Najnovija vojna ofanziva i nalozi za evakuaciju izazvali su spekulacije da izraelska vlada na sjeveru Pojasa Gaze postepeno sprovodi takozvanu strategiju „predaj se ili gladuj“, poznatu i kao „Generalov plan“.
Više od godinu dana, otkako je Hamas napao Izrael 7. oktobra, izraelske snage – uz malu pomoć Sjedinjenih Američkih Država – lovile su arhitektu tog napada: vođu Hamasa Jahju Sinvara.
Više puta su bile blizu, progonivši vođu Hamasa iz jednog podzemnog skrovišta u drugo. Međutim, Sinvar se kretao kao duh u beskrajnom lavirintu tunela ispod ulica Gaze, rijetko izlazeći na površinu i komunicirajući samo putem kurira kako bi izbjegao otkrivanje elektronskim nadzorom, prenosi CNN.
Na kraju, samo zahvaljujući čistoj slučajnosti, grupa izraelskih vojnika naišla je na najtraženijeg čovjeka u Izraelu.
Pješadijski vojnici iz Bislač brigade IDF-a, jedinice koja obično obučava buduće komandante, pratili su nekoliko ljudi među ruševinama na jugu Gaze. Došlo je do pucnjave. Izraelci su uzvratili iz tenka i poslali dron koji skenirao prostorije jedne od ispražnjenih zgrada.
Tek nakon što je razmjena vatre prestala i vojnici su se vratili sljedećeg jutra da pregledaju ruševine, shvatili su da je jedno od tijela Sinvar.
Izraelska vojska je dijelila letke u području Kan Junisa na jugu Gaze, obećavajući slobodan prolaz svima koji spuste oružje i pomognu u vraćanju otetih Izraelaca.
Leci prikazuju fotografiju vođe Hamasa Jahje Sinvara mrtvog, okruženog ruševinama, i uključuju poruku: „Sinvar je uništio vaše živote. Sakrio se u tamnoj rupi i eliminisan je dok je bežao u panici“.
Poruka se nastavlja: „Hamas više neće vladati Gazom. Konačno, došla je prilika da budete oslobođeni od njegove tiranije. Svakome ko spusti svoje oružje i vrati otete dopustićemo da odu i žive u miru“.
Ovo obećanje prvi put je dao izraelski premijer Benjamin Netanjahu u petak.
Prema izraelskim vlastima, oko stotinu talaca još uvijek je zatočeno u Gazi, ali se smatra da je do jedne trećine njih vjerovatno mrtvo.
Najmanje 42.519 Palestinaca je ubijeno, a 99.637 drugih je povrijeđeno u vojnoj ofanzivi Izraela na Gazu od 7. oktobra 2023. godine, saopštilo je u subotu ministarstvo zdravlja Gaze.
Ministarstvo zdravlja Gaze ne pravi razliku između civila i boraca.
Najmanje devet osoba povrijeđeno je u sjevernom Izraelu tokom napada Hezbolaha na područje Haife i zapadnu Galileju jutros, izvještava Tajms of Izrael.
Prema ovom izvoru, 28-godišnjak je zadobio „lakše do umjerene povrede nakon što je pogođen šrapnelom“ kada je kuća pogođena u Kirjat Atiji, dok su muškarac i žena u svojim četrdesetim godinama prebačeni u bolnicu.
Tajms of Izrael je izvjestio da je „u odvojenom udaru rakete na putu u zapadnoj Galileji, hitna pomoć Magen David Adom saopštila da su četiri osobe povrijeđene, uključujući muškarca u svojim tridesetim godinama koji je zadobio umjerene povrede od šrapnela, kao i tri druge osobe koje su lakše povrijeđene u eksploziji“.
Izraelske odbrambene snage (IDF) saopštile su da je tokom napada ispaljeno 55 raketa, uključujući 20 na područje Haife.
Ranije je Hezbolah izjavio da je u subotu ispalio rakete prema Haifi kao odgovor na izraelske napade na njegovo uporište u južnom Libanu.
„Veliki raketni udar“ uslijedio je kao odmazda za izraelske napade na sela u južnom Libanu, navodi Hezbolah.
