Izvještaj DRI pokazuje da Ministarstvo zdravlja nije sprovelo analizu stanja, niti sprovelo program skrininga alkoholizma.
Nisu usvojeni ni protokoli o postupanju zaposlenih sa agresivnim pacijentima, niti uspostavljen Registar psihoza i Registar djece sa smetnjama u razvoju
Revizori utvrdili da čak 76 odsto aktivnosti nije realizovano, a i one sprovedene nisu imale značajni efekat na unapređenje mentalnog zdravlja
Ministarstvo zdravlja nije uradilo gotovo ništa od planiranih aktivnosti kojima je trebalo unaprijediti mentalno zdravlje u Crnoj Gori.
To proizlazi iz Revizije uspjeha Državne revizorske institucije (DRI), koja pokazuje da nije realizovano čak 76 odsto aktivnosti, planiranih Strategijom zaštite i unapređenja mentalnog zdravlja u Crnoj Gori za period od 2019. do 2023. godine.
Revizija uspjeha Državne revizorske institucije (DRI) pokazala je Strategija nije uspješno sprovedena i da nije ostvaren napredak u ostvarivanju operativnih ciljeva u oblasti unaprjeđenja mentalnog zdravlja.
Revizijom je utvrđeno da je realizovano svega 15 odsto aktivnosti, ali da ni one nijesu imale značajni efekat na unapređenje mentalnog zdravlja, dok je devet odsto djelimično realizovano.
U konačnom izvještaju o reviziji, koji je objavljen juče, navodi se da država nije izradila programe (do)edukacije za psihologe, pedagoge i nastavno osoblje školskih ustanova u oblasti ranog prepoznavanja i intervencije kod poremećaja mentalnog zdravlja, a nije sprovedena ni analiza stanja kojom će se redefinisati potreban broj, mjesto, uloga i organizacija centara za mentalno zdravlja. DRI ukazuje da nije implementiran program skrininga alkoholizma u primarnoj zdravstvenoj zaštiti, niti unaprijeđena regulativa kako bi se centrima za mentalno zdravlje omogućilo da ostvaruju puni opseg usluga u oblasti zaštite mentalnog zdravlja na principima psihijatrije u zajednici.
DRI u izvještaju ističe da nije izrađeno prihvatljivo prelazno rješenje za problem tretmana pacijenata sa izrečenom bezbjednosnom mjerom obaveznog psihijatrijskog liječenja i čuvanja u zdravstvenoj ustanovi.
“Nije sprovedena analiza usklađenosti legislative u oblasti mentalnog zdravlja sa relevantnim međunarodnim preporukama na području poštovanja i zaštite ljudskih prava osoba sa poremećajima mentalnog zdravlja”, piše u izvještaju.
DRI naglašava i da nije izrađen i distribuiran svim centrima za mentalno zdravlje i klinikama Protokol o postupanju sa agresivnim pacijentom, ali i da nije uspostavljen Registar psihoza, kao ni Registar djece sa smetnjama u razvoju.
“Pandemija Covid-19 uticala je na sprovođenje Strategije, međutim, ključni razlog za veoma mali broj realizovanih aktivnosti jeste odsustvo delegiranja odgovornosti za sprovođenje konkretnih zadataka i nedostatak stalnog praćenja implementacije i preduzimanja konkretnih mjera…”, piše u izvještaju.
Ministarstvu zdravlja je ukazano da prilikom izrade novog strateškog dokumenta obezbijedi preduslove za uspješno sprovođenje, a da je posebno važno jasno definisati nadležnosti i odgovornosti svih nosilaca aktivnosti i osigurati njihovo pravovremeno delegiranje.
Revizija je sprovedena u period od juna do decembra 2024. godine, a u periodu koji je obuhvatila revizija ministru zdravlja bili su Kenan Hrapović , Jelena Borovinić , Dragoslav Šćekić i Vojislav Šimun , navodi se u izvještaju.
DRI je preporučila Ministarstvu zdravlja da prilikom izrade nove strategije definiše jasne I konkretne mjere za prevazilaženje identifikovanih slabosti, i na taj način obezbijedi efikasnije sprovođenje aktivnosti. Preporučeno im je i da ubuduće obezbijede široko učešće svih zainteresovanih strana, uključujući organizacije civilnog sektora i stručnjake, jer im nije dostavljen dokaz da je prilikom izrade prethodne strategije organizovana javna rasprava i obezbijeđeno učešće NVO sektora.
Pored ostalog, Ministarstvu zdravlja je preporučeno i da u saradnji sa Institutom za javno zdravlje formira funkcionalno radno tijelo ili grupu koja će biti zadužena za upravljanje i sprovođenje strateškog dokumenta.
Subjektima revizije, Ministarstvu i IJZ naloženo je da im do 18. marta ove godine dostave Akcioni plan za realizaciju 15 preporuka, a da do 18. septembra dostave i izvještaj o preduzetim radnjama.
Senator DRI Branislav Radulović , koji je rukovodio revizijom, “Vijestima” je juče kazao da je nalaz koji se odnosi na Strategiju zaštite i unapređenja mentalnog zdravlja već upućen nadležnom skupštinskom Odboru za zdravstvo, rad i socijalno staranje. On je pojasnio da je u toku revizija uspjeha uspješnosti suzbijanja vršnjačkog nasilja u Crnoj Gori i da se DRI revizijama uspješnosti bavi na osnovu identifikovanih rizika, predloga zainteresovanih strana i ukupne javnosti, te inicijativama nadležnih skupštinskih odbora, pa se tako ove dvije revizije planirane kao rezultati održanih sjednica odbora za zdravstvo, rad i socijalno staranje.
