Obraćamo Vam se u vezi s nedavno usvojenim izmjenama Zakona o igrama na sreću u Crnoj Gori, koje predstavljaju dramatičan udar na izvore Prihoda medija i mogu dovesti do zatvaranja čitavih redakcija. Ovaj zakon posebno diskriminiše štampane i druge privatne medije, koji već godinama posluju u otežanim tržišnim uslovima, a čije je samo postojanje sada ozbiljno ugroženo, kaže se u pismu Marti Kos, evropskoj komesarki za proširenje, koje su joj uputili izdavači štampanih medija u Crnoj Gori.
Želimo da istaknemo nekoliko ključnih tačaka:
Štampani mediji, koji su najskuplji za proizvodnju i distribuciju, ovim zakonom se dovode u neravnopravan položaj u odnosu na druge medije. Umjesto da se podrži njihov opstanak, postoji ozbiljan rizik da će mnoge redakcije uskoro biti prinuđene da se zatvore, ukoliko se situacija ne riješi. Ovo direktno ugrožava pluralizam i dostupnost različitih izvora informacija.
Nema sumnje da štampani mediji nose najveći teret istraživačkog novinarstva u Crnoj Gori. Oni proizvode većinu dubinskih analiza i istraživačkih izvještaja, razotkrivaju skandale i složene ekonomske i političke događaje. Bez njihovog doprinosa, crnogorsko društvo bi izgubilo ključni mehanizam demokratske kontrole.
Najuticajniji su mediji u zemlji. Iako tiraži opadaju, štampani mediji ostaju najuticajniji u oblikovanju javnog mnjenja. Njihove priče se potom prenose putem portala, televizija i društvenih mreža, čime se njihov sadržaj višestruko pojačava. Posljedice pada prihoda su već vidljive: smanjenje tiraža, ukidanje određenih sadržaja, potencijalna otpuštanja – što dovodi do manje kvalitetnog sadržaja koji oblikuje javni diskurs.
Ako štampani mediji nestanu s tržišta, građani će biti lišeni kredibilnih i sveobuhvatnih informacija. Time bi se ugrozili demokratski procesi i pravo javnosti na istinito informisanje, što bi predstavljalo korak unazad u odnosu na evropske standarde medijskih sloboda.
U tom smislu, podsjećamo na obaveze država članica EU i zemalja kandidata da obezbijede medijski pluralizam i fer tržišne uslove za sve medije, kako je naglašeno u Evropskom aktu o slobodi medija i u relevantnim preporukama Savjeta Evrope o medijskom pluralizmu i slobodi izražavanja. Ovi dokumenti jasno navode da vlade ne smiju usvajati mjere koje dovode do gašenja medija u otežanim uslovima, jer se time direktno podriva demokratija i vladavina prava.
Iz svih ovih razloga, pozivamo Evropsku komisiju da upotrijebi svoje instrumente i mehanizme kako bi adresirala ova zabrinjavajuća dešavanja i poslala jasan signal institucijama Crne Gore da takvo zakonodavstvo ne smije rezultirati diskriminacijom štampanih medija.
Ubijeđeni smo da Evropska komisija prepoznaje da zatvaranje čitavih redakcija ne znači samo gubitak radnih mjesta, već predstavlja i ozbiljan izazov demokratiji, vladavini prava i evropskom putu Crne Gore, navodi se u pismu koje su potpisali Marijana Bojanić, izvršna direktorica Daily press DOO – Vijesti, Mladen Milutinović, izvršni direktor Jumedia Mont DOO i Nenad Zečević, izvršni direktor Nova Pobjeda DOO.
