Centralna javna rasprava o nacrtu izmjena i dopuna (ID) Prostorno- urbanističkog plana (PUP) opštine Kolašin, koja je trebalo da traje do kraja ovog mjeseca, biće produžena, najvjerovatnije, do kraja jula.
Takođe, osim jučerašnje, održaće se, 11. jula, još jedna centralna javna rasprava, a narednih nekoliko dana biće organizovane svojevrsne radionice i konsultacije, na kojima će građani imati priliku da sa planerima i predstavnicima resornog ministarstva razgovaraju o pojedinim oblastima, koje su obuhvaćene tim planskim dokumentom. Posebna pažnja, kako je planirano, biće posvećena načinu na koji je predviđena regulacija saobraćaja u Kolašinu, kao i o namjeni prostora u samom centru grada.
Tim planera, koji je predvodila Sonja Radović Jelovac, na taj način izašao je u susret zahtjevima građana. Isptavilo se da da, čak, ni sedam sati razgovora juče i 20 dana, koliko već traje javna rasprava, nijesu dovoljni da se otklone brojne nedoumice oko IDP PUP.
Radović Jelovac podsjetila je da je zaključak, prilikom izrade PUP-a 2014. godine, a na šta su se i obrađivači ID sada “naslanjali”, bio da javnost želi da plan omogući povećanje stepena, kroz kontrolisanju gradnju”. Kroz izradu aktuelnih ID, objasnila je ona “prihvaćena su osnovna planska opredjeljanja PUP iz 2014. godine”.
“Zahtjev za izmjene PUP pokrenula je Opština, najviše zbog objekata od javnog interesa. To odnosi na infrastrukturu, legalizaciju i ključne sadržaje za funkcionisanje grada. Ovaj nacrt radimo drugi put. Do 2020. Jednom smo uradili Nacrt i dostavili Ministrastvu ekologije, prostornog planiranja i urbanizma, u kojem je bio tačno 18 mjeseci. Iz nekog razloga tadašnji Nacrt nije otišao na javnu raspravu. Tada je krenula i negativna kampanja iz resornog ministarstva protiv tog Nacrta, u kojem smo prihvatili sve incijative Opštine. U tom “vakum prostoru” dok je trajala negativna kampanja, doživjeli smo da se relizuju u ovom gradu DUP-ovi iz 2007. Godine”, podsjetila je Radović Jelovac.
Prvi dio centralne javne rasprave nametnuo je pitanje da li je PUP iz 2014. godine, čije su ID tek sada došle na red, prevaziđen dokument i da li on odgovora sadašnjim potrebama Kolašina. Brojne primjedbe pokazale su, takođe, i vrlo različite stavove preko 200 učesnika na javnoj raspravi, među kojima je veliki broj onih koji tek od prije nekoliko godina imaju imovinu na području te Opštine. Samo mali broj učesnika interesovao je javni interes i opšte korišćenje prostora, dok se većina skoncetrisala na traženja pojašnjenja i primjedbi na rješenja za pojedinače parcele. Jedan od najjačih utisaka centralne javne rasprave bilo je i protivljenje velikog broja prisutnih zbog zabrane gradnje u “zelenom pojasu”. Bilo je očigledno i da samo mali broj učesnika zanima oblast ekologije, kojoj je, prema riječima planera, u dokumentu posvećena velika pažnja. Neki su, pak, tražili “sprat više” na objektima, malobrojnima je, planom propisana, spratnost po zonama bila predimenzionirana.
Podsjećajući da izrada ID PUP traje godinama, a da proces vodi resorno ministarstvo, u skladu sa rješenjima iz zakona, usvojenog 2017. godine, predsjendik Opštine Vladimir Martinović je rekao da cilj tog dokumenta treba da budu “najbolja moguća rješenja od koristi za sve građane Kolašina”. On je rekao da je cilj “realizacija objekata od lokalnog interesa, a za potreba strateških ciljava lokalne samopuprave”.
“Pozovam građane da reaguju prema Ministarstvu, ako imaju primjedbe. Iskreno se nadam da će i Savjet, koji je imenovala Vlada, kao i planeri raditi u opštem interesu. Očekujem da neće biti favorizovanih, a da će ID PUP imati za cilj unaprjeđenje kvaliteta života građana Kolašina…”, poručio je on.
Među onima kojima je zasmetalo što se planovi za Kolašin “crtaju u Podgorici” je i bivši predsjednik SO Kolašin Milan Đukić. On je predložio je da se proces izrade ID PUP obustavi, jer je, podsjeća, najavljen novi Zakon o planiranju prostora.
