Nedavna presuda Evropskog suda pravde o korišćenju Sky aplikacije kao dokaza u sudskim postupcima izazvala je velike kontroverze u crnogorskoj javnosti, ali i regiji. Dok dio advokata smatra da ta presuda dokazuje da Sky nije relevantan kao dokaz i ne može biti korišćen u budućim postupcima, Vrhovno državno tužilaštvo (VDT) u Crnoj Gori saopštilo je da je Sky valjani dokaz i da može biti korišćen. Interesantno je međutim kako je o tome izvještavano u Belgiji, jer je pretprošlog mjeseca list Brussels Times objavio da je tri godine nakon otvaranja Sky-a osuđeno hiljadu ljudi i zaplijenjeno 183 miliona eura nezakonito stečene imovine.
Tačno tri godine od kada se dogodila najveća sudska i policijska akcija u Belgiji nakon hakovanja kriminalne kripto-mreže, Ski ECC, više od 1.000 pojedinaca je osuđeno, piše list.
Podsjećaju da je operacija 9. marta 2021. uključivala pretrese na oko 200 lokacija u Belgiji – koordinisanu masovnu mobilizaciju koja je ciljala sve ešalone narko mafije koje djeluju u zemlji.
Do toga je došlo nakon što su vlasti razbile milijardu šifrovanih poruka na kriminalnoj kriptofonskoj mreži Ski ECC koristeći vještačku inteligenciju i mašinsko učenje.
Ovo je nanijelo neviđene udarce svijetu organizovanog kriminala.
„Za tri godine kreirano je 586 dosijea i osuđeno 1.093 osobe“, izvijestila je Federalna pravosudna policija. Prekretnica od 1.000 osuđujućih presuda je premašena u decembru 2023.
Štaviše, Federalna pravosudna policija pogađa kriminalne organizacije tamo gdje boli: u džep. Do sada je zaplijenjeno skoro 183 miliona eura.
Pokrenuta su ukupno 592 slučaja protiv 4.439 osumnjičenih, od kojih je čak 66 odsto pod istragom u Antverpenu, saopštilo je gradsko javno tužilaštvo.
Istrage nisu samo razotkrile kriminalne vođe, već su stavile „svaki sloj kriminalne mreže u fokus“ i brzo je postalo jasno da su djelovi višeg pravnog svijeta takođe bili korumpirani.
Policija je dobila pristup šest miliona poruka koje se šalju po dan između velikih kriminalaca i ljudi koje su eksploatisali, uključujući logističke i administrativne službenike u lukama, ali i policajce, advokate, carinike, pa čak i zaposlene u tužilaštvu.
Oni koji su radili na slučajevima su naglasili da su pritisak koji je organizovani kriminal vršio na ove osobe i sume koje su im davane da bi zažmurile ili da su procurile informacije često bili ogromni.
I dalje se prikupljaju informacije koje dovode do novih istraga.
„Tokom prošle godine nismo mirovali i već su pokrenute nove istrage“, rekao je javni tužilac Frenki De Kejzer za Het Nieuvsblad. „Ovi zločinci nas se još nisu oslobodili.
On je ukazao na privatnost i zaštitu podataka, dva ključna koncepta u istrazi koja takođe mogu biti smetnja istražiteljima.
„Moramo da im damo visoki prioritet. Dajemo, ali istovremeno sprječavamo kriminalce i kriminalne organizacije da zloupotrebe ove principe. Oni se kriju iza njih, dok istovremeno neskriveno ugrožavaju bezbjednost i fizički integritet naših građana.“, kazao je on.
Uprkos ovom oštrom obračunu, narko-mafija u Belgiji i dalje predstavlja veliki problem, kako u Antverpenu, gdje su ulične eksplozije i dalje redovna pojava, tako i u Briselu gdje su sukobi na ulicama ponovo doveli do porasta nasilja u vezi sa drogom.
Belgija stoga takođe radi na izručenju vođa kriminalnih grupa koji su već osuđeni ili traženi, ali se kriju u inostranstvu, što je dugogodišnji izazov.
