naši podaci pokazuju da se većina ove štete javlja na drveću sa niskom gustinom ugljenika.
„Ako ima mnogo drveća sa velikom gustinom ugljenika, to je jedan konkurent manje, eliminisan od strane slonova.
Smatra se da sada u divljini ima manje od 500.000 afričkih slonova, što je manje od 3-5 miliona tokom prošlog veka. Lov na slonovaču predstavlja ovo drastično smanjenje, sa 80 posto stada izgubljeno u nekim oblastima. Gubitak staništa i sukob između ljudi i slona još više smanjuju broj stanovnika.
Ova nova studija naglašava važnost zaštite ovih afričkih slonova, najvećih životinja koje šetaju na Zemlji. Oni su jedna od 9 vrsta megabiljojeda – kopnenih biljnih jedača sa telesnom masom većom od 1.000 kilograma ili 2.200 funti.
Sada ima mnogo manje megabiljojeda nego što je bilo ranije, a tropske šume trpe zbog toga, kažu istraživači. Sada se planiraju buduće studije koje se bave drugim regionima i drugim vrstama, kako bi se videlo kako drugi veliki biljojedi poput azijskog slona i primata mogu uticati na zdravlje prašume.
„Slonovi su baštovani šume“, kaže Blejk.
„Oni zasađuju šumu drvećem sa visokom gustinom ugljenika i oslobađaju se korova koji je drveće sa niskom gustinom ugljenika. Oni obavljaju ogroman posao održavajući raznovrsnost šume.“