“U nacrtu tog zakona, predviđeno je da lokalni planski dokument donosi SO . Ja bih da se u situaciji, kad je Vlada u tehničkom mandate, a predstoji formiranje nove, proces izrade ID PUP zaustavi i vrati u ruke građanima Kolašina. Ovdje sam ispred građana, koji su vrlo spremni da blokiraju proces, ukoliko nije u njihovom interesu. Predstavnici svih kolašinsih vlasti su svjesni da su planska rješenja za Kolašin crtani u Pogorici pod pritiskom krupnog kapitala”, poručio je Đukić.
Objašnjavajući kolika je važnost PUP -a, koji “reguliše neposredan život” Zoran Rakočević je kazao da je razočaran stavom Vlade prema procesu odonošenja tog dokumenta. Prema njegovim riječima , “treba voditi računa o jezgru grada, koje ima svoju specifičnost”.
“U ovim rješenjima ne vidim mogućnost da se očuva specifičnost Kolašina. Neki posleratni čuveni planeri ovog grada, kad su odlučivali o namjeni prostor u Kolašinu imali su za uzor male gradove u Švajcarskoj… Mora se veća pažnja posvetiti razvoju provrede i proizvodnje ove opštine. Vleiki broj se hotela otvara, treba da stvorimo uslove da ih snadbijeva ova sredina”, rekao je Rakočević.
Prema riječima preduzetnika Saše Dožića, izgradnja obilaznice koja će povezivati put od Mateševa do Kolašina sa skijalištima, mogla bi “ostaviti grad po strani, to jest, ugroziti poslovanje”. On je predložio da se prije izgradnje tog obilaznice razmotri njena ekonomska ispalativost. Dožić smatra i da je moguće postojeće saobraćajnice u gradu prilagoditi novih potrebama, al ii stvorti dodatni parking prostor izgtadnjom podzemnih garaža.
Primjedbe građanske incijative zeleni Kolašin na ID PUP bile su brojne i prezentovane su minulih dana na društvenim mrežama i dostavljene obrađivačima. Među njima su i, kako tvrde, činjenica, da se u opštini predviđa povećanje urbanih područja sa postojećih 124ha na 482ha do 2030. godine, što je gotov četiri puta.
“ Najveći dio ovog povećanja odnosi se na zonu generalne razrade centra Kolašina, za koju ovaj plan predviđa intenzivnu novu izgradnju. Tako veliko povećanje površine urbanih područja neće pratiti ogroman rast broja stanovnika; naime, Nacrt predviđa da će se do 2030. godine broj stanovnika u Kolašinu povećati za 592, u odnosu na broj iz 2011. Dakle, razvoj novih urbanih površina nije odgovor na demografski rast – za koga se, onda, gradi u ovolikoj mjeri“, pitali su iz te inicijative.
Najveći dio tog povećanja, tvrde u Zeleni Kolašin, “odnosi se na zonu generalne razrade centra Kolašina , za koju ovaj plan predviđa intenzivnu novu izgradnju.
Kao glavna okosnica plana, predstavljen je razvojni scenario nazvan ’’Ekonomski održiv i ekološki prihvatljiv razvoj’’. U opisu tog scenarija stoji da će, ako scenario bude ispunjen, opština Kolašin služiti kao primjer održive zajednice u kojoj se koriste najnaprednije tehnologije ekološki prihvatljive izgradnje, kao i da će razvoj turizma biti strogo kontrolisan i umjeren. Nacrt plana, ocjenjuju u toj incijativi, međutim, ne slaže se tim ciljevima.
“U centru opštine, u planskoj cjelini “Centar”, planirano je mnogo, mnogo toga, dok ostalih šest planskih cjelina (Lipovo, Crkvine, Mateševo, Manastir Morača, Dragovića Polje, Međuriječje) ipak ostaje po strani. Nove društvene djelatnosti, koje bi trebalo da doprinesu decentralizaciji i oživljavanju drugih djelova opštine, planirane su samo u Manastiru Morača (kulturni centar) i na Mateševu i Crkvinama, gdje se svode na reaktiviranje područnih odjeljenja osnovne škole”, objašnjavaju iz građanske incijative.
Sadašnja forma nacrta ID PUP-a, tvrde, ne posvećuje dovoljno pažnje ni drugim skorašnjim inicijativama za zaštitu prostora opštine Kolašin, kao što je zaštita rijeke Mrtvice sa okolinom. Plan, prema riječima aktivista incijative, “ ostavlja otvorenim nekoliko scenarija izgradnje brojnih hidroelektrana na Morači i Tari, što nije u skladu ni sa postulatima zaštite životne sredine, ni sa ekološkim ciljevima koje plan pokušava da promoviše”.
