Povodom teksta “ŽICG: Revizor se nije pridržavao ugovorenih obaveza” koji jeobjavljen u “Vijestima” 20.juna reagovala je revizorska kuća “HLB Mont Audit”, čije reagovanje prenosimo u cjelosti.
“U vezi sa reagovanjem ŽICG koje je objavljeno u Vijestima dana 20. juna ove godine, želimo da ukažemo na sljedeće: Od 11 nepravilnosti koje je Revizor uočio u reviziji finansijskih iskaza Društva ŽICG za 2022. godine, Društvo se osvrnulo samo na jednu nepravilnost, koja se odnosi na pogrešno knjigovodstveno evidentiranje državne imovine u poslovnim knjigama Društva kao sopstvene imovine, iako je u listovima nepokretnosti u kojima je evidentirana ta imovina naznačeno da je ista vlasništvo Države Crne Gore, a da je data na korišćenje Društvu. Takvo pogrešno evidentiranje navedene imovine imalo je za posljedicu pogrešno evidentiranje efekata procjene vrijednosti te imovine, pogrešno utvrđivanje troška amortizacije te imovine, pogrešno utvrđivanje privremenih razlika u vezi sa istom, pogrešno iskazivanje poreske osnovice za utvrđivanje poreza na dobit, kao i pogrešno utvrđivanje i iskazivanje kapitala Društva. Ovakav način pogrešnog evidentiranja tuđe imovine, te rashoda i finansijskih efekata poslovanja, imalo je za posljedicu pogrešno utvrđivanje i iskazivanje aktive ŽICG na dan 31. 12. 2022. godine u višemilionskom iznosu, odnosno, pogrešno utvrđivanje i iskazivanje pozitivnog, umjesto negativnog rezultata poslovanja za 2022. godinu.
Prethodno navedena nepravilnost u poslovanju ŽICG je značajna nepravilnost, ali, kako je navedeno u tekstu objavljenom u Vijestima od 15. juna ove godine, ta nepravilnost nije pojedinačno uticala na suzdržavanje revizora od izražavanja mišljenja, već je takav stav revizora zasnovan na svih 11 nepravilnosti koje je revizor uočio u postupku revizije finansijskih iskaza ŽICG za 2022. godinu. Među uočenim nepravilnostima od posebnog je značaja što je ŽICG u 2022. godini pogrešno utvrdila, i u bilansu uspjeha iskazala prihod od 5.108.888 eura, koji nije zasnovan na zahtjevima međunarodnih računovodstvenih standarda (MRS 18 Prihodi). Naime, ŽICG je ovaj prihod utvrdila po osnovu uplata od strane Uprave za željeznice u 2022. godini, koje su izvršene radi otplata rata po osnovu dospjelih obaveza po kreditima dobijenim od Češke eksportne banke, Evropske banke za obnovu i razvoj i Evropske investicione banke, radi renoviranja staničnih objekata na pruzi Nikšić – Podgorica; finansiranja radova na rehabilitaciji u južnoj, centralnoj i sjevernoj regiji na pruzi Bar – Podgorica – Vrbnica, te radi hitne rehabilitacije željezničke infrastrukture Crne Gore.
Dakle, predmetne uplate su se odnosile na vraćanje kredita, za koje je Vlada Crne Gore izdala garancije, i iste nijesu mogle biti knjigovodstveno evidentirane kao prihod, već kao obaveza, do odluke uplatioca u vezi sa izvršenim uplatama. Dana 06. 03. 2023. godine, rukovodstvo ŽICG se obratilo Ministarstvu kapitalnih investicija (MKI) sa zahtjevom da im se pojasni da li su predmetna sredstva (5.108.888,00 EUR) bespovratna sredstva, kako bi mogli da ovu uplatu evidentiraju na ispravan način. Revizoru je od strane ŽICG rečeno da po tom osnovu nije stigao adekvatan odgovor. Međutim, na sastanku održanom po pozivu MKI, 19. juna ove godine, na kojem su prisustvovali predstavnici tog ministarstva, ŽICG, Ministarstva finansija i revizora, saopšteno je da je, u vezi sa zahtjevom ŽICG, obavljena pisana komunikacija između MKI i Ministarstva finansija, u kojoj je rečeno da su ta dva ministarstva saglasna, da uplaćena sredstva u iznosu od 5.108.888 eura nijesu bespovratna sredstva i da će se te uplate konvertovati u akcijski kapital, i time uvećati vlasništvo Države Crne Gore u ŽICG. Dakle, rukovodstvo ŽICG je imalo jasan stav Ministarstva finansija i MKI, po osnovu izvršenih uplata da se ne radi o bespovratno uplaćenim sredstvima, ali je isto ignorisalo tu činjenicu i neosnovano utvrdilo i iskazalo prihod po navedenom osnovu.
Motivi rukovodstva ŽICG za iskazivanje prihoda po navedenom osnovu su upitni, naročito ako se ima u vidu Odluka o izmjeni i dopuni dnevnog reda Redovne godišnje skupštine akcionara koja je zakazana za 27. 06. 2023. godine, na kojoj je jedna od tačaka dnevnog reda Predlog odluke o raspodjeli dobiti Društva iskazana na dan 31. 12. 2022. godine. Predlagač dnevnog reda Skupštine je morao biti upoznat sa odredbama člana 237 Zakona o privrednim društvima, u kojem je jasno naznačeno: “Iznos namijenjen za raspodjelu akcionarima ne može da prelazi iznos dobiti ostvaren na kraju finansijske godine, uvećan za dobitke iz prethodnih godina i raspoloživi iznos rezervi, umanjen za gubitke koji su prenijeti iz prethodnih godina i za iznose određene za rezervu, u skladu sa zakonom i statutom društva”. Svi prethodno navedeni podaci u vezi s pogrešno utvrđenim prihodima, iskazanom dobiti, prenijetim gubicima, rezervi i kapitala, dostupni su zainteresovanim licima na sajtu Uprave prihoda i carina, na kojem su objavljeni finansijski iskazi ŽICG za 2022. godinu i napomene u vezi sa tim finansijskim iskazima. Međutim, predstavnici ŽICG, koji su prisustvovali sastanku u MKI, među kojima je bio i predsjednik Odbora direktora tog društva, očigledno nezadovoljni obrazloženjem koji su dobili od strane revizora, dana 22. juna ove godine, putem CeJN-i obavijestili su “HLB Mont Audit” da je jednostrano raskinut ugovor o javnoj nabavci za uslugu revizije finansijskih izvještaja za 2022. godinu.