Palestinsko ministarstvo zdravlja saopštilo je da su izraelski napadi pogodili gornje spratove Indonežanske bolnice u Beit Lahiji, te da su izraelske snage otvorile vatru na zgradu bolnice i njen dvorišni prostor, izazivajući paniku među pacijentima i medicinskim osobljem.
U bolnici Avda u Džabaliji, napadi su pogodili gornje spratove zgrade, povrijedivši nekoliko članova osoblja, saopštio je bolnički tim.
U centralnoj Gazi, najmanje 10 ljudi je poginulo, uključujući dvoje djece, kada je kuća pogođena u gradu Zavajda, prema informacijama bolnice Mučenici Al Akse, u koju su prebačeni povrijeđeni, prenosi AP.
Još jedan napad odnio je 11 života, sve žrtve bile su članovi iste porodice, u izbjegličkom kampu Magazi, prema bolnici Mučenici Al Akse u Deir Al Balahu.
Privatna rezidencija izraelskog premijera Benjamina Netanjahua u Cezareji bila je jutros meta napada dronom upućenim iz Libana, potvrđeno je iz njegovog kabineta.
U kratkom saopštenju, navodi se da Netanjahu i njegova supruga Sara nisu bili kod kuće u trenutku napada i da u incidentu nije bilo povrijeđenih.
Još dvije bespilotne letjelice poslate iz Libana jutros su oborene, a sirene su se oglasile u oblasti Tel Aviva, prenosi Tajms of Izrael.
Libanske vlasti su saopštile da su dvije osobe ubijene u izraelskom napadu u Džuniji, sjeverno od Bejruta, što je prvi napad na to područje otkako su Hezbolah i Izrael počeli razmjenu vatre prošle godine, izvještava Agencija Frans Pres (AFP).
Ministarstvo zdravlja je saopštilo da je „izraelski neprijateljski napad“ pogodio automobil u Džuniji, dok libanski državni mediji navode da se napad dogodio na ključnom autoputu koji povezuje prijestonicu sa sjeverom zemlje.
Najmanje 72 Palestinca su ubijena u petak dok je Izrael pokrenuo nove vazdušne napade i poslao još vojnika u Gazu, uništavajući kratkotrajne nade mnogih stanovnika tog područja da bi ubistvo lidera Hamasa, Jahje Sinvara u četvrtak, moglo okončati rat, prenosi Gardijan.
Nije jasno da li je Sinvar lično ostavio uputstva o tome ko bi trebalo da ga naslijedi, ali mnogi smatraju da je njegov mlađi brat, Muhamed Sinvar, njegov nasljednik. Kao i njegov brat, Muhamed je tvrdokorni militant. Nedavno je postao vojni komandant Hamasa.
Sudbina Muhameda Sinvara trenutno nije poznata. Izraelski mediji su u petak izvjestili da je portparol Izraelskih odbrambenih snaga rekao da ga „aktivno traže“. Visoki izraelski zvaničnik ranije je za CNN rekao da su braća veći dio prošle godine provela zajedno i da su bili zajedno još u avgustu.
Musa Abu Marzuk, zamjenik šefa političkog biroa Hamasa, koji je pomogao u osnivanju ove organizacije, takođe bi mogao da bude kandidat za Sinvarovu zamjenu. Proveo je pet godina u Sjedinjenim Američkim Državama prije nego što ga je FBI proglasio teroristom, nakon čega je deportovan.
Halid Mešal, bivši politički šef Hamasa, takođe se smatra moćnim kandidatom za tu ulogu. Mešal je poznat na međunarodnom planu, sastajao se sa visokim zvaničnicima poput bivšeg predsjednika SAD-a Džimija Kartera, kralja Jordana Abdulaha II i iranskog vrhovnog vođe ajatolaha Ali Hamneija.
Međutim, mogao bi se suočiti sa poteškoćama zbog svoje podrške sunitskom ustanku protiv sirijskog predsjednika Bašara Al Asada, budući da Hamas, iako sunitska grupa, uživa podršku Irana, gdje većinu čine šiiti.
Sinvarov zamjenik Halil Al Haja takođe se smatra mogućim nasljednikom. Djelovao je kao glavni pregovarač Hamasa tokom nedavnih pregovora o prekidu vatre u Kairu, a trenutno se nalazi u Kataru.
