Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić saopštio je da će sjutra i u nedelju biti u dvodnevnoj posjeti Egiptu, gdje će imati bilateralne razgovore sa predsjednikom Abdelom Fatahom el-Sisijem, i istakao da ono što je izuzetno važno jeste ugovor o slobodnoj trgovini između Srbije i Egipta. Sada o predstojećoj posjeti piše i egipatski medij „Ahramonline“.
Pomenuti medij piše da su srpsko-egipatski odnosi, dugi 116 godina, podstakli jedinstvenu istorijsku vezu između dva naroda.
Ambasador Srbije u Egiptu Miroslav Šestović je, u izjavi za Ahram onlajn, rekao da je predstojeća posjeta predsjednika Srbije Aleksandra Vučića Egiptu 13. jula organizovana da bi se pretočilo bilateralno strateško partnerstvo koje je ranije proglasio predsjednik Abdel Fatah El Sisi u Srbiji jula 2022. u sferu privrede.
Potpisivanje bilateralnog sporazuma o slobodnoj trgovini (FTA), zajedno sa još devet sporazuma iz različitih oblasti saradnje, biće vrhunac posjete.
Bilateralni odnosi dveju zemalja dobro su koordinisani u multilateralnim međunarodnim okvirima i predstavljaju autentično proširenje istorijske uloge na međunarodnom planu u uspostavljanju i vođenju Pokreta nesvrstanih, što se pozitivno odražava na jačanje svih oblasti.
Sporazum o slobodnoj trgovini je postavljen za uspostavljanje nove paradigme u bilateralnoj ekonomskoj saradnji koja će osloboditi pun potencijal naših ekonomija, služeći interesima obje zemlje, rekao je Šestović.
– Ne manje važno je to što će posjeta reafirmisati činjenicu da su prijateljstva zasnovana na međusobnom poštovanju od vanvremenske vrijednosti. Isto tako, odnosi između država zasnovani na principima sadržanim u Povelji UN i međunarodnom pravu, kao što su jednakost, nemješanje, mirno rješavanje sukoba, poštovanje teritorijalnog integriteta i suvereniteta, kao što je slučaj sa Egiptom i Srbijom, istrajaće pred svim izazovima i krizama – dodao je Šestović.
Sa svoje strane, Dragan Bisenić, bivši ambasador Srbije u Kairu, opisao je Egipat kao dragulj u kruni srpske diplomatije.
Srbija je daleke 1908. godine otvorila svoje prvo diplomatsko i trgovačko predstavništvo na trgu Kedive Ismail, danas Trgu Tahrir. Od tada se kontinuirano razvija saradnja i prijateljstvo između dvije zemlje, dodao je on.
– Posjeta predsjednika Srbije je prva Egiptu posle velikih promjena 2013. godine i pune transformacije novog Egipta. Podsjetimo se da je Srbija bila jedina evropska zemlja koja je odmah podržala ‘Mapu puta’ 2013. godine, koja je obilježila put novog Egipta – primjetio je Bisenić.
Riječ je o uzvratnoj posjeti predsjednika Sisija Srbiji prije dvije godine, prvoj posjeti egipatskog predsjednika Beogradu posle 1987. godine, objasnio je on.
Ova posjeta predsjednika Srbije biće njegova prva posjeta jednoj afričkoj zemlji u okviru nove strategije prisustva Srbije u Africi koju je nedavno najavio, naveo je Bisenić.
Polazeći od Kaira, vidimo poseban položaj koji Egipat ima na raskrsnici puteva Evrope, Azije i Afrike, istovremeno ostvarujući brojne mogućnosti zajedničkog djelovanja, kao što su to činili Beograd i Kairo u istoriji koja se može nastaviti, rekao je on.
– Obje zemlje se suočavaju sa novim okolnostima i složenim izazovima u svijetu, a zajedničko objema državama je da sprovode i vode sopstvenu nezavisnu politiku, što je naše obilježje – rekao je Bisenić.
El-Sisijeva posjeta Srbiji i kvalitativni skok do kojeg je dovela u obimu političke koordinacije, ekonomske i kulturne saradnje ojačali su veze između dvije zemlje.
