Akcije na Volstritu u srijedu su zabilježile veliki pad pošto su Federalne rezerve snizile kamatne stope za četvrtinu procentnog poena, uz projekcije da se sljedeće godine očekuje sporiji tempo smanjenja kamata nego što se očekivalo, prenosi Radio Slobodna Evropa.
Fed je smanjio stope za 25 baznih poena na raspon od 4,25 odsto do 4,5 odsto, dok je u sažetku ekonomskih projekcija naznačio da će do kraja 2025, smanjiti kamate za ukupno pola procentnog poena s obzirom na solidno tržište rada i nedavno usporavanje inflacije.
Indeks S&P 500 je pao za 2,9 odsto čime se dodatno odmakao od rekordne vrijednost zabilježene prije nekoliko nedjelja.
Industrijski indeks Dau džons (Dow Jones) je pao za više od 2,6 odsto, a Nasdak (Nasdaq) za 3,6 odsto.
Dau Džons je u srijedu imao 10. uzastopni dan trgovanja s padom, što je njegov najduži niz gubitaka od oktobru 1974. kada je pao 11. dana trgovanja za redom.
Uprkos posljednjim padovima, Dau Džons je porastao za skoro 15 odsto od početka godine, dok je S&P porastao za oko 26 odsto, a Nasdak za skoro 33 odsto, podstaknut velikim dijelom tehnološkim kompanijama i entuzijazmom oko vještačke inteligencije.
Tom porastu su doprinijeli i izgledi daljeg snižavanja stopa Feda, a odnedavno i nadu u politiku deregulacije od administracije novoizabranog predsjednika Sjedinjenih Američkih Država (SAD) Donalda Trampa.
Investitori su, međutim, takođe na oprezu pošto bi neke od Trampovih očekivanih mjera, kao što su carine, ponovo mogle da podstaknu veću inflaciju.
Glas Amerike prenosi da su zvaničnici Federalnih rezervi najavili da će sniziti svoju referentnu stopu za četvrtinu procenta samo dva puta u 2025. godini, što je manje u odnosu na njihovu procjenu iz septembra o četiri smanjenja stope.
Njihove nove projekcije ukazuju da potrošači naredne godine možda neće uživati mnogo niže stope za hipoteke, auto kredite, kreditne kartice i druge oblike zaduživanja.
Na konferenciji za novinare, predsjednik Federalnih rezervi, Džerom Pauel, rekao je da njegova institucija usporava smanjenje stope jer se ona približava nivou koji kreatori politike nazivaju „neutralnim“ – nivou za koji se smatra da niti podstiče niti ometa ekonomiju.
Projekcije od srijede sugerišu da kreatori politike možda misle da nisu daleko od tog nivoa. Nakon ove odluke, referentna kamatna stopa iznosi 4,3%, nakon što je u septembru smanjena za pola, a u novembru za četvrtinu procenta.
Ovogodišnja smanjenja stope Federalnih rezervi označila su preokret nakon više od dvije godine visokih stopa, što je u velikoj mjeri pomoglo u obuzdavanju inflacije, ali i učinilo pozajmljivanje veoma skupim za američke potrošače.
Ipak, Federalne rezerve se sada suočavaju sa različitim izazovima dok nastoje da postignu „meko slijetanje“ za ekonomiju, gdje visoke stope uspijevaju da obuzdaju inflaciju bez izazivanja recesije. Glavni izazov je što inflacija i dalje traje: godišnja „osnovna“ inflacija, koja isključuje najpromjenljivije kategorije, iznosila je u oktobru 2,8%. To je i dalje iznad 2%, čemu Federalne rezerve teže.
Istovremeno, ekonomija brzo raste, što sugeriše da je više stope nisu mnogo ograničile. Kao rezultat toga, neki ekonomisti – i neki zvaničnici Federalnih rezervi – tvrde da stope zaduživanja ne bi trebalo mnogo više snižavati zbog straha od ponovnog pokretanja inflacije. S druge strane, tempo zapošljavanja je usporio od početka 2024. godine, što je potencijalna briga jer je jedan od mandata Federalnih rezervi postizanje maksimalnog nivoa zaposlenosti.
Na konferenciji za novinare, Pauel je rekao i da su neki od zvaničnika Federalnih rezervi počeli procjenjivati potencijalne efekte politika Trampa na ekonomiju i inflaciju. On je napomenuo da neki od njegovih kolega misle da je nakon izbora postalo teže mjeriti budući put inflacije. Trampove prijetnje da će uvesti carine na sav uvoz i pokrenuti masovne deportacije migranata mogle bi pogoršati inflaciju sljedeće godine.
„Nekako je zdravorazumsko razmišljanje da idete malo sporije kada je put neizvjestan“, rekao je Pauel.
