Predsjednik opštine Nikšić i doskorašnji poslanik Nove sprske demokratije (NSD) Marko Kovačević biće u redovnom roku saslušan zbog govora na obilježavanju godišnjice bitke na Grahovcu, saopšteno je „Vijestima“ iz Višeg državnog tužilaštva (VDT).
Kovačević je juče podnio ostavku na poslaničku funkciju i na taj način ostao bez imuniteta koji je sprečavao vođenje krivičnog postupka protiv njega pred tužilaštvomzbog navodnog govora mržnje.
Rukovoditeljka VDT-a u Podgorici, tužiteljka Lepa Medenica, kazala je Vijestima da će to tužilaštvo, nakon što su se stvorili uslovi za dalje postupanje, postupati u skladu sa zakonom, kao i da će u redovnom postupku prvom čovjeku Nikšića poslati poziv za saslušanje.
Pravni ekspert rekao je „Vijestima“ da je za tužilačku odluku o tome hoće li osumnjičenog optužiti za govor mržnje ili neko drugo krivično djelo od dokaza potrebno samo njegovo saslušanje. pred tužilaštvom.
Skupština bi trebalo da konstatuje Kovačevićevu ostavku na prvoj narednoj sjednici, sljedeće sedmice. On je u prošlom mandatu na čelu Nikšića uporedo bio i poslanik, jer je imenovan tokom važenja starog Zakona o sprečavanju koprupcije koji nije tretirao nespojivost ove dvije funkcije.
Agencija za sprečavanje korupcije (ASK) je krajem septembra prethodne godine donijela rješenje kojim se poništavaju odluke te institucije donijete 2023. dok je na njenom čelu bila Jelena Perović – da tadašnji predsjednici opština Bar, Kolašin i Tuzi, Dušan Raičević, Vladimir Martinović i Nik Đeljošaj nisu u konfliktu interesa iako su, osim te funkcije, obavljali i poslaničku.
U Zakonu o sprečavanju korupcije, koji je važio do kraja prošle godine, čija primjena je počela 2016. godine i na osnovu kog su predsjednici opština mogli biti i skupštinari, nisu se pominjali organi lokalne samouprave (predsjednik opštine i skupština opštine). Pisalo je da „javni funkcioner koji obavlja poslove u državnoj upravi i organima lokalne uprave (sekretarijati, agencije, opštinske uprave…) ne može obavljati funkciju poslanika i odbornika“.
U junu prethodne godine, u sklopu tzv. IBAR zakona, usvojen je Zakon o sprečavanju korupcije, prema kom „funkcioner koji obavlja poslove u državnoj upravi i organima lokalne uprave i lokalne samouprave ne može obavljati funkciju poslanika“.
Martinović i Đeljošaj su, u međuvremenu, postali ministri i napustili poslaničke funkcije, ali su u skupštinske fotelje sjeli Kovačević, odnosno prvi čovjek barskog parlamenta Branislav Nenezić.
Raičević je ostavku podnio u oktobru, dok je parlamentarac NSD-a to odbio, tvrdeći da su oba mandata započeta po prethodnom zakonu. Sa druge strane, Nenezić se žalio Upravnom sudu i kazao da će se konačnu odluku donijeti na osnovu sudske.
VDT je u junu prošle godine formiralo predmet protiv njega zbog njegove izjave na Grahovcu da će „s onima koji neće da budu kao braća, nego da liče na Turke, postupati kao prema Turcima“, obraćajući se „bivšim vlastodršcima i njihovim pulenima“.
Kovačević je govorio na obilježavanju 166. godišnjice bitke na Grahovcu, koju je organizovala Srpska pravoslavna crkva.
On je nakon saslušanja u nikšićkoj policiji u svojstvu građanina po nalogu VDT-a rekao da je „govorio o pomirenju“ i da „nije pominjao nijedan narod“.
„Turke sam pomenuo u kontekstu prošlosti i borbe koju su naši preci vodili prije svega da odbrane svoja ognjišta i da se oslobode od tadašnjeg jarma, a nikako u kontekstu današnjih Turaka i odnosa s Turskom“, rekao je on.
Zbog negiranja genocida u Srebrenici, mjesec nakon što je sjeo u fotelju predsjednika Opštine 2021. godine, protiv Kovačevića je pokrenut sudski postupak, ali Viši sud u Podgorici je utvrdio da on, iako je negirao genocid, time nije izazvao nacionalnu i vjersku mržnju.
Administrativni odbor parlamenta nikad nije raspravljao o skidanju imuniteta Kovačeviću, pa zbog toga on nije mogao ranije biti saslušan.
Predsjednica tog skupštinskog tijela Jelena Nedović je krajem januara, gostujući u emsiiji Načisto na Televiziji Vijesti kazala da, kad Tužilaštvo dostavi to što je potrebno, na adresu parlamenta, spusti se Administrativnom odboru“.
Ipak, iz VDT-a su istoj televiziji saopštili da su sve potrebno dostavili.
“VDT je na zahtjev Administrativnog odbora, 7.10. 2024. godine, dostavilo zatražene kopije spisa. Kako po navedenom dopisu tužilaštva nije postupljeno, upućena je urgencija 17. 12. 2024. godine, kojom je zatraženo da se postupi po navedenom, što do danas nije učinjeno“, kazali su u martu.
Premijer Milojko Spajić je u junu prošle godine izjavu Kovačevića nazvao “užasnom i bez opravdanja”, predsjednik države Jakov Milatović osudio je “neodgovoran i zabrinjavajući narativ”, a redom su se oglasile sve partije opozicije i vladajući PES.
Kovačevićeva uznemirujuća izava bila je povod da se oglasi i Reis Islamske zajednice Rifat Fejzić.
“Gradonačelnik Nikšića je završio s Turcima (čitaj: Turci, Bošnjaci, Albanci…) sada su na red došli Crnogorci”, napisao je Fejzić na mreži X.
Ombudsman je saopštio da neprimjeren i neprihvatljiv govor Kovačevića, podstiče netoleranciju, netrpeljivost i nelagodu.
“Poziv, odnosno najavu, da će se vlast znati obračunati s Crnogorcima, ukoliko ne prihvate ono što od njih očekuju, Kovačević i njegovi politički mentori najavljuju radikalizaciju djelovanja te partije, u cilju izazivanja međunacionalnih i međuvjerskih tenzija”, navodi se u zajedničkoj izjavi Evropskog pokreta u Crnoj Gori, Centra za monitoring i istraživanje i 35MM.
I Centar za građansko obrazovanje je naveo da bi se tužilaštvo i policija morali usmjeriti na šovinizam, govor mržnje i fašizam Kovačevića, koji, ohrabren nepostupanjem institucija, nastavlja da opasno podiže ljestvicu.
