Sjever Crne Gore ima potencijal da bude razvijeniji region od juga, za šta je preduslov realizacija infrastrukturnih projekata koji će približiti njegove opštine i privući nove investicije, ocijenili su učesnici prvog panela Bjelopoljskog biznis foruma.
Direktor Sektora za analize i istraživanja Privredne komore (PKCG), Miljan Šestović razgovarao je na temu Stanje ekonomije na sjeveru Crne Gore sa učesnicima o ključnim izazovima sa kojima se suočavaju lokalne samouprave i privreda sjevera, te koji su to resursi i šanse za razvoj ovih opština, sa osvrtom na projekte koji bi unaprijedili ekonomsku sliku ovog regiona.
On je, kako je saopšteno iz PKCG, kazao da je poražavajući podatak da se od ukupnog broja nezaposlenih u Crnoj Gori koji iznosi 46 hiljada, na sjeveru nalazi njih 26 hiljada.
“Posebno je zabrinjavajuće što se u odnosu na prosječnu zaradu u našoj državi, sve opštine sjevera nalaze ispod prosjeka, osim Pljevalja”, rekao je Šestović.
Predsjednik opštine Bijelo Polje, Petar Smolović, istakao je da, iako 11 opština sjevera čini 51 odsto Crne Gore, u njima posluje svega 10,5 odsto ukupnog broja preduzeća u državi, te da je ostvareno samo 6,8 odsto ukupnih poslovnih prihoda aktivnih preduzeća, isključujući finansijski sektor.
“Bijelo Polje je lider među sjevernim opštinama po ostvarenim prihodima”, dodao je Smolović.
Prema njegovim riječima, opštine sjevera pokazale su izuzetnu otpornost tokom koronakrize, zbog različite strukture privrede, u odnosu na druge regione uglavnom fokusirane na turizam, jer ih karakterišu snažne aktivnosti u energetskom i sektoru proizvodnje hrane.
“Ipak, obim poslovne aktivnosti koje opštine imaju na sjeveru, značajno su ispod potencijala. Stoga je neophodno aktivnije raditi na završetku brojnih infrastrukturnih projketa, posebno auto-puta”, rekao je Smolović, dodajući da je to jedini način za privlačenje stranih investitora i kreiranje novih radnih mjesta.
Predsjednik opštine Berane, Vuko Todorović, istakao je da svi zajednički moramo krenuti u razvoj sjevera, jer on to zaslužuje.
On je kazao da je nezaposlenost ono što najviše opterećuje Berane, ali i sve ostale opštine na sjeveru, te loša saobraćajna i putna infrastruktura koja predstavlja najveću barijeru za dolazak stranih investitora.
“Nadamo se da će se do kraja godine završiti put Kolašin – Berane preko Bjelasice, što će zasigurno otvoriti dodatne mogućnosti za razvoj ovih opština”, rekao je Todorović.
On je naveo da je u fokusu Berana i eventualna mogućnost aktiviranja aerodoroma u toj opštini, što bi bilo od velikog značaja za sve sjeverne opštine, ali i samu državu.
Todorović je poručio da je neophodno što prije krenuti u realizaciju planiranih investicionih projekata, uz pomoć države i finansijskih institucija, koji bi značajno promijenili sliku sjevera i doveli do snažnog ekonomskog razvoja.
Potpredsjednik Opštine Mojkovac za investicije, Ivan Ašanin, ukazao je na važnost valorizacije Bjelasice za dalji razvoj sjevera, kao i završetka auto-puta.
Prema njegovim riječima, neophodno je intenzivirati napore lokalnih samouprava kako bi se u saradnji sa Upravom za kapitalne investicije realizovali projekti u vezi sa skijalištima na ovoj planini i izgradila infrastruktura koja će ih povezati sa opštinama ovog regiona.
“Na sjeveru imamo potencijale ne samo da, što se razvoja tiče, dostignemo južni region već i da ga prestignemo. Za to nam je potreban konsenzus, odnosno jedinstveno djelovanje kako bismo realizovali razvojne projekte”, rekao je Ašanin.
Privrednik Miroje Zejak koji se bavi živinarstvom ukazao je na izazove s kojima se na lokalnom nivou susrijeću proizvođači.
Među njima su, kako je kazao, nedostatnost prostorno-planske dokumentacije za proizvodne objekte i komplikovana procedura dobijanja dozvola za seoski turizam.
Takođe, ističe i problem visokog kolaterala za kredite kod Investiciono-razvojnog fonda (IRF). On je predložio da se za kolateral umjesto vrijednosti cijele investicije uzima vrijednost podrške IRF.
Takođe, istakao je pozitivno iskustvo učestvovanja u IPARD projektima.
“U cilju podrške proizvođačima, neophodno je umanjiti poreze na nepokretnosti koji se odnosi na proizvodne objekte. Te poreze je potrebno prepoloviti ili sasvim ukinuti. Predlažem opštinama sjevera da više pažnje obrate na to”, saopštio je Zejak.
On je poručio da je potrebna veća podrška poljoprivrednim proizvođačima sa lokalnog i državnog nivoa, a naročito početnicima u biznisu.