Hamas je priznao smrt svog vođe Jahje Sinvara, ali je obećao da će nastaviti borbu, uprkos međunarodnim pozivima za hitan prekid vatre.
„Nastavljamo putem Hamasa“, rekao je Halil Al Haja, Sinvarov zamjenik iz egzila u Kataru, dodajući da uslovi pokojnog vođe za prekid vatre neće biti kompromitovani.
Ti uslovi uključuju prestanak izraelskih vojnih operacija u Gazi, potpuno povlačenje Izraelskih odbrambenih snaga (IDF) iz okupiranog pojasa i oslobađanje stotina palestinskih zatvorenika.
Al Haja je insistirao da će Hamas izaći jači nego ikad uprkos smrti svog vođe, ali većina stručnjaka predviđa da je Sinvarovo ubistvo značajan udarac za pokret, barem na kratki rok.
Al Haja je upozorio da se taoci „neće vratiti … dok se agresija protiv našeg naroda u Gazi ne zaustavi“, prenosi Gardijan.
Indonežanska bolnica na sjeveru Gaze našla se pod izraelskom vatrom, saopštilo je Ministarstvo zdravlja tog područja.
Prema riječima direktora bolnice, najmanje pet granata pogodilo je objekat.
Artiljerija je ciljala gornje spratove bolnice dok je „više od 40 pacijenata i ranjenih, zajedno sa medicinskim osobljem“ bilo unutar zgrade, navodi se u saopštenju ministarstva zdravlja.
„Teška pucnjava bila je usmjerena na zgradu i dvorište Indonežanske bolnice, što je izazvalo veliku paniku među pacijentima i medicinskim osobljem“, reklo je ministarstvo kojim upravlja Hamas.
Ministarstvo je dodalo da je grupa raseljenih ljudi ispred kapije bolnice bila na meti napada.
Bolnica je ostala bez struje, saopštilo je ministarstvo.
Vrhovni vođa Irana, ajatolah Ali Hamnei, izrazio je tugu zbog ubistva vođe Hamasa Jahje Sinvara, u saopštenju podijeljenom na njegovom zvaničnom X nalogu.
Hamnei je Sinvarovu smrt nazvao bolnim gubitkom za „Front otpora“ – misleći na mrežu regionalnih saveznika koje podržava Iran, uključujući Hamas, ali je obećao da će pokret nastaviti dalje.
Front „nije zaustavio svoj napredak nakon mučeništva drugih uglednih ličnosti“, rekao je, navodeći prethodne vođe Hamasa koje je ubio Izrael. „Isto tako, neće posustati ni nakon Sinvarovog mučeništva“, dodao je.
U svom saopštenju, upućenom muslimanskim narodima i „hrabroj omladini regiona“, Hamnei je pohvalio Sinvara zbog njegove posvećenosti borbi protiv Izraela i rekao da bi „bilo šta manje od mučeništva bila nedostojna sudbina“ za vođu Hamasa.
Izraelski vazdušni napadi na izbjeglički kamp Džabalija u sjevernom dijelu Gaze ubili su najmanje 33 osobe u petak uveče, uključujući 21 ženu, prema saopštenju Vladine medijske kancelarije tog područja.
Očekuje se da će broj poginulih rasti jer su mnoge žrtve i dalje zarobljene pod ruševinama, navedeno je u saopštenju kancelarije kojim upravlja Hamas.
Više od 85 ljudi je povrijeđeno, neki kritično, dodaje se iz kancelarije, odakle optužuju izraelsku vojsku za bombardovanje domova civila.
Izraelska vojska je saopštila da je tokom noći između petka i subote identifikovala oko 20 projektila koji su prešli iz Libana na izraelsku teritoriju, pri čemu nije bilo izvještaja o šteti ili povrijeđenima.
„Neki od projektila su presretnuti, dok su ostali pali na otvorena polja“, navodi se u saopštenju Izraelskih odbrambenih snaga, uz napomenu da su projektili ciljali područje Gornje Galileje.
