Finansijske istrage najslabija su karika u kompletnoj borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala, smatra Dejan Milovac iz MANS-a. Jedan od glavnih prioriteta 44. Vlade je, navodi se u ekspozeu Milojka Spajića, borba protiv organizovanog kriminala. Sa tim ciljem osim reforme krivičnog zakonodavstva najavljeno je i formiranje novih tijela.
U ekspozeu se najavljuje formiranje specijalnog suda za borbu protiv organizovanog kriminala, visoke korupcije, pranja novca i ratnih zločina. Osim toga i transformacija Specijalnog policijskog odjeljenja Uprave policije u nezavisnu specijalnu policijsku agenciju. Taj plan predstavlja realnu potrebu Crne Gore smatra direktor Istraživačkog centra MANS-a Dejan Milovac.
„Imajući u vidu sve što smo vidjeli u nekoliko prethodnih godina i činjenicu da je sami vrh policijske organizacije bio povezan sa organizovanim kriminalom, trebaju nam ljudi i institucije koji su oslobođeni te vrste uticaja“, saopštio je Milovac za Radio Crne Gore.
Takva potreba, navodi Milovac, nije samo percepcija domaće javnosti već bi, kako objašnjava, djelovanje na taj način trebalo, u teoriji, da obezbijedi rezultate koji bi Crnu Goru pokrenuli kada su u pitanju EU integracije.
„Naročito onaj dio koji se odnosi na poglavlja 23 i 24, gdje se od Crne Gore više ne očekuje samo usaglašavanje zakonskog okvira, već konkretni i održivi rezultati“, dodaje Milovac.
Sa druge strane, članica Nacionalnog savjeta za borbu protiv korupcije, formiranog za vrijeme 43. Vlade, i aktivistkinja Bojana Jokić smatra da se osnivanjem specijalnog suda za borbu protiv organizovanog kriminala, visoke korupcije, pranja novca i ratnih zločina ne šalje dobra poruka Evropskoj uniji, kada je u pitanju buduća reforma pravosudnog sistema.
„Ako mi već nemamo povjerenja u insistucije koje obavljaju posao suzbijanja organizovanog kriminala i korupcije, a to je Viši sud, koji je specijalizovan za tu oblast, onda mi šaljemo pogrešnu sliku Evropskoj uniji“, navodi Jokić.
Šalje se, kako smatra, poruka da ta borba do sada nije ni bila borba.
„Sa druge strane nejasno mi je kako Vlada misli da stvara novu sudsku granu kada je to u nadležnosti suda, jer je to nezavisna grana vlasti. Vlada bi to mogla samo da predloži, ali ne i da tvori“, objašnjava Jokić.
U Spajićevom ekspozeu jasno se navodi da će Vlada formirati i odjeljenje za finansijske istrage u okviru Specijalnog državnog tužilaštva (SDT). Naši sagovnornici saglasni su da tu ideju treba podržati.
Milovac ističe da su finansijske istrage najslabija karika u kompletnoj borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala.
Dodaje i da Evropska komisija (EK) u izvještajima o Crnoj Gori apostrofira nedostatak finansijskih istraga kao veliki problem.
„Jedna od ključnih zamjerki EK jeste, da bez obzira na postignute pomake u posljednje tri godine na polju organizovanog kriminala i korupcije, nedostaju konačne presude“, objašnjava Milovac.
Ističe da to pitanje zanima i građane, koji žele da vide da je neko ko je korumpiran završio u zatvoru, kao i da je vraćena neka konkretna suma novca u državni budžet.
Da je formiranje takvog tijela potrebno, mišljenja je i Jokić.
„Nama su potrebni organi koji su izdvojeni iz policije, jer smo u prošlosti mogli vidjeti da u Upravi policije informacije cure kao protočni bojler. Za tu pojavu ne poznajem drugu terminologiju“, stava je Jokić.
Jokić se osvrnula i na tranformaciju specijalnog policijsko odjeljenja u nezavisnu specijalnu policijsku agenciju, koja se predviđa ekspozeom.
„To je Crnoj Gori potrebno. Takođe to tijelo treba izuzeti iz Uprave policije, a možda bi trebalo i pripojiti ga SDT-u, kako bi se spriječilo curenje informacija“, dodaje Jokić.
Međutim na koji način i da li će organi, o kojima su govorili sagovornici Radija Crne Gore, biti formirani ostaje da vidimo u narednom periodu.
Milovac ističe da borba protiv korupcije košta, ali da su rezultati te borbe mjerljivi i u novčanom smislu. Objašnjava da se to postiže kroz oduzimnje imovine, potom vraćanje novca koji je ukraden iz državnog budžeta.
„Nije pogrešna percepcija da imamo mnogo institucija i zaposlenih, ali mislim da ih najmanje imamo u sektoru koji se odnosi na borbu protiv korupcije. Ne mislim na besumučno zapošljavanje novih policijskih funkcionera, koji neće raditi svoj posao, kao što smo imali do sada slučaj“, objašnjava Milovac.
Da li će te institucije biti efikasne malo ko može predvidjeti, navodi Milovac. Dodaje da to zavisi od kadrovskih rješenja, kao i pritisaka domaće i međunarodne javnosti.