Vučić je El-Sisija odlikovao Ordenom Republike Srbije. Obje zemlje su održavale odnose koji su uspostavljeni između egipatskog hediva i Kraljevine Srbije od 1908. godine.
Egipatsko-srpski odnosi su takođe bili svjedoci neviđenog prosperiteta tokom pedesetih i šezdesetih godina, ere Pokreta nesvrstanih i pratećih bliskih veza između egipatskog lidera Gamala Abdel-Nasera i jugoslovenskog lidera Josipa Broza Tita.
Nedavno je došlo do sve veće zajedničke koordinacije u multilateralnim organizacijama i forumima i na međunarodnom i regionalnom nivou, uključujući ekonomske i humanitarne posledice izraelskog rata na Gazu, uvažavanje Srbije za ključnu ulogu Egipta u regionu Bliskog istoka, i napore Egipta da postigne prekid vatre.
Obje zemlje su istakle neophodnost zaustavljanja tekućeg rata u Gazi, kao i konsultacija o razvoju političke situacije na Zapadnom Balkanu i naporima međunarodne zajednice da se postigne stabilnost.
Kairo i Beograd žele da unaprijede saradnju u različitim oblastima, uključujući odnose vojne saradnje, i da podrže nominacije dvije zemlje za međunarodne pozicije.
Egipat i Srbija su veoma zainteresovani za revitalizaciju ekonomskih odnosa i kretanje izvoza kako bi se povećale stope trgovinske razmjene. Obim trgovinske razmjene u 2022. godini dostigao je 113,59 miliona dolara, u poređenju sa oko 79,74 miliona dolara tokom 2021. godine, što je povećanje od 42,5 odsto.
Među najznačajnijim egipatskim izvozom u Srbiju su sušeni pasulj, svježe pomorandže, pamučni konac, biljke i njihovi djelovi, daske i čaršave, dok se iz Srbije najviše uvozi sjeme žutog kukuruza, sjeckani duvan, bukova drva, traktori, papir i karton, proteinski materijali i pneumatske spoljne gume.
Srpsko tržište se smatra čvorištem za egipatski izvoz za pristup tržištima zemalja istočne i južne Evrope. Štaviše, postoji velika prilika da se poveća izvoz Egipta u Srbiju, posebno petrohemijskih proizvoda, medicinskih preparata, soli, polietilena, građevinskog materijala, inženjerske robe.
Egipat nastoji da uvozi i pšenicu i žitarice, pošto je kvalitet srpske pšenice dobro poznat, a dvije zemlje rade na unapređenju saradnje u oblastima razvoja malih i srednjih preduzeća, industrijskog osposobljavanja i uspostavljanja logističkih područja.
Egipat i Srbija veliku pažnju poklanjaju unapređenju kulturne i turističke saradnje, jer je Egipat druga najpopularnija destinacija za Srbe posle Grčke. Šarm el Šeik je postao omiljen među Srbima.
Postoje i sporazumi o bratimljenju između egipatskih i srpskih gradova, kao što su srpski grad Niš i egipatski grad Šarm el Šeik, i između grada Dahaba na Južnom Sinaju i grada Jagodine u Srbiji.
Pored toga, direktni letovi saobraćaju između Šarm El-Šeika i gradova Niša i Beograda, slično liniji Beograd-Hurgada, radi stimulisanja turizma.
Kulturna razmena je takođe ojačala egipatsko kulturno prisustvo u Srbiji. Na srpski jezik prevedena su mnoga egipatska književna djela, od kojih su najistaknutiji romani „Dani“ i „Molitva vijuga“ Tahe Huseina, „ΑΙ-Harafiš“ Nagiba Mahfuza i „Tačka svetlosti“ i „Moja tetka Safija i manastir“ Bahaa Tahera, između mnogih drugih egipatskih književnih djela.
Štaviše, Egipat je učestvovao na brojnim srpskim kulturnim manifestacijama, uglavnom učešćem Egipta kao počasnog gosta na Međunarodnom sajmu knjiga u Beogradu.
Najnovije aktivnosti su „Dani srpske kulture u Egiptu“, koji se održavaju pod pokroviteljstvom egipatskog Ministarstva kulture i njegovog srpskog kolege, povodom 116. godišnjice diplomatskih odnosa dvije zemlje.