Nekoliko sati kasnije, u sjevernom dijelu Golanske visoravni identifikovan je dron, saopštila je izraelska vojska. Bespilotna letjelica je prešla iz Sirije u Izrael, ali nije pričinila nikakvu štetu, navodi se u izvještaju.
Tijelo vođe Hamasa, Jahje Sinvara, moglo bi se koristiti kao „pregovarački adut“ u zamjenu za oslobađanje izraelskih talaca koji se drže u Gazi, rekli su izraelski izvori za CNN.
Sinvarovi posmrtni ostaci trenutno se čuvaju na tajnoj lokaciji u Izraelu, prema izvještajima lokalnih medija, nakon što su ga izraelske snage ubile u srijedu na jugu Gaze.
Dva izvora su rekla za CNN da će vjerovatno prioritet Izraela biti osiguranje oslobađanja talaca prilikom odlučivanja kako iskoristiti posmrtne ostatke čovjeka kojeg Izrael optužuje za organizaciju terorističkih napada 7. oktobra prošle godine.
Glavni patolog koji je vršio obdukciju tijela Jahje Sinvara rekao je za CNN da je vođa Hamasa ubijen hicem u glavu.
Dr. Čen Kugel, glavni patolog u Nacionalnom centru za sudsku medicinu Izraela u Tel Avivu, izjavio je da, iako je Sinvar pretrpio i druge teške povrede — uključujući one od tenkovske granate ili rakete – on je siguran da je metak u glavu ono što je ubilo vođu Hamasa.
Izraelska vojska je ranije rekla da je Sinvar ubijen nakon što je tenk ispalio granatu na zgradu u kojoj je već bio ranjen, ali nije spomenula da su njeni vojnici ispalili smrtonosni hitac.
„Uzrok smrti je prostrijelna rana u glavi. Ima metak u glavi i ozbiljnu traumatsku povredu mozga“, rekao je Kugel, koji je potpisao Sinvarovu smrtovnicu, u intervjuu za CNN.
Na pitanje da prokomentariše Kugelove nalaze, portparol IDF-a rekao je za CNN da je došlo do razmjene vatre i da je borba završena time što je izraelska vojska ispalila tenkovsku granatu na zgradu. Portparol je dodao da izraelska vojska i dalje radi na prikupljanju svih detalja o ovom događaju.
Najnovija vojna ofanziva i nalozi za evakuaciju izazvali su spekulacije među Palestincima, medijima i humanitarnim organizacijama da izraelska vlada na sjeveru Pojasa Gaze postepeno sprovodi takozvanu strategiju „predaj se ili gladuj“, poznatu i kao „Generalov plan“.
Plan je predložila grupa visokih oficira na čelu s penzionisanim general-majorom Giorom Ajlandom, bivšim savjetnikom za nacionalnu bezbjednost. Prema izvještajima izraelskih medija, izraelska vlada nedavno je razmatrala nekoliko opcija, ali je nejasno da li je neka od njih usvojena.
Strategija navodno ima za cilj da prisili Hamas i njegovog lidera Jahju Sinvara da se predaju, vršeći pritisak na preostalo stanovništvo na sjeveru. Izrael već dugo optužuje Hamas i druge militantne grupe da se kriju među civilnim stanovništvom. Plan predviđa evakuaciju sjevernog dijela Pojasa Gaze. Svako ko ostane smatrao bi se neprijateljskim borcem, a područje bi bilo blokirano bez dopremanja osnovnih sredstava za život.
Ljevičarsko-liberalni izraelski dnevni list Harec izvjestio je ove nedjelje da su visoki zvaničnici zaduženi za odbranu nagovjiestili da političko rukovodstvo forsira aneksiju djelova Pojasa Gaze. Desničarski konzervativni političari i ministri u vladi već dugo pozivaju na ponovno naseljavanje.
Ultranacionalističke grupe najavile su sastanak za naredne dane kako bi „uvejžbale“ naseljavanje Pojasa Gaze. Međutim, premijer Benjamin Netanjahu je više puta negirao bilo kakve planove da se izraelskim doseljenicima dozvoli ulazak u Pojas Gaze.
Nejasno je da li je vojska tokom svoje trenutne invazije primjenila neke elemente tog plana.